October 17, 2025
Een bedrijf verkopen of overnemen in 2025? Ontdek de stappen, kosten, financiering en fiscale gevolgen. Inclusief due diligence, personeel en contracten.
Of je nu je bedrijf wilt verkopen na jaren ondernemen, of juist een bedrijf wilt overnemen om sneller te groeien, het proces is complex en zit vol financiële, juridische en fiscale aandachtspunten.
Een bedrijfsoverdracht gaat verder dan alleen de vraagprijs. Je moet denken aan een intentieverklaring, due diligence, afspraken met leveranciers en personeel, en de uiteindelijke contracten. Denk hierbij aan belangrijke aandachtspunten zoals bestaande klantrelaties, het personeel en lopende contracten. Elke stap heeft directe gevolgen voor je financiële situatie, maar ook voor de rechten en plichten van zowel koper als verkoper.
Aristoteles zou zeggen: de deugd zit in de balans. Je moet niet alleen naar het directe geldbedrag kijken, maar ook naar de lange termijn. Past de onderneming bij jouw doelen, en heb je de juiste financiële middelen en eigen inbreng om de stap te maken? Het voordeel hiervan is dat een goede voorbereiding en het inschakelen van de juiste adviseurs de kans op een succesvolle overdracht aanzienlijk vergroten.
Een bedrijf verkopen is meer dan alleen een koper vinden en de prijs bepalen. Het is een proces dat zorgvuldig moet worden voorbereid en juridisch sluitend moet worden vastgelegd. Het opstellen van een goed contract is hierbij essentieel om de afspraken tussen beide partijen duidelijk vast te leggen en juridische problemen te voorkomen.
Tijdens het verkoopproces is onderhandelen over de prijs en voorwaarden een belangrijk onderdeel.
Voordat je jouw bedrijf in de etalage zet, is het verstandig een exitplan te maken. Hierin beschrijf je:
Een goed exitplan verhoogt de kans op een soepele overdracht én een betere prijs.
Bij een eerste gesprek met een potentiële koper wordt meestal een geheimhoudingsverklaring (NDA) ondertekend. Dit voorkomt dat gevoelige bedrijfsinformatie op straat belandt.
Vervolgens volgt een intentieverklaring (letter of intent) waarin de belangrijkste voorwaarden worden vastgelegd, zoals de indicatieve prijs en de vervolgstappen. Dit document is vaak niet bindend, maar geeft richting aan de onderhandelingen.
Na de intentieverklaring doet de koper vaak een due diligence. Hierbij worden de boeken van het bedrijf doorgelicht:
Dit onderzoek kan leiden tot een heronderhandeling van de prijs of aanvullende garanties. Controleer hierbij ook of alle relevante kosten en verplichtingen daadwerkelijk zijn betaald, om financiële risico’s te voorkomen.
Tot slot wordt de deal vastgelegd in overnamecontracten. Hierin staan onder andere:
Deze contracten zijn bindend en vormen de juridische basis van de overname.
Een bedrijf overnemen is vaak een snellere manier om te groeien dan zelf iets opbouwen, omdat je niet helemaal vanaf nul hoeft te beginnen. Wanneer je een bedrijf overneemt, neem je vaak een bestaande klantenkring, structuur en processen over. Het is daarbij belangrijk om een geschikt bedrijf te vinden dat goed aansluit bij je doelen en strategie. Maar het proces vraagt om een zorgvuldige voorbereiding, goede afspraken en oog voor risico’s.
Het begint met het vinden van een onderneming die past bij jouw doelen, branche, sector en financiële mogelijkheden. Je gaat op zoek naar een interessant bedrijf binnen een bepaalde sector, waarbij het belangrijk is om vooraf te bepalen in welke sector je wilt ondernemen op basis van ervaring of interesse. Het analyseren van verschillende sectoren is essentieel, omdat vraag en aanbod sterk kunnen variëren tussen sectoren zoals ICT, non-food retail, transport, agri-food en bouw. Veel ondernemers gebruiken netwerken, adviseurs of overnameplatforms om interessante bedrijven te vinden.
Voordat je een bod uitbrengt, moet je weten wat een bedrijf waard is. Dit kan op verschillende manieren:
De uiteindelijke prijs wordt bepaald door onderhandelingen tussen koper en verkoper.
Een koper tekent vaak eerst een geheimhoudingsverklaring, gevolgd door een intentieverklaring. Daarna volgt een due diligence-onderzoek, waarin de boeken worden doorgelicht. Tot slot worden alle afspraken vastgelegd in de koopovereenkomst. Een goede onderhandeling is hierbij essentieel om tot duidelijke en evenwichtige afspraken te komen.
Bij een overname neem je niet alleen de activa over, maar vaak ook de verplichtingen. Hierbij worden doorgaans bepaalde onderdelen van het bedrijf, zoals personeel en bedrijfsmiddelen, overgenomen door de nieuwe eigenaar:
Een goede due diligence en juridisch advies zijn dus cruciaal om verrassingen te voorkomen.
De waardering van een bedrijf is vaak hét discussiepunt in een overname. De verkoper wil een zo hoog mogelijke prijs, terwijl de koper wil voorkomen dat hij te veel betaalt. De waardering heeft directe financiële gevolgen voor zowel koper als verkoper, omdat deze de uiteindelijke deal en de financiële positie van beide partijen beïnvloedt. Er zijn verschillende methoden om de waarde te bepalen, maar uiteindelijk is de prijs altijd het resultaat van onderhandelingen.
Naast tastbare bezittingen speelt goodwill een belangrijke rol. Dit omvat zaken als:
Goodwill kan de waarde van een bedrijf flink verhogen, maar is lastiger objectief te meten.
De uiteindelijke prijs komt zelden exact overeen met de berekende waardering. Factoren die meespelen zijn onder meer:
Een onafhankelijke waarderingsdeskundige kan helpen om de discussie objectiever te maken.
Een bedrijf overnemen vraagt vaak om forse investeringen. Slechts weinig kopers hebben voldoende eigen vermogen om de hele overname direct te betalen. Er zijn verschillende opties om het benodigde kapitaal voor een bedrijfsovername te verkrijgen, zoals leningen, eigen middelen of alternatieve financieringsvormen. Daarom is een goede financieringsstructuur essentieel.
Hoe groter je eigen inbreng, hoe sterker je positie bij financiers. Banken en investeerders zien graag dat je zelf risico neemt, omdat dit je betrokkenheid en vertrouwen in de deal toont. Voor een startende ondernemer kan het extra uitdagend zijn om voldoende eigen inbreng te realiseren, omdat je vaak nog geen opgebouwd vermogen of financiële reserves hebt.
De meest gebruikte vorm van financiering is een banklening. Om dit rond te krijgen, is een sterk financieringsmemorandum nodig. Hierin staat:
Een goed onderbouwd memorandum vergroot de kans dat banken of investeerders instappen.
Steeds vaker wordt crowdfunding ingezet bij overnames. Dit biedt niet alleen geld, maar ook een groep betrokken ambassadeurs.
Daarnaast kunnen angel investors of vrienden en familie helpen met startkapitaal. Dit is vaak flexibeler, maar brengt ook risico’s mee voor de persoonlijke relatie. Banken zijn ook een veelgebruikte bron voor het verzamelen van startkapitaal bij een bedrijfsovername.
Een bedrijfsovername draait niet alleen om cijfers en contracten. Personeel speelt een cruciale rol, want zonder medewerkers verliest een onderneming vaak een groot deel van haar waarde. Alle personeelsleden, inclusief ziek personeel, worden bij een bedrijfsovername verplicht overgenomen. Daarom is de bescherming van werknemers wettelijk verankerd. Het is daarnaast belangrijk dat personeel tijdig en correct wordt geïnformeerd over de veranderingen die een overname met zich meebrengt.
Bij de overgang hebben elke werknemer en de personeelsleden bepaalde rechten, zoals het onderbrengen van het personeel in een eigen pensioenregeling. De nieuwe werkgever is verplicht de pensioenrechten van het personeel van de vorige werkgever voort te zetten en de juiste premies te betalen. Daarnaast is het van belang om bij de overname de bestaande arbeidsovereenkomst te respecteren of, indien nodig, een nieuwe arbeidsovereenkomst op te stellen om eventuele wijzigingen in arbeidsvoorwaarden te formaliseren.
Bij een bedrijfsovername is de overnemende partij verplicht om het personeel over te nemen. Dit gebeurt volgens het principe van overgang van onderneming. Alle arbeidsovereenkomsten gaan automatisch mee naar de nieuwe eigenaar.
Werknemers behouden hun arbeidsvoorwaarden, zoals salaris, vakantiedagen en dienstjaren. Ook opgebouwde pensioenrechten blijven in stand. Eventuele achterstallige pensioenpremies komen voor rekening van de nieuwe werkgever.
In sommige gevallen kan de overnemende partij ervoor kiezen bepaalde onderdelen van het bedrijf (en dus personeel) niet over te nemen, bijvoorbeeld bij een faillissement. Toch gelden hier strikte regels en blijft de bescherming van werknemers vaak een belangrijk uitgangspunt.
Voor de koper is het essentieel om in de due diligence te controleren of de arbeidsvoorwaarden en pensioenregelingen correct zijn uitgevoerd, om verrassingen achteraf te voorkomen.
Een bedrijfsovername heeft altijd fiscale consequenties, zowel voor de verkoper als de koper. De manier waarop de Belastingdienst meekijkt, hangt sterk af van de gekozen rechtsvorm en de structuur van de deal.
Voor de verkoper kan de verkoopopbrengst op verschillende manieren worden belast:
Voor de koper kunnen fiscale voordelen ontstaan:
Een bedrijfsovername is een ingrijpend proces dat vaak maanden of zelfs jaren voorbereiding vraagt. De huidige eigenaar is verantwoordelijk voor het op orde brengen van de administratie en het informeren van het personeel. Hoe beter je voorbereid bent, hoe groter de kans op een succesvolle deal tegen de juiste voorwaarden.
Begin met het opstellen van een koopprofiel. Hierin beschrijf je:
Een scherp koopprofiel voorkomt dat je tijd verliest met ongeschikte bedrijven.
Een bedrijfsovername zit vol juridische en fiscale valkuilen. Denk aan:
Het is daarom verstandig om een jurist, fiscalist en accountant in te schakelen. Zij zorgen dat de afspraken waterdicht zijn en dat je niet voor onverwachte belastingclaims komt te staan.
Zowel koper als verkoper moet zijn administratie tiptop op orde hebben. Voor de verkoper verhoogt dit de geloofwaardigheid en verkoopprijs, voor de koper vergemakkelijkt het het due diligence-onderzoek. Na de overname is het belangrijk om alle relevante administratieve gegevens te wijzigen, zoals rekeninghoudersgegevens en andere bedrijfsinformatie, zodat de overgang soepel en correct verloopt.
Zorg voor actuele jaarrekeningen, contracten, belastingaangiftes en personeelsdossiers. Een koper die vertrouwen heeft in de cijfers, is bereid meer te betalen.
Een bedrijf verkoop je meestal maar één keer. Het loont dus om dit goed voor te bereiden en strategisch aan te pakken. Het verkopen van een gevestigd bedrijf is vaak aantrekkelijker voor kopers vanwege de bestaande structuur en reputatie. Een sterke verkoopstrategie kan het verschil maken tussen een redelijke prijs en een uitstekende deal.
Een exitstrategie geeft richting aan het verkoopproces. Denk aan:
Met een duidelijke strategie houd je het overzicht en voorkom je dat je onder druk slechte keuzes maakt.
Een koper betaalt meer voor een bedrijf dat gestructureerd en gezond oogt. Zorg dus dat:
Dit maakt het bedrijf minder afhankelijk van jou en aantrekkelijker voor een koper.
Een bedrijf verkopen doe je niet alleen. Stel een verkoopteam samen met een jurist, accountant en eventueel een overnameadviseur. Een juridisch specialist kan helpen bij het opstellen van contracten voor de overname, zodat alle afspraken waterdicht zijn.
Professionele begeleiding betaalt zichzelf vaak terug in een hogere verkoopprijs en minder risico’s achteraf.
De waarde kan worden vastgesteld op basis van de balans (bezittingen minus schulden), de winstgevendheid of via een discounted cashflow-methode. Vaak speelt goodwill zoals klantrelaties en merknaam ook een rol.
Dat kan met eigen inbreng, een banklening, een vendor loan van de verkoper, een achtergestelde lening of via alternatieve routes zoals crowdfunding of angel investors.
Ja, bij een bedrijfsovername geldt de overgang van onderneming: personeel gaat automatisch mee, inclusief arbeidsvoorwaarden en pensioenrechten. Alleen bij faillissement zijn er uitzonderingen.
Dat hangt af van je rechtsvorm:
Een overnameproces duurt meestal tussen de 3 en 12 maanden, afhankelijk van de omvang van de onderneming, de financiering en de onderhandelingen.
Een bedrijf verkopen of overnemen is een proces dat veel verder gaat dan het bepalen van een prijs. Je moet rekening houden met waardering, financiering, personeel, contracten en fiscale gevolgen.
De juiste voorbereiding kan het verschil maken tussen een succesvolle deal of een kostbare misstap.
Sta jij op het punt om je bedrijf te verkopen of een onderneming over te nemen? Wil je weten hoe je fiscaal het meeste voordeel behaalt en hoe je valkuilen voorkomt? Vergeet niet dat je bij de KVK de inschrijving van het bedrijf moet aanpassen na de overname.
👉 Plan dan een gratis checkgesprek. In 15 minuten bespreken we jouw situatie en krijg je helder advies over de juridische en fiscale kant van een overname of verkoop.
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
