Leer hoe je goodwill berekent bij bedrijfsovernames. Ontdek fiscale regels, afschrijving en advies in 2025. Plan direct jouw gratis checkgesprek.

Wanneer een bedrijf wordt verkocht, gaat het niet alleen om de waarde van tastbare zaken zoals gebouwen, machines en voorraden. Vaak ligt een groot deel van de waarde in goodwill: de immateriële meerwaarde van een onderneming. Denk aan een sterke merknaam, een loyaal klantenbestand of de reputatie van de ondernemer. Goodwill kan een deal maken of breken en bepaalt vaak of de verkoopprijs hoger ligt dan de boekwaarde van het bedrijf. Bij bedrijfsovernames wordt vaak een deel van de goodwill direct voldaan bij de overdracht, terwijl het resterende deel afhankelijk kan zijn van toekomstige resultaten, bijvoorbeeld via een earn-out regeling.
In 2025 speelt goodwill nog altijd een belangrijke rol bij bedrijfsovernames. Zowel voor kopers als verkopers is het cruciaal om te begrijpen hoe goodwill wordt berekend, hoe deze op de balans wordt verwerkt en welke fiscale regels gelden. De waarde van goodwill is afhankelijk van bepaalde factoren, zoals het aantal geïnteresseerde kopers en andere relevante elementen die de waarde beïnvloeden. Want een verkeerde inschatting kan leiden tot forse belastingheffing of een te hoge aankoopprijs.
In dit artikel lees je wat goodwill precies is, hoe je de waarde berekent met methodes zoals de winstmultiple of discounted cashflow, en welke fiscale aspecten eraan verbonden zijn. Ook ontdek je welke factoren bepalend zijn voor de hoogte van de goodwill en hoe je deze verwerkt in de boekhouding.
Goodwill is de meerwaarde van een onderneming bovenop de waarde van de tastbare activa, zoals gebouwen, machines en voorraden. Het gaat om factoren die je niet letterlijk kunt aanraken, maar die wel een belangrijke rol spelen bij de winstgevendheid en continuïteit van een bedrijf. Denk aan een sterk merk, een gevestigde reputatie, een groot klantenbestand, loyale werknemers of een onderscheidend product dat de onderneming uniek maakt ten opzichte van de concurrentie.
De Belastingdienst beschouwt goodwill als een immaterieel vast actief. Dit in tegenstelling tot materiële activa, zoals gebouwen en machines, die fysiek aanwezig zijn en ook op de balans worden opgenomen. Dat betekent dat het op de balans wordt opgenomen en over een langere periode wordt afgeschreven. In de praktijk komt goodwill vooral naar voren bij bedrijfsovernames: de koper betaalt vaak meer voor het bedrijf dan de waarde van de bezittingen minus de schulden. Dat verschil is de goodwill.
In de meeste gevallen is sprake van positieve goodwill: de koper betaalt extra voor de goede naam, het potentieel en de toekomstverwachtingen van de onderneming. Er kan echter ook sprake zijn van negatieve goodwill (ook wel badwill genoemd). Dit gebeurt wanneer de koopprijs lager is dan de waarde van de activa minus passiva. Vaak is dit het geval als er forse investeringen nodig zijn, het bedrijf verlieslatend is of de marktvooruitzichten somber zijn.
Goodwill is dus een belangrijke graadmeter voor hoe aantrekkelijk een bedrijf wordt gevonden door kopers en investeerders, maar kent ook fiscale en boekhoudkundige regels die nauwkeurig gevolgd moeten worden.
Het berekenen van goodwill is een belangrijk onderdeel van een bedrijfsovername. De berekende goodwill is bepalend voor de uiteindelijke prijs en de wijze van afwikkeling bij een bedrijfsovername. De uitkomst bepaalt vaak of de koper bereid is een hogere prijs te betalen dan de boekwaarde van de onderneming. Er zijn verschillende methoden om goodwill te berekenen, die elk hun eigen toepassing en waarde hebben.
De eenvoudigste manier om goodwill te berekenen is met de volgende formule:
Goodwill = Overnameprijs – (activa – passiva)
Met deze formule wordt de goodwill berekend bij een bedrijfsovername.
Met andere woorden: de prijs die een koper bereid is te betalen, min de nettowaarde van de onderneming. Dit verschil is de immateriële waarde van de onderneming.
Een veelgebruikte methode bij mkb-overnames is de winstmultiple-methode. Hierbij wordt de gemiddelde jaarwinst van de onderneming vermenigvuldigd met een sectorafhankelijke factor (de multiple).
Extra winst in de onderneming kan leiden tot een hogere goodwill, omdat deze extra winst de waarde van het bedrijf verhoogt bij de waardebepaling.
Bij grotere ondernemingen wordt vaak de discounted cashflow methode (DCF) toegepast. Hierbij worden de verwachte toekomstige kasstromen van de onderneming berekend en contant gemaakt tegen een bepaalde disconteringsvoet. Deze methode gaat uit van de reële waarde van de toekomstige kasstromen. Het resultaat is de huidige waarde van het bedrijf. Betaalt een koper meer dan de boekwaarde, dan wordt dit verschil geboekt als goodwill.
De DCF-methode is nauwkeuriger dan de winstmultiple omdat deze rekening houdt met toekomstige groei en marktomstandigheden, maar vergt meer aannames en berekeningen.
Stel: een onderneming heeft een overnameprijs van €1.200.000. De waarde van activa minus passiva is €850.000.
Dit bedrag is de berekende goodwill.
Dit bedrag vertegenwoordigt zaken als de merknaam, klantenkring en reputatie, die op de balans als immaterieel actief worden verwerkt.
Goodwill is niet altijd van dezelfde aard. Er zijn verschillende soorten goodwill, elk met hun eigen kenmerken. In de volgende paragrafen wordt uitgelegd welke soorten goodwill er bestaan, zoals ondernemingsgoodwill en persoonlijke goodwill. Beide soorten hebben invloed op de waarde van een bedrijf, maar verschillen in overdraagbaarheid en risico’s.
Ondernemingsgoodwill ontstaat door de prestaties en positie van de onderneming zelf. Het gaat om factoren die losstaan van één specifieke persoon en overdraagbaar zijn bij verkoop van het bedrijf. Voorbeelden zijn:
Ondernemingsgoodwill wordt vaak gewaardeerd in de overnameprijs omdat de koper deze voordelen na de verkoop kan benutten.
Persoonlijke goodwill hangt direct samen met de eigenaar of een sleutelfiguur binnen het bedrijf. Persoonlijke goodwill ligt bij de ondernemer: het gaat om diens reputatie, netwerk of specifieke kennis die klanten aan het bedrijf bindt.
Het risico bij persoonlijke goodwill is dat deze kan verdwijnen zodra de ondernemer vertrekt, omdat persoonlijke goodwill ligt bij de ondernemer zelf. Daarom wordt persoonlijke goodwill vaak minder zwaar meegewogen in de uiteindelijke overnameprijs. Kopers proberen dit risico af te dekken door afspraken over bijvoorbeeld een managementcontract of een tijdelijke betrokkenheid van de verkoper.
Goodwill komt in verschillende vormen, zoals interne en externe goodwill. Soms wordt ook onderscheid gemaakt tussen interne en externe goodwill:
Bij een waardering is het belangrijk om helder te hebben welk type goodwill een rol speelt, omdat dit direct van invloed is op de prijs die een koper bereid is te betalen.
Goodwill is een bijzonder element in de boekhouding omdat het gaat om een immaterieel vast actief: iets dat geen fysieke vorm heeft, maar wel waarde vertegenwoordigt. Goodwill vertegenwoordigt een niet-tastbare meerwaarde op de balans, die bijvoorbeeld voortkomt uit reputatie of klantloyaliteit. Na een bedrijfsovername moet goodwill correct worden verwerkt op de balans en over een aantal jaren worden afgeschreven.
Wanneer een koper meer betaalt voor een onderneming dan de waarde van de activa minus de passiva, wordt dit verschil geboekt als goodwill. Op de balans van de gekochte onderneming wordt deze goodwill vervolgens geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Dit geeft aan dat er een meerwaarde in de onderneming aanwezig is die in de toekomst winst kan opleveren.
De Belastingdienst ziet goodwill als een immaterieel bedrijfsmiddel. Dat betekent dat de betaalde goodwill moet worden afgeschreven. Volgens de fiscale regels geldt:
Dit zorgt ervoor dat de investering in goodwill geleidelijk wordt verwerkt in de winst- en verliesrekening en de belastingdruk over meerdere jaren wordt gespreid.
Belangrijk onderscheid:
Dit verschil maakt de gekozen transactievorm bij een bedrijfsovername fiscaal zeer bepalend.
De fiscale behandeling van goodwill speelt een grote rol bij bedrijfsovernames. Over de ontvangen goodwill moet doorgaans belasting betaalt worden. Afhankelijk van de gekozen transactievorm en de wijze waarop de goodwill wordt geboekt, kan de belastingdruk aanzienlijk verschillen.
Goodwill wordt door de Belastingdienst aangemerkt als een immaterieel bedrijfsmiddel. Bij een activa/passiva transactie is betaalde goodwill fiscaal aftrekbaar, omdat je deze jaarlijks kunt afschrijven over een periode van tien jaar. Bij een aandelentransactie is dit niet het geval: daar wordt de betaalde goodwill gezien als onderdeel van de koopprijs van de aandelen en kun je dus niets afschrijven.
