September 12, 2025
Ontdek de essentiële informatie over accountantsverklaringen en de bijbehorende verplichtingen. Lees ons artikel voor duidelijkheid en praktische tips.
Een accountantsverklaring klinkt misschien als iets voor grote bedrijven, maar het speelt ook een rol voor het mkb, bij subsidieaanvragen zoals de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL), en zelfs bij ondernemers die hun jaarrekening willen laten controleren. De behoefte aan een accountantsverklaring hangt vaak af van de complexiteit van de administratie en de eisen die externe partijen stellen. In veel situaties is zo’n verklaring zelfs verplicht. Toch weten maar weinig ondernemers wanneer ze precies zo’n verklaring nodig hebben, wat het kost, en welk type verklaring ze moeten aanvragen.
In dit artikel leggen we uit wat een accountantsverklaring is, wanneer deze verplicht is, en hoe je er een aanvraagt. De meeste ondernemers laten jaarlijks een jaarrekening opstellen en voor hen is het verkrijgen van een accountantsverklaring standaardpraktijk bij groei of een complexere boekhouding. Ook bespreken we de drie soorten accountantsverklaringen, de kosten en de juridische vereisten. Zo weet jij precies wat je te doen staat — en voorkom je dat je achteraf voor verrassingen komt te staan.
Een accountantsverklaring is een officieel document waarin een externe accountant verklaart dat een jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële situatie van een onderneming. Het is een belangrijk stuk bewijs voor onder meer aandeelhouders, de Belastingdienst, banken of subsidieverstrekkers.
De verklaring geeft aan of de administratie en verslaglegging van de onderneming voldoen aan de wettelijke eisen, zoals vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek en de Nederlandse verslaggevingsregels. Een correcte boekhouding vormt hierbij de basis voor het verkrijgen van een accountantsverklaring. Alleen een gecertificeerd accountant — een RA (Registeraccountant) of AA (Accountant-Administratieconsulent) — mag deze verklaring afgeven.
Je komt een accountantsverklaring bijvoorbeeld tegen bij het opstellen van een jaarrekening, het aanvragen van een subsidie of het doorvoeren van een fusie of splitsing. Ondernemers laten jaarlijks hun jaarrekening opstellen en het laten opstellen van een accountantsverklaring hangt vaak samen met het jaarrekening opstellen. In sommige gevallen is het wettelijk verplicht, in andere situaties geeft het extra vertrouwen aan externe partijen zoals financiers of aandeelhouders.
Er bestaan verschillende soorten verklaringen, afhankelijk van de mate van zekerheid die de accountant geeft over de cijfers. Die bespreken we in een volgende paragraaf.
Een accountantsverklaring is niet altijd verplicht, maar in bepaalde situaties schrijft de wet deze wel degelijk voor. Dit geldt met name voor middelgrote en grote ondernemingen, of bij specifieke financiële of juridische handelingen. Voor een besloten vennootschap (BV) gelden vaak specifieke wettelijke verplichtingen rondom de accountantsverklaring, vooral met betrekking tot het opstellen en controleren van het jaarverslag.
Eenmanszaken hebben doorgaans geen accountantsverklaring nodig, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden.
Volgens het Burgerlijk Wetboek zijn middelgrote en grote ondernemingen verplicht hun jaarrekening te laten controleren door een externe accountant. Je bent middelgroot als je aan minstens twee van de volgende criteria voldoet:
Val je in deze categorie? Dan ben je verplicht om bij deponering van de jaarrekening bij de Kamer van Koophandel een accountantsverklaring toe te voegen.
Veel subsidies, zoals de TVL of NOW-regelingen, vereisen een accountantsverklaring als de ontvangen subsidie boven een bepaalde grens uitkomt. Deze verklaring waarborgt dat de cijfers die je aanlevert betrouwbaar en controleerbaar zijn.
Bij een juridische fusie of splitsing moet je vaak een accountantsverklaring overleggen, waarin wordt bevestigd dat de voorgestelde verdeling van activa en passiva correct is. Ook bij sommige overnames vragen banken of aandeelhouders om een verklaring voor extra zekerheid.
Soms is een verklaring niet wettelijk verplicht, maar wordt deze wel gevraagd door:
In al deze gevallen geeft de verklaring vertrouwen in jouw financiële verslaggeving.
Een accountantsverklaring is geen one-size-fits-all document. Er bestaan verschillende soorten verklaringen, zoals beoordelingsverklaringen en samenstellingsverklaringen, die verschillen in de mate van zekerheid die ze bieden. Afhankelijk van de aard van de controle en de uitkomst van het onderzoek, zijn de vier meest voorkomende varianten:
Een beoordelingsverklaring geeft een beperkte mate van zekerheid, terwijl een samenstellingsverklaring vooral is samengesteld op basis van de door de onderneming aangeleverde cijfers.
De meest gewenste uitkomst: de accountant bevestigt dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie van je onderneming. Dit betekent dat er geen materiële fouten of onzekerheden zijn vastgesteld.
Deze verklaring wordt meestal afgegeven wanneer de administratie op orde is, alle posten voldoende onderbouwd zijn en de verslaglegging voldoet aan de geldende regels (zoals de RJ of IFRS).
Bij een verklaring met beperking heeft de accountant geen grote bezwaren, maar wel enkele beperkingen vastgesteld. Bijvoorbeeld omdat bepaalde posten niet volledig controleerbaar zijn door ontbrekende documentatie. Het oordeel is dan nog steeds overwegend positief, maar met kanttekeningen.
Als de accountant onvoldoende informatie heeft om tot een oordeel te komen — bijvoorbeeld bij gebrekkige administratie of onvoldoende medewerking — kan hij of zij besluiten het oordeel op te schorten. Dit wordt aangeduid als een oordeelonthouding. Let op: dit roept vaak extra vragen op bij stakeholders zoals banken of aandeelhouders.
De zwaarste variant: de accountant is van mening dat de jaarrekening géén getrouw beeld geeft. Dit kan komen door fouten, onvolledigheden of misleidende informatie. Een afkeurende verklaring kan ernstige gevolgen hebben voor je onderneming, zoals het verliezen van financiering of reputatieschade.
Een accountantsverklaring is meer dan alleen een handtekening onder de jaarrekening. Deze verklaring wordt opgesteld op basis van een specifieke opdracht van de ondernemer of een externe partij. Het is een officieel document met een vaste structuur en inhoud, waarin de accountant zijn of haar professionele oordeel geeft over de financiële verslaglegging. De belangrijkste onderdelen van zo’n verklaring zijn:
De verklaring begint met een duidelijke titel (“Accountantsverklaring”) en de naam van de partij aan wie het oordeel gericht is. Dit kan een aandeelhouder zijn, een toezichthouder zoals de KvK of AFM, of een externe partij zoals een bank.
Het hart van de verklaring: hier geeft de accountant aan of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van het vermogen, het resultaat en de kasstromen van het bedrijf. Dit oordeel kan positief, beperkt, onthouden of afkeurend zijn — afhankelijk van de bevindingen.
De accountant onderbouwt zijn oordeel met een toelichting op het uitgevoerde controlewerk. Hierbij wordt aangegeven volgens welke standaarden is gecontroleerd (zoals de NV COS) en welke methoden zijn toegepast om zekerheid te verkrijgen.
Als er sprake is van onzekerheden of bijzonderheden, dan worden die hier vermeld. Denk aan continuïteitsvraagstukken, juridische procedures of bijzondere waarderingen. Deze toelichtingen geven lezers van de verklaring extra context.
Tot slot volgt de ondertekening door de externe accountant, inclusief registratienummer en datum. Deze ondertekening maakt het document formeel rechtsgeldig.
Een accountantsverklaring is niet gratis en de kosten kunnen behoorlijk uiteenlopen, afhankelijk van het type verklaring en de complexiteit van je onderneming. De kosten worden mede bepaald door de hoeveelheid tijd en werkzaamheden die benodigd zijn voor het opstellen van de verklaring. Hieronder geven we je een helder overzicht.
De prijzen variëren per soort verklaring:
Let op: dit zijn richtbedragen exclusief btw. De uiteindelijke offerte hangt af van jouw specifieke situatie.
De prijs wordt bepaald door onder andere:
Stel, je bent een middelgroot IT-bedrijf met €2 miljoen omzet. Je hebt een beoordelingsverklaring nodig voor een subsidieverantwoording. De kosten kunnen dan uitkomen rond de €2.000 tot €2.500, mits je cijfers netjes bijgehouden zijn.
Laat je dus altijd vooraf goed informeren en vraag bij voorkeur meerdere offertes op. Zo voorkom je verrassingen achteraf en weet je zeker dat je een marktconform tarief betaalt.
Een accountantsverklaring is een officieel document, en mag daarom alleen worden afgegeven door een bevoegde accountant. Alleen deskundigen, zoals gecertificeerde accountants, zijn bevoegd om een accountantsverklaring af te geven. In Nederland zijn dat uitsluitend accountants die zijn ingeschreven in het Nederlandse beroepsregister (NBA). Je herkent ze aan één van de volgende titels:
Maar let op: niet elke AA mag een controleverklaring afgeven. Alleen accountants met een zogeheten Wta-vergunning (Wet toezicht accountantsorganisaties) van de AFM mogen wettelijke controles uitvoeren en dus een controleverklaring afgeven.
Samengevat:
Type verklaring
Vereiste kwalificatie
Samenstellingsverklaring
AA of RA
Beoordelingsverklaring
AA of RA
Controleverklaring
Alleen RA of AA mét vergunning van de AFM
Heb je een verplichte verklaring nodig voor de Kamer van Koophandel of een subsidie? Check dan vooraf goed of jouw accountant bevoegd is om deze te ondertekenen.
Het aanvragen van een accountantsverklaring is geen kwestie van één druk op de knop. Afhankelijk van je situatie kun je als ondernemer een accountantsverklaring laten opstellen door een bevoegde accountant. Er komt een zorgvuldig proces bij kijken, waarbij je als ondernemer ook goed voorbereid moet zijn. Dit is hoe het meestal verloopt:
Zorg ervoor dat je jaarrekening volledig en correct is opgesteld. Gebruik je een boekhouder of accountant? Vraag hen om alvast een voorlopige jaarrekening op te stellen en de bijbehorende documentatie te verzamelen.
Wat je onder andere moet aanleveren:
Zoals hierboven uitgelegd: kies een RA of AA met de juiste bevoegdheid. Vraag een offerte aan en bespreek het doel van de verklaring, bijvoorbeeld:
De accountant controleert je dossier en voert – afhankelijk van het soort verklaring – diverse werkzaamheden uit:
De accountant stelt een conceptverklaring op en bespreekt eventuele bevindingen. Zijn er fouten of onzekerheden? Dan krijg je de kans deze te corrigeren of toe te lichten.
Na goedkeuring volgt de ondertekening en ontvang je de officiële accountantsverklaring. Deze kun je gebruiken bij KvK, subsidieverstrekker of andere instanties.
Afhankelijk van het type verklaring en de volledigheid van je administratie varieert dit van enkele dagen (samenstelling) tot 4–6 weken (controle). Begin dus ruim op tijd, vooral bij wettelijke verplichtingen of deadlines vanuit de overheid.
Een accountantsverklaring is bedoeld om vertrouwen te geven in jouw jaarcijfers. Maar wat als een accountant geen goedkeurende verklaring afgeeft? In sommige gevallen leidt dit tot een verklaring met beperking, een onthouding van oordeel, of zelfs een afkeurende verklaring. Dat laatste is zeldzaam, maar de gevolgen kunnen aanzienlijk zijn.
Een afkeurende of beperkte verklaring kan grote gevolgen hebben voor de kredietwaardigheid van je bedrijf. Banken kunnen bijvoorbeeld besluiten om een lening niet te verstrekken of je kredietlimiet te verlagen. Ook leveranciers en investeerders kunnen hun vertrouwen verliezen, zeker als er signalen zijn dat jouw administratie onbetrouwbaar is.
Heb je een accountantsverklaring nodig voor een subsidieaanvraag (zoals de TVL, NOW of RVO-regelingen)? Dan kan een afkeurende verklaring betekenen dat je het subsidiegeld moet terugbetalen. Ook bij verplichte KvK-indelingen (zoals overgang naar ‘grote rechtspersoon’) kan het gevolgen hebben voor je jaarverslagplicht.
In ernstige gevallen kan een negatieve verklaring wijzen op onjuiste belastingaangiften of nalatigheid in de administratie. De Belastingdienst of curator kan dit gebruiken bij een controle of in faillissementssituaties. En let op: een accountant heeft bij vermoedens van fraude of wetsovertredingen zelfs de plicht tot melding.
Niet iedere ondernemer heeft een dure controleverklaring nodig. Voor veel kleinere bedrijven is een samenstellingsverklaring voldoende — een lichtere vorm van verslaggeving waarin de accountant geen oordeel geeft, maar wel bevestigt dat de cijfers op correcte wijze zijn verwerkt.
Een samenstellingsverklaring is vooral geschikt voor:
Je bent dus niet verplicht, maar het kan je betrouwbaarheid vergroten. Vooral bij financieringsaanvragen of gesprekken met aandeelhouders geeft een samenstellingsverklaring meer vertrouwen dan een eigen opgestelde jaarrekening.
Bij een samenstellingsverklaring:
Let op: dit betekent dus geen diepgravende controle, maar wél een professioneel eindproduct.
De tarieven liggen aanzienlijk lager dan bij een controle- of beoordelingsverklaring. Afhankelijk van je omvang en administratie, kost dit gemiddeld tussen de €600 en €1.500.
De meeste ondernemers laten jaarlijks een jaarrekening opstellen en, indien vereist, een accountantsverklaring opstellen om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen.
Een accountantsverklaring is in verschillende situaties wettelijk of praktisch vereist. De verklaring biedt zekerheid over de betrouwbaarheid van de financiële overzichten van een onderneming — voor zowel interne als externe partijen.
Volgens het Burgerlijk Wetboek zijn grote ondernemingen verplicht om hun jaarrekening te laten controleren door een accountant. Dit geldt bijvoorbeeld voor BV’s of NV’s die aan twee van de volgende drie criteria voldoen:
In deze gevallen is een controleverklaring van een bevoegde accountant verplicht.
Ook buiten de jaarrekeningplicht kan een accountantsverklaring vereist zijn. Denk aan:
Zelfs als de verklaring niet verplicht is, kan het document dienen als bewijs van financiële betrouwbaarheid richting investeerders, banken, aandeelhouders of potentiële kopers. Het is daarmee een krachtig instrument in onderhandelingen of kredietaanvragen.
Een accountantsverklaring is niet alleen een verplicht document voor bepaalde ondernemingen, maar ook een krachtig hulpmiddel om vertrouwen en transparantie te creëren in uiteenlopende situaties. Hieronder enkele veelvoorkomende toepassingen:
Bij diverse subsidieregelingen, zoals de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL), is een accountantsverklaring vereist bij hogere subsidiebedragen. De verklaring bevestigt dat de opgegeven omzetcijfers en vaste lasten betrouwbaar zijn en volgens de juiste richtlijnen zijn opgesteld.
Soms is een accountantsverklaring vereist of gewenst bij het doen van aangifte vennootschapsbelasting, bezwaarprocedures of bij boekenonderzoeken. De Belastingdienst hecht waarde aan een verklaring die aangeeft dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële situatie.
Voor ondernemingen die volgens de wet controleplichtig zijn, is een accountantsverklaring verplicht. Dit geldt onder andere voor BV’s en NV’s die voldoen aan bepaalde criteria qua omzet, balanswaarde en aantal medewerkers. De verklaring maakt deel uit van de jaarrekening die wordt gedeponeerd bij de KvK.
Een accountantsverklaring is een belangrijk instrument om je financiële gezondheid aan te tonen richting banken, investeerders, leveranciers en andere belanghebbenden. Het geeft zekerheid over de betrouwbaarheid van je cijfers — essentieel bij bijvoorbeeld kredietaanvragen, fusies of bedrijfsoverdrachten.
Een accountantsverklaring is niet zomaar een document — het is een wettelijk gebonden verklaring die moet voldoen aan hoge professionele normen. Zowel de inhoud als de totstandkoming van de verklaring zijn gebonden aan strikte eisen:
Een accountantsverklaring moet worden opgesteld volgens de verplichte standaarden van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). Deze standaarden, zoals de NV COS (Nadere Voorschriften Controle- en Overige Standaarden), zijn vastgelegd in de wet en waarborgen de onafhankelijkheid, objectiviteit en deskundigheid van de accountant.
Alleen een registeraccountant (RA) of een accountant-administratieconsulent (AA) met een wettelijke vergunning mag een accountantsverklaring opstellen. Dit waarborgt dat de verklaring wordt afgegeven door een accountant die is aangesloten bij de NBA en voldoet aan de geldende kwaliteitseisen.
De betrouwbaarheid van een accountantsverklaring hangt niet alleen af van de deskundigheid van de accountant, maar ook van de kwaliteit van de administratie en interne processen binnen de onderneming. Een goed voorbereide financiële administratie draagt bij aan een vlotte beoordeling en een heldere verklaring.
De eisen aan de verklaring zijn vastgelegd in verschillende wetten en regelingen, waaronder het Burgerlijk Wetboek, de Wet op het accountantsberoep en de Controleverordeningen. Niet voldoen aan deze eisen kan leiden tot een ongeldige verklaring of zelfs juridische gevolgen.
In 2025 blijkt het aanvragen van een accountantsverklaring voor veel ondernemers lastiger dan voorheen. Door een groeiend tekort aan registeraccountants en strengere regelgeving, nemen veel accountantskantoren geen nieuwe klanten meer aan of hanteren ze lange wachttijden. Dit geldt vooral voor controleverklaringen die wettelijk vereist zijn bