Boekhouding & administratie
September 12, 2025

Efficiënt de jaarrekening opstellen: Tips en stappen voor ondernemers

Leer hoe je efficiënt een jaarrekening opstelt met praktische stappen en tips. Vergroot je financiële inzicht en neem controle over je bedrijf. Lees verder!

Efficiënt de jaarrekening opstellen: Tips en stappen voor ondernemers

De jaarrekening is voor veel ondernemers een verplicht document — en tegelijk een belangrijk instrument om grip te houden op de financiële gezondheid van je bedrijf. De jaarrekening vormt bovendien een belangrijk onderdeel van de financiële administratie. Of je nu een eenmanszaak runt, een BV hebt of een stichting beheert: het opstellen van een jaarrekening helpt je bij het beoordelen van je winst, risico’s en continuïteit.

Maar wat moet er eigenlijk in zo’n jaarrekening staan? De jaarrekening bevat alle relevante financiële informatie van het afgelopen jaar. Wanneer moet je ‘m inleveren? En kun je dat ook zelf doen — of moet je daarvoor een accountant inschakelen?

In dit artikel leggen we stap voor stap uit hoe het werkt. Je leest:

  • Wie verplicht is een jaarrekening op te stellen
  • Hoe je dit zelf doet (of uitbesteedt)
  • Wat de valkuilen zijn
  • En hoe je tijdig en correct aan de eisen voldoet

Belangrijkste punten van een jaarrekening opstellen

  1. De meeste ondernemingen zijn verplicht een jaarrekening op te stellen; dit geldt met name voor bv’s, nv’s en soms stichtingen en verenigingen, afhankelijk van hun grootte. Het is belangrijk te weten voor welke rechtsvormen verplicht een jaarrekening geldt, omdat dit invloed heeft op de belastingaangifte en deponering bij de KvK.
  2. De jaarrekening bestaat uit een balans, winst- en verliesrekening en een toelichting.
  3. De jaarrekening moet binnen 5 maanden na het boekjaar worden opgesteld en binnen 12 maanden worden gedeponeerd bij de KvK. Voor een besloten vennootschap moet het bestuur de jaarrekening binnen vijf maanden na het sluiten van het boekjaar opstellen en presenteren aan de aandeelhouders.
  4. Eenmanszaken en vof’s hoeven niet te deponeren, maar gebruiken de jaarrekening wel voor hun aangifte inkomstenbelasting.
  5. Je kunt de jaarrekening zelf opstellen of laten maken door een boekhouder of accountant, maar de meeste ondernemingen kiezen ervoor hun jaarrekening te laten opstellen door een professional.
  6. Grote of middelgrote ondernemingen hebben vaak een accountantsverklaring nodig.
  7. De jaarrekening wordt bij de KvK ingediend via Standard Business Reporting (SBR).
  8. Fouten of te laat deponeren kan leiden tot boetes of zelfs bestuursaansprakelijkheid.

Wat is een jaarrekening?

Een jaarrekening is een financieel verslag van een onderneming over één boekjaar, oftewel het afgelopen boekjaar. Het bevat een overzicht van de bezittingen, schulden, opbrengsten en kosten. In Nederland is het opstellen van een jaarrekening verplicht voor bepaalde rechtsvormen, zoals een BV of NV.

De drie hoofdbestanddelen zijn:

  1. De balans – de balans geeft een overzicht van de financiële situatie van de onderneming en laat zien wat je bezit en verschuldigd bent. De balans geeft een overzicht van de financiële positie aan het einde van het afgelopen boekjaar.
  2. De winst- en verliesrekening – deze wordt ook wel de resultatenrekening genoemd en geeft inzicht in je omzet en winst over een bepaalde periode.
  3. De toelichting – verklaart hoe de cijfers tot stand zijn gekomen

Bij middelgrote en grote bedrijven horen daar ook nog een jaarverslag en eventueel een accountantsverklaring bij.

Er is een verschil tussen een commerciële jaarrekening (voor aandeelhouders, banken) en een fiscale jaarrekening (voor de Belastingdienst). Die laatste is gericht op de winstberekening volgens fiscale regels en vormt de basis voor je belastingaangifte.

Wanneer moet je een jaarrekening opstellen?

De verplichting om een jaarrekening op te stellen hangt af van je rechtsvorm. Voor BV’s en NV’s (naamloze vennootschappen) is dit wettelijk verplicht op basis van het Burgerlijk Wetboek. Ook vennootschappen waarbij de beherende vennoten buitenlandse kapitaalvennootschappen zijn, vallen onder de deponeringsplicht. Andere rechtsvormen, zoals eenmanszaken en vof’s, hoeven geen jaarrekening te publiceren, maar stellen vaak wél een interne of fiscale jaarrekening op voor de aangifte.

Deadlines:

  • De jaarrekening moet binnen 5 maanden na het einde van het boekjaar worden opgesteld.
  • Heb je meer tijd nodig? Dan mag je nog 5 maanden uitstel aanvragen via een bestuursbesluit.
  • Na vaststelling moet je de jaarrekening binnen 8 dagen deponeren bij de Kamer van Koophandel. De bestuurders moeten de jaarrekening ondertekenen en de datum van vaststelling of goedkeuring vermelden.

De jaarrekening moet dus binnen een bepaalde termijn na het afsluiten van het boekjaar gedeponeerd worden, afhankelijk van de situatie en het type onderneming.

Voor het boekjaar 2025 moet je dus uiterlijk op 31 juli 2026 de jaarrekening opstellen. Met uitstel kan dit tot 31 december 2026.

Let op: als je te laat deponeren combineert met een faillissement, kun je als bestuurder aansprakelijk worden gesteld.

Wat moet er verplicht in een jaarrekening staan?

De precieze inhoud van een jaarrekening hangt af van de grootte van je onderneming. Financiële rapportages, zoals de jaarrekening, zijn verplicht voor verschillende typen ondernemingen. De wet maakt onderscheid tussen micro-, kleine, middelgrote en grote ondernemingen. Hoe groter je bedrijf, hoe uitgebreider de verplichtingen. Grotere bedrijven moeten bovendien aan strengere eisen voor financiële rapportages voldoen.

Minimaal verplicht (voor kleine BV’s):

  • Balans met toelichting
  • Winst- en verliesrekening
  • Algemene toelichting op grondslagen, personeel en uitzonderingen
  • Ondertekening door bestuur

Voor middelgrote en grote ondernemingen:

  • Jaarverslag van het bestuur
  • Kasstroomoverzicht
  • Accountantsverklaring (verplicht vanaf middelgroot)
  • Geconsolideerde cijfers bij groepsstructuur

Let op: de gegevens moeten worden aangeleverd in het Standard Business Reporting (SBR)-formaat bij de KvK.

Stappenplan: zelf een jaarrekening maken

  • Jaarrekening moet binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar worden gedeponeerd
  • Deponering moet plaatsvinden binnen 8 dagen na vaststelling door het bestuur
  • Micro- en kleine bedrijven moeten minder informatie deponeren dan grotere bedrijven.
  1. Verzamel alle financiële gegevens

Denk aan banktransacties, facturen, grootboek, afschrijvingen en contracten.

  1. Verwerk je inkomsten en uitgaven

Categoriseer al je boekingen in een boekhoudsysteem. Dit vormt de basis voor je balans en verlies- en winstrekening.

  1. Stel de balans op

Zet alle activa (bezittingen) en passiva (schulden + eigen vermogen) tegenover elkaar per einddatum van het boekjaar.

  1. Maak de winst- en verliesrekening

Trek je kosten af van je omzet en geef duidelijk aan hoe het resultaat is opgebouwd.