De afschrijving op goodwill verlaagt de fiscale winst van de onderneming. Dit betekent dat de vennootschap in de jaren na de overname minder vennootschapsbelasting betaalt. Voor de koper kan dit dus een belangrijk voordeel zijn. Voor de verkoper geldt juist dat de ontvangen goodwill wordt belast als onderdeel van de verkoopopbrengst.
Voor kopers kan het dus fiscaal aantrekkelijker zijn om goodwill via een activa/passiva transactie te kopen, terwijl verkopers vaak de voorkeur geven aan een aandelentransactie om belastingdruk te verlagen.
De hoogte van de goodwill is nooit een vast gegeven, maar hangt af van een combinatie van interne en externe factoren. De waarde van goodwill wordt mede bepaald door bepaalde factoren, zoals locatie, merknaam en groeipotentie. Daarnaast is de waarde van goodwill een belangrijke factor bij de prijsbepaling van een onderneming. Verschillende interne en externe factoren kunnen de hoogte van de goodwill beïnvloeden, zoals reputatie, klantenbinding en marktomstandigheden. Bij de waardebepaling van goodwill wordt vaak uitgegaan van het vermogen en het eigen vermogen van de onderneming, zoals deze op de balans staan. Ook speelt de intrinsieke waarde van het bedrijf een rol bij het bepalen van de goodwill. Wanneer een bedrijf een ander bedrijf overneemt, vormt de goodwill een belangrijk onderdeel van de overnameprijs. Bij een overname worden er afspraken gemaakt tussen de verkoper en de overnemende partij over de waarde van de goodwill. Bij een bedrijfsovername spelen deze elementen een grote rol in de onderhandelingen over de uiteindelijke prijs.
Interne factoren zijn kenmerken van de onderneming zelf die zorgen voor een hogere waarde:
Naast de interne kracht van een bedrijf speelt ook de omgeving een rol:
Bij kleinere ondernemingen speelt de ondernemer zelf vaak een doorslaggevende rol. Als klanten vooral aan de persoon verbonden zijn, kan goodwill snel dalen zodra de ondernemer vertrekt. Dit risico wordt door kopers vaak verrekend in de overnameprijs.
Kortom, goodwill is niet alleen een cijfermatige berekening, maar ook een weerspiegeling van hoe aantrekkelijk een bedrijf in de markt staat en hoe duurzaam de winstgevendheid wordt ingeschat.
Goodwill is de meerwaarde van een onderneming bovenop de waarde van tastbare activa en passiva. Het gaat om zaken als reputatie, klantenbestand en merkwaarde.
De basisformule is: Goodwill = overnameprijs – (activa – passiva). Daarnaast worden methodes zoals de winstmultiple en de discounted cashflow gebruikt om een nauwkeuriger beeld te krijgen.
Persoonlijke goodwill hangt samen met de ondernemer of sleutelfiguren en kan verdwijnen zodra zij vertrekken. Ondernemingsgoodwill is verbonden aan het bedrijf zelf, zoals merk, klanten en processen, en is overdraagbaar bij verkoop.
Ja, maar alleen bij een activa/passiva transactie. Dan mag je goodwill over tien jaar afschrijven. Bij een aandelentransactie is betaalde goodwill niet aftrekbaar.
De Belastingdienst hanteert een maximum van 10% per jaar, met een afschrijvingstermijn van minimaal tien jaar.
Negatieve goodwill ontstaat wanneer een onderneming wordt verkocht voor minder dan de waarde van activa minus passiva. Dit komt vaak voor bij bedrijven die verliezen draaien of forse investeringen nodig hebben.
Goodwill wordt geboekt als een immaterieel vast actief op de balans en jaarlijks afgeschreven in de winst- en verliesrekening.
Ja, ook een eenmanszaak kan goodwill hebben. Denk aan een loyale klantenkring of reputatie. Bij verkoop wordt dit vaak meegenomen in de overnameprijs, maar persoonlijke goodwill kan lastiger overdraagbaar zijn.
Goodwill is een cruciaal onderdeel van de waarde van een onderneming. Het vertegenwoordigt de immateriële factoren die een bedrijf aantrekkelijk maken, zoals reputatie, klantenbestand en merknaam. Bij bedrijfsovernames kan de hoogte van goodwill het verschil maken tussen een marktconforme prijs en een te dure deal.
Belangrijk om te onthouden:
Een juiste waardering en fiscale verwerking van goodwill kan tienduizenden euro’s schelen. Daarom is het verstandig om dit altijd zorgvuldig te laten berekenen en fiscaal door te rekenen.
Wil jij weten hoe goodwill in jouw situatie uitpakt bij een overname of verkoop? En welke fiscale keuzes je kunt maken om voordeel te behalen?
💡 Plan dan een gratis checkgesprek. In 15 minuten krijg je inzicht in:
👉 Klik hier en regel direct jouw gratis checkgesprek.