Eigen bedrijf starten
Bedrijf
September 4, 2025

De Complete Gids voor de Overname van een Bedrijf

Ontdek de 7 essentiële stappen voor een succesvolle bedrijfsovername. Leer hoe je strategieën effectief kunt toepassen. Lees nu het artikel!

Een bedrijfsovername kan een slimme manier zijn om te starten met ondernemen of je bestaande activiteiten uit te breiden. In plaats van helemaal bij nul beginnen, kies je voor een onderneming die al draait. Je kunt er dus voor kiezen om een eigen bedrijf te starten, maar het overnemen van een gevestigd bedrijf biedt vaak direct meer zekerheid. Dat betekent dat er vaak al vaste klanten, leveranciers, personeel en een gevestigde naam aanwezig zijn. Het verschil tussen nieuwe bedrijven en gevestigde bedrijven is dat gevestigde bedrijven al een bewezen positie en structuur hebben, terwijl nieuwe bedrijven vanaf de grond moeten worden opgebouwd.

Voor veel ondernemers is dit aantrekkelijker dan een nieuw bedrijf opbouwen, omdat je direct omzet kunt draaien. Het voordeel hiervan is dat je sneller resultaat ziet en minder afhankelijk bent van de opstartfase waar nieuwe bedrijven vaak mee te maken hebben. Ook banken en investeerders zijn vaak eerder bereid om een overname te financieren, omdat er al een bewezen bedrijfsmodel en financiële historie is.

Toch zijn er ook risico’s. Een bestaand bedrijf overnemen vraagt om een goed ondernemingsplan, een duidelijk financieringsplan en een realistisch beeld van de kansen én valkuilen. Zo voorkom je dat je te veel betaalt of onvoorziene problemen erft van de vorige eigenaar.

Belangrijkste punten van een bedrijf overnemen

  1. Een bedrijfsovername geeft direct toegang tot klanten, leveranciers en omzet.
  2. Financiering is vaak makkelijker te krijgen dan bij een nieuwe onderneming.
  3. Er zijn verschillende vormen van overname, zoals MBI, MBO en familiebedrijf.
  4. Een goede voorbereiding, waardebepaling en due diligence zijn cruciaal.
  5. Het proces bestaat uit zoeken, onderhandelen, financieren en de overname definitief maken.
  6. Ondernemers kiezen om verschillende redenen voor een bedrijfsovername, zoals investeringen, groei of het uitbreiden van hun activiteiten.

Zoeken naar bedrijven te koop

Voordat je op zoek gaat naar een bedrijf om over te nemen, is het belangrijk om eerst je wensen en criteria duidelijk te formuleren. De eerste stap in een bedrijfsovername is vervolgens het vinden van een onderneming die bij jou past. Het gaat niet alleen om een branche die je interessant vindt, maar ook om de juiste omvang, locatie en financiële haalbaarheid.

Bij het selecteren van een interessant bedrijf is het essentieel om te letten op factoren zoals financiële gegevens, bestaande contracten en groeipotentieel. Zo kun je beter beoordelen of het bedrijf daadwerkelijk aansluit bij jouw overnamecriteria.

Zoekprofiel opstellen

Begin met het maken van een duidelijk zoekprofiel:

  • Sector: welke branche sluit aan bij jouw kennis of ambities?
  • Regio: wil je lokaal ondernemen (bijvoorbeeld in Zuid-Nederland) of is locatie minder belangrijk?
  • Omvang: hoeveel medewerkers, omzet en klantenbestand passen bij jouw mogelijkheden?
  • Financiële middelen: hoeveel eigen vermogen of financiering kun je inzetten?

Een duidelijk zoekprofiel helpt zowel kopers als verkopers om sneller tot een goede match te komen.

Bronnen om bedrijven te vinden

  • Databanken: zoals Brookz of de Kamer van Koophandel. Via deze databanken kun je direct in contact komen met verkopers die hun bedrijf te koop aanbieden.
  • Brancheorganisaties: vaak weten zij welke bedrijven in de sector te koop staan.
  • Overnamespecialisten en bedrijfsmakelaars: kunnen bemiddelen tussen koper en verkoper. Ook via deze specialisten kun je eenvoudig contact leggen met verkopers.

Documenten en voorbereiding

Bij serieuze interesse krijg je vaak te maken met documenten zoals:

  • Een geheimhoudingsverklaring (NDA) voordat je cijfers mag inzien.
  • Een verkoopmemorandum waarin de verkoper zijn bedrijf presenteert.

Externe adviseurs

Schakel altijd een accountant, fiscalist, waarderingsdeskundige of externe adviseur in om de cijfers te beoordelen. Zo voorkom je dat je te veel betaalt of verborgen risico’s overneemt.

Kort gezegd: bedrijven zoeken om over te nemen begint met een duidelijk profiel, betrouwbare bronnen en het inschakelen van deskundigen. Zo vind je een onderneming die écht bij je past.

Type overname

Een bedrijfsovername kan op verschillende manieren plaatsvinden. Zo zijn er vormen waarbij de koper al werkzaam is bij het bedrijf (bedrijf waarbij sprake is van een management buy-out, MBO) of juist niet, zoals bij een management buy-in (MBI). Welke vorm het beste past, hangt af van jouw rol, de afspraken met de verkoper en de juridische structuur van het bedrijf.

Management buy-in (MBI)

Bij een management buy-in stapt een externe ondernemer in als nieuwe eigenaar. Je neemt de leiding over een bestaand bedrijf waar je zelf nog niet werkzaam was. Dit is populair bij ondernemers die direct een draaiende onderneming willen leiden.

Management buy-out (MBO)

Bij een management buy-out neemt het huidige management het bedrijf over van de oud eigenaar. Dit gebeurt vaak als de ondernemer met pensioen gaat of zijn bedrijf wil verkopen aan vertrouwde medewerkers.

Familiebedrijf overnemen

Een familiebedrijf overnemen brengt specifieke uitdagingen met zich mee. Familiebedrijven kennen vaak een unieke dynamiek en overdrachtsuitdagingen, waarbij de betrokkenheid van familieleden een grote rol speelt. Naast de zakelijke kant spelen vaak emotionele factoren en familiebelangen mee. Goede afspraken zijn hierbij extra belangrijk om conflicten te voorkomen.

Juridische vormen

  • Aandelentransactie: je koopt de aandelen van het bedrijf en neemt alles over, inclusief schulden en verplichtingen.
  • Activa/passiva-transactie: je koopt alleen bepaalde onderdelen van het bedrijf, zoals voorraad, klantenbestand of inventaris.

Kort gezegd: het type overname bepaalt niet alleen hoe je het bedrijf juridisch en financieel overneemt, maar ook welke verantwoordelijkheden je erbij krijgt. Kies de vorm die past bij jouw situatie en laat je hierbij adviseren door een specialist.

Financiering en eigen inbreng

Een bedrijf kopen vraagt vaak om een forse investering. Niet iedere ondernemer heeft voldoende kapitaal om dit volledig uit eigen zak te betalen. Wanneer je een bedrijf overneemt, moet je rekening houden met financiering, waardebepaling en juridische stappen. Gelukkig zijn er verschillende manieren om een overname te financieren.

Financieringsmogelijkheden

  • Banklening: traditionele manier, maar banken stellen strenge eisen.
  • Achtergestelde lening: de verkoper laat een deel van de koopsom openstaan als lening. Dit kan de financiering bij de bank makkelijker maken.
  • Investeerders of private equity: partijen die geld inleggen in ruil voor rendement of aandelen.
  • Crowdfunding: populair als er veel draagvlak is bij klanten of de gemeenschap.

Eigen inbreng

Bij de meeste overnames vragen financiers om een deel eigen vermogen. Hoeveel dit is, verschilt per situatie, maar vaak ligt dit tussen 10% en 30% van de overnamesom. Er bestaan echter ook constructies waarbij een volledige overname zonder eigen inbreng mogelijk is, bijvoorbeeld als de verkoper bereid is een groot deel te financieren.

Due diligence

Voordat een bank of investeerder instemt met financiering, volgt een due diligence ofwel een boekenonderzoek: een grondig onderzoek naar de financiële situatie van het bedrijf. Tijdens dit boekenonderzoek moet je de cijfers, contracten en juridische verplichtingen controleren. Controleer zorgvuldig de financiële gegevens, zodat je zeker weet dat er geen verborgen risico’s zijn.