  1. Voeg de toelichting toe

Leg uit welke grondslagen je gebruikt hebt, of er personeel is, en hoe activa zijn gewaardeerd.

  1. Ondertekenen

De jaarrekening moet ondertekend worden door alle bestuurders. Bij meerdere bestuurders mogen uitzonderingen alleen met reden.

  1. Deponeren bij de Kamer van Koophandel

Gebruik hiervoor het SBR-platform of een boekhoudpakket dat deze functie ondersteunt.

Tip: gebruik het sjabloon van de KvK of je boekhoudsoftware als basis — die bevat vaak de juiste structuur en verplichte onderdelen. Let er bij het zelf jaarrekening opstelt extra op dat je zorgvuldig werkt om veelvoorkomende fouten te voorkomen.

Jaarrekening zelf opstellen of uitbesteden?

De meeste ondernemers kunnen hun jaarrekening prima zelf maken, zeker bij een eenmanszaak of kleine vof. Het is echter ook belangrijk om een jaarrekening op te stellen als je als zzp’er een hypotheek wilt aanvragen, omdat banken deze gebruiken om je financiële situatie te beoordelen. Banken vragen vaak om jaarrekeningen van de afgelopen jaren bij hypotheekaanvragen. Heb je echter een BV, personeel, meerdere rekeningen of een holdingstructuur? Dan is uitbesteden bijna altijd de verstandigste keuze.

Zelf doen is mogelijk als:

  • Je administratie netjes en volledig is
  • Je werkt met boekhoudsoftware (zoals Exact, Moneybird, e-Boekhouden)
  • Je onderneming klein is (micro- of kleinbedrijf)
  • Je bereid bent tijd te investeren in uitzoeken van wet- en regelgeving

Uitbesteden is beter als:

  • Je een BV of NV hebt (deponering bij KvK verplicht)
  • Je onderneming complexer is (bijv. met personeel, voorraad of leningen)
  • Je geen risico wilt lopen op fouten, boetes of fiscale problemen
  • Je een accountantsverklaring nodig hebt

Slimste optie? Laat je jaarrekening opstellen door een professional — en besteed de rest van je tijd aan je onderneming.

Voorbeeld jaarrekening: hoe ziet die eruit?

Een jaarrekening bestaat uit een standaardopbouw die per type onderneming iets kan verschillen. Vaak wordt er in de jaarrekening ook een voorbeeld balans opgenomen, zodat je kunt zien hoe de balans er in de praktijk uitziet. Toch zijn de meeste jaarrekeningen vergelijkbaar in structuur. Dit is wat je meestal terugvindt:

Voorbeeldstructuur jaarrekening (kleine onderneming):

  1. Balans (per 31 december van het boekjaar)
  2. Winst- en verliesrekening (over het hele boekjaar)
  3. Toelichting op balans en verliesrekening
  4. Algemene informatie (rechtspersoon, boekjaar, aantal medewerkers)
  5. Ondertekening door het bestuur

Bij deponering bij de KvK stuur je vaak alleen de zogeheten publicatiestukken in. Die zijn beknopter dan de volledige commerciële jaarrekening en bevatten alleen wat wettelijk vereist is.

Grote en middelgrote ondernemingen voegen ook toe:

  • Jaarverslag van het bestuur
  • Accountantsverklaring
  • Kasstroomoverzicht
  • Geconsolideerde jaarrekening (bij concernstructuur)

Wil je een voorbeeld zien? Op de website van de KvK staan gratis voorbeeldmodellen, inclusief toelichtingen per ondernemingstype.

Deponeren bij de Kamer van Koophandel

Heb je een BV of NV? Dan moet je je jaarrekening verplicht deponeren bij de Kamer van Koophandel (KvK). Deponeer je jaarrekening tijdig bij de KvK om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen. Dit doe je digitaal via het SBR-systeem (Standard Business Reporting). Veel boekhoudpakketten hebben een directe koppeling hiervoor.

Belangrijke deadlines:

  • Jaarrekening moet binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar worden gedeponeerd
  • Deponering moet plaatsvinden binnen 8 dagen na vaststelling door het bestuur

Wat gebeurt er als je te laat bent?

  • Boete van maximaal €22.500 bij structurele overtreding
  • Aansprakelijkheid van bestuurders bij faillissement zonder gedeponeerde jaarrekening
  • Negatief effect op je kredietwaardigheid

Check altijd of je KvK-deponering is gelukt via het Handelsregister — en bewaar je bevestiging of kvk-ontvangstbewijs goed.

Jaarrekening en de aangifte inkomstenbelasting

Heb je een eenmanszaak of vof? Dan hoef je geen jaarrekening te deponeren bij de KvK, maar je moet wel een fiscale jaarrekening opstellen voor je aangifte inkomstenbelasting.

De jaarrekening vormt de basis voor:

  • Het bepalen van je winst uit onderneming
  • De toepassing van ondernemersaftrekken (zoals zelfstandigenaftrek, MKB-winstvrijstelling)
  • De beoordeling van investeringen en afschrijvingen

Ook voor andere rechtsvormen zoals een maatschap of cv is de jaarrekening het uitgangspunt voor de fiscale aangifte. Zorg dus dat je cijfers aansluiten op de boekhouding én dat ze voldoen aan de vereisten van de Belastingdienst.

Jaarrekening ondertekenen: wie doet dat?

De jaarrekening moet worden ondertekend door het volledige bestuur van de onderneming, voordat deze wordt vastgesteld of gedeponeerd.

Dit geldt voor:

  • Bestuurders van een BV of NV
  • Commissarissen, als die aanwezig zijn
  • Eventueel medeondertekening door aandeelhouders, afhankelijk van de statuten

Belangrijke regels:

  • De ondertekening moet plaatsvinden vóór deponering bij de KvK
  • Als een bestuurder niet ondertekent, moet de reden daarvan worden vermeld
  • De ondertekening bevestigt dat het bestuur instemt met de inhoud van de jaarrekening

Zonder handtekening is de jaarrekening niet rechtsgeldig vastgesteld en loop je risico bij controle of aansprakelijkheid.

Veelgemaakte fouten bij het opstellen van een jaarrekening

Een fout in je jaarrekening kan vervelende gevolgen hebben, zeker als je een BV hebt of gebruikmaakt van externe financiering. Hieronder de meest voorkomende valkuilen en veelvoorkomende fouten:

1. Onvolledige gegevens

Te weinig of ontbrekende transacties, geen correcte afschrijvingen of vergeten voorraadmutaties zorgen voor onbetrouwbare cijfers.

2. Geen toelichting opnemen

Vooral bij deponering bij de KvK is een toelichting op de balans en winst- en verliesrekening verplicht. Die ontbreekt nog vaak.

3. Verkeerde opbouw of volgorde

De volgorde van onderdelen en gebruikte termen moet voldoen aan de wettelijke modellen, vooral bij standaard SBR-indeling.

4. Verkeerde versie deponeren

Sommige ondernemers deponeren de commerciële jaarrekening in plaats van de publicatiestukken, of vergeten de ondertekening.

5. Te laat deponeren

Bij een BV moet je uiterlijk twaalf maanden na het boekjaar deponeren. Te laat deponeren leidt tot boetes en risico op bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement.

Tip: laat de jaarrekening altijd controleren door een financieel specialist, zeker als je twijfelt over inhoud of opbouw.

Waarom is een fiscale jaarrekening anders?

Er bestaat een belangrijk verschil tussen een commerciële jaarrekening en een fiscale jaarrekening. Beide zijn gebaseerd op dezelfde administratie, maar verschillen in doel, opzet en waarderingsregels.