Kort gezegd: een bedrijfsovername financieren kan met een mix van leningen, investeerders en eigen vermogen. Hoe beter jouw plan en hoe sterker het bedrijf dat je wilt overnemen, hoe groter de kans dat je de juiste financiering rond krijgt.

Onderhandelingen en overdracht

Na het vinden van een geschikt bedrijf en het regelen van de financiering volgt misschien wel de spannendste fase: de onderhandelingen en uiteindelijke overdracht.

De onderhandeling over prijs en voorwaarden is in deze fase een essentieel onderdeel, omdat hier overeenstemming wordt bereikt over de belangrijkste aspecten van de transactie.

Stappen in het proces

  1. Intentieverklaring (LOI): hierin leg je de belangrijkste afspraken op hoofdlijnen vast, zoals prijs, betalingsstructuur en planning.
  2. Bod uitbrengen: na de intentieverklaring en op basis van de waardering van het bedrijf, breng je als koper een bod uit. Dit bod vormt het uitgangspunt voor de verdere onderhandelingen over de overname.
  3. Due diligence: een grondige check van de cijfers, contracten en juridische verplichtingen van het bedrijf. Dit is het moment om risico’s op te sporen.
  4. Definitieve onderhandelingen: op basis van de uitkomst van de due diligence wordt de uiteindelijke koopprijs en voorwaarden vastgesteld.

Onderwerpen bij de onderhandelingen

  • Prijs en betalingsstructuur (eenmalig bedrag of gespreid).
  • Het bedrijfspand, machines of andere bedrijfsmiddelen.
  • Personeel en hun arbeidsvoorwaarden. Hierbij is het belangrijk om aandacht te besteden aan het bestaande personeelsbestand. De omvang en samenstelling van het personeelsbestand kunnen grote invloed hebben op de waarde van het bedrijf en de integratie na de overname.
  • Leverancierscontracten en klantenbinding.
  • Eventuele afspraken met de vorige eigenaar, bijvoorbeeld over een overgangsperiode.

Overnamecontract

Alle afspraken worden vastgelegd in het overnamecontract. Belangrijke clausules hierin zijn garanties van de verkoper, ontbindingsvoorwaarden en afspraken over aansprakelijkheid. Dit contract markeert het moment waarop jij officieel de nieuwe eigenaar wordt.

Kort gezegd: de fase van onderhandelen en overdracht is cruciaal. Zorg dat je duidelijke afspraken maakt, alle risico’s in kaart hebt en alles juridisch goed vastlegt, zodat de overname definitief en zonder verrassingen kan plaatsvinden.

Starten van een nieuwe onderneming via overname

Een bedrijf overnemen is in feite een manier om een nieuwe onderneming te starten, maar dan met een vliegende start. Je neemt immers een organisatie over die al draait en waar vaak direct inkomsten tegenover staan. Het proces van een bedrijf verkopen en kopen kent veel overeenkomsten: beide vereisen een goede voorbereiding, waarbij het administratief gereedmaken en het inschakelen van experts essentieel zijn voor een succesvol traject.

Voordelen van een overname

  • Direct inkomsten: je hoeft niet vanaf nul klanten te werven.
  • Bestaand klantenbestand: vaak loyale klanten die al vertrouwen hebben in het bedrijf.
  • Ervaren personeel: medewerkers kennen de processen en relaties met leveranciers.
  • Sterkere positie bij financiers: banken en investeerders hebben meer vertrouwen in een bewezen bedrijfsmodel.

Risico’s en uitdagingen

  • Integratie: jouw manier van werken moet aansluiten bij de bestaande bedrijfscultuur. Controleer daarbij goed of alle mensen er volgens de juiste procedures worden overgenomen.
  • Afhankelijkheid van vorige eigenaar: klanten of personeel kunnen loyaal zijn aan de oud-ondernemer. Maak duidelijke afspraken over overdracht en begeleiding.
  • Verborgen problemen: oude contracten, schulden of juridische risico’s kunnen later boven water komen.

Groei na de overname

Een bedrijf overnemen betekent niet dat je stil moet blijven staan. Vaak is het juist een kans om nieuwe markten te verkennen, het productaanbod uit te breiden of de interne organisatie te moderniseren. Denk aan digitalisering, betere marketing of uitbreiding naar een andere regio. Online marketing en e-commerce zijn hierbij essentieel om je bereik te vergroten, nieuwe klanten aan te trekken en je marktaandeel via digitale verkoopkanalen te laten groeien.

Kort gezegd: een bedrijfsovername geeft je een sterke start, maar vraagt ook om goed management en heldere afspraken met de vorige eigenaar. Zo kun je het bedrijf niet alleen voortzetten, maar ook verder laten groeien.

Veelgestelde vragen over bedrijfsovername

Wat betaal je voor een overname van een bedrijf?

De prijs hangt af van de winst, activa en groeipotentie. Ook het aandeel van een sector of bedrijfsgroep in de markt kan invloed hebben op de uiteindelijke prijs, omdat sectoren met een groter aandeel vaak aantrekkelijker zijn voor kopers. Vaak wordt de waarde berekend als een veelvoud van de jaarwinst, bijvoorbeeld 3 tot 5 keer de nettowinst.

Waar moet je opletten bij een bedrijfsovername?

Let op de financiële gezondheid, lopende contracten, personeel, schulden en afhankelijkheid van de oud eigenaar. Een due diligence onderzoek is onmisbaar.

Hoe bereken je de waarde van een bedrijf?

De waarde kan worden bepaald via meerdere methodes: op basis van de winst (EBITDA), de activa/passiva of een combinatie daarvan. Een waarderingsdeskundige kan hierbij helpen.

Hoeveel eigen inbreng is nodig bij een bedrijfsovername?

Dit verschilt per situatie, maar financiers vragen meestal 10% tot 30% eigen vermogen. Soms kan een verkoper een deel financieren, waardoor de eigen inbreng lager wordt.

Kan je een bedrijf overnemen zonder eigen vermogen?

Ja, in uitzonderlijke gevallen. Dit kan via een achtergestelde lening van de verkoper, investeerders of een constructie met meerdere financiers.

Welke soorten overnames bestaan er?

  • Management buy-in (MBI)
  • Management buy-out (MBO)
  • Familiebedrijf overnemen
  • Juridisch: aandelentransactie of activa/passiva-transactie

Hoe werkt een management buy-in of buy-out?

Bij een MBI stapt een externe ondernemer in. Bij een MBO neemt het huidige management het bedrijf over van de vorige eigenaar.

Wat is een bedrijf waard: hoeveel keer de winst?

Dit verschilt per sector, maar vaak ligt de waarde tussen de 3 en 5 keer de jaarwinst.

Hoe werkt een familiebedrijf overnemen?

Naast zakelijke afspraken spelen emoties en familiebelangen een grote rol. Goede communicatie en duidelijke contracten zijn hierbij essentieel.

Wat zijn de stappen van het overnameproces?

  1. Zoekprofiel opstellen.
  2. Bedrijf vinden en eerste gesprekken voeren.
  3. Intentieverklaring en geheimhouding.
  4. Due diligence uitvoeren.
  5. Onderhandelen en contract opstellen.
  6. Financiering afronden.
  7. Overdracht en integratie.

Deze stappen zijn ook van toepassing op de startende ondernemer die een bestaand bedrijf wil overnemen.

Conclusie: een bedrijfsovername als nieuwe start

Een bedrijfsovername is een slimme manier om te starten met ondernemen of je activiteiten uit te breiden. In plaats van bij nul te beginnen, profiteer je van een bestaand klantenbestand, ervaren personeel en directe omzet. Ook financiers hebben vaak meer vertrouwen in een overname dan in een volledig nieuw bedrijf.

Tegelijkertijd is een overname geen garantie voor succes. Zonder een gedegen due diligence, een goed financieringsplan en duidelijke afspraken met de vorige eigenaar, loop je het risico op verborgen problemen of een te hoge prijs. Een geslaagde overname vraagt om zorgvuldige voorbereiding én de juiste begeleiding.

Start jouw bedrijfsovername slim en fiscaal voordelig

Wil jij weten hoe je een overname fiscaal slim kunt aanpakken en welke voordelen je kunt benutten?

Doe de gratis ondernemerscheck bij Belastingscan en ontvang direct een persoonlijk advies op maat.

Ontdek hoe jij slim kunt starten

Doe de gratis Ondernemerscheck
Al meer dan 1.000 starters gingen je voor.

Meer gerelateerde onderwerpen