Commerciële jaarrekening:

  • Wordt opgesteld voor aandeelhouders, banken en interne besluitvorming
  • Richt zich op inzicht in de werkelijke prestaties van het bedrijf en geeft een duidelijk beeld van de financiële prestaties, zoals inkomsten, uitgaven en winst
  • Volgt vaak de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ)

Fiscale jaarrekening:

  • Is bedoeld voor de Belastingdienst
  • Houdt rekening met fiscale regels zoals willekeurige afschrijving, investeringsaftrek en fiscale reserves
  • Vormt de basis voor de winstberekening in je belastingaangifte

Voor kleine ondernemingen (zoals eenmanszaken) is de fiscale jaarrekening meestal leidend. Voor BV’s is het belangrijk dat beide versies goed op elkaar aansluiten om discussies met de Belastingdienst te voorkomen.

Hoe vraag je een jaarrekening op van een andere onderneming?

De jaarrekening van een BV of NV is openbaar en kun je eenvoudig opvragen via het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Dat is handig als je bijvoorbeeld de financiële situatie van een klant, leverancier of investeringspartner wilt controleren.

Zo werkt het:

  1. Ga naar www.kvk.nl/handelsregister
  2. Zoek op bedrijfsnaam of KvK-nummer
  3. Klik op “Jaarrekeningen”
  4. Download het gewenste document (kleine vergoeding, meestal €2,90)

Let op: je krijgt alleen de publicatiestukken, dus niet de volledige commerciële of fiscale jaarrekening. Grote bedrijven publiceren soms ook een jaarverslag op hun eigen website.

Waarom dit nuttig is:

  • Inzicht in kredietwaardigheid of continuïteit
  • Risicobeoordeling bij grote opdrachten
  • Informatie voor due diligence of samenwerking

Voor wie is een jaarrekening nodig?

Een jaarrekening is niet alleen een wettelijke verplichting — het is ook een belangrijk document voor diverse partijen binnen en buiten je onderneming. Daarnaast helpt een jaarrekening bij het vaststellen van doelen voor de toekomst.

Belangrijke doelgroepen van de jaarrekening:

  • Belastingdienst – voor controle en aansluiting met fiscale aangifte
  • Kamer van Koophandel – wettelijke publicatieplicht
  • Banken en financiers – bij leningaanvragen of kredietverlening; zij gebruiken de jaarrekening om de financiële positie van je onderneming te beoordelen
  • Aandeelhouders – voor dividendbeleid, winstverdeling en toezicht
  • Investeerders – voor beoordeling van bedrijfsresultaten, groeipotentie en inzicht in de financiële positie
  • Jezelf als ondernemer – voor grip op kosten, winst, liquiditeit en rendement

Goed om te weten: een juiste jaarrekening versterkt je positie bij onderhandelingen, aanvragen en investeringsrondes.

Tips voor ondernemers

Een jaarrekening opstellen hoeft geen last-minute stressklus te zijn. Met de juiste voorbereiding en een paar slimme keuzes voorkom je fouten en bespaar je geld.

1. Houd je administratie actueel

Werk je boekhouding wekelijks bij en houd facturen, bonnetjes en banktransacties digitaal bij.

2. Gebruik boekhoudsoftware

Met pakketten als Exact, e-Boekhouden of Moneybird kun je automatisch rapportages genereren en eenvoudiger jaarstukken samenstellen.

3. Plan tijdig je afsluitmoment

Blokkeer aan het einde van je boekjaar tijd om alles af te ronden. Dit voorkomt vertraging in je aangifte of deponering.

4. Laat je cijfers controleren

Zelf opstellen kan prima, maar laat je jaarrekening altijd even checken door een adviseur als je twijfelt.

5. Start op tijd met deponeren

Wacht niet tot het laatste moment. Voor BV’s geldt: binnen vijf maanden opstellen, met uitstel uiterlijk twaalf maanden deponeren.

Veelgestelde vragen over jaarrekening opstellen

Wanneer moet ik een jaarrekening deponeren bij de KvK?

Voor BV’s en NV’s geldt: binnen vijf maanden na het boekjaar opstellen, met eventueel vijf maanden uitstel. Na vaststelling moet je binnen acht dagen deponeren.

Moet ik als eenmanszaak een jaarrekening opstellen?

Niet verplicht, maar het is sterk aan te raden voor je eigen overzicht én voor je aangifte inkomstenbelasting.

Wat kost het om een jaarrekening te laten opstellen?

Voor kleine BV’s liggen de kosten tussen de 600 en 1.500 euro, afhankelijk van je administratie en het aantal transacties.

Kan ik mijn jaarrekening zelf maken?

Ja, zeker bij kleine ondernemingen. Zorg dan voor goede software, kennis van regelgeving en laat het resultaat eventueel controleren.

Wat is het verschil tussen een fiscale en commerciële jaarrekening?

De fiscale jaarrekening is bedoeld voor de Belastingdienst; de commerciële voor aandeelhouders of banken. Ze kunnen inhoudelijk verschillen door andere waarderingsgrondslagen.

Jaarrekening opvragen: hoe doe je dat?

Wil je de jaarrekening van een andere onderneming inzien? Dan kun je deze opvragen via het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Zoek het bedrijf op, klik op “jaarrekeningen”, en betaal een klein bedrag per download. Dit is handig bij zakelijke samenwerkingen of kredietbeoordelingen.

Wat is een complete jaarrekening?

Een complete jaarrekening bestaat uit:

  • De balans
  • De winst- en verliesrekening
  • De toelichting
  • Eventueel het bestuursverslag (middelgroot/groot)
  • Eventueel een accountantsverklaring

Voor publicatie bij de KvK hoef je vaak alleen de verkorte versie (publicatiestukken) te deponeren. Interne en fiscale jaarrekeningen zijn meestal uitgebreider.

Jaarrekening op te stellen voor besloten vennootschappen (BV)

Voor een besloten vennootschap (BV) is het opstellen van een jaarrekening wettelijk verplicht. Je moet deze ondertekenen, goedkeuren en vervolgens deponeren bij de KvK. Houd rekening met de termijn: binnen vijf maanden na het boekjaar, eventueel met vijf maanden uitstel.

Wat telt als financiële gegevens in de jaarrekening?

Onder financiële gegevens vallen alle boekhoudkundige informatie die je gebruikt om je jaarrekening op te stellen: facturen, banktransacties, loonadministratie, debiteuren, crediteuren, activa en passiva. Deze gegevens moeten volledig, juist en controleerbaar zijn.

Conclusie: zelf doen of uitbesteden?

De jaarrekening is een onmisbaar onderdeel van je onderneming. Of je nu zzp’er bent of een BV runt: een goede jaarrekening geeft je inzicht, voorkomt fiscale fouten én versterkt je positie richting banken of investeerders.

Zelf opstellen is mogelijk, maar vaak alleen verstandig bij kleine structuren en een overzichtelijke administratie. Twijfel je of wil je zeker weten dat alles klopt? Schakel dan hulp in.

Conclusie: zeker weten dat jouw jaarrekening klopt

De jaarrekening is geen formaliteit, maar een instrument om risico’s te verkleinen, betere keuzes te maken en aan alle wettelijke eisen te voldoen. Werk je met een BV of NV, of twijfel je over de juiste opbouw en deponeringstermijnen, dan is een korte controle bijzonder verstandig.

Wil je kosteloos toetsen waar je staat en wat er nog moet gebeuren?

Plan een gratis checkgesprek via: https://www.belastingscan.nl/gratis-checkgesprek

In 15 minuten lopen we jouw situatie door, krijg je een concreet actielijstje en weet je of zelf doen volstaat of dat uitbesteden slimmer is. Zo voorkom je fouten, vertraging en mogelijke boetes.

Ontdek hoe jij slim kunt starten

Doe de gratis Ondernemerscheck
Al meer dan 1.000 starters gingen je voor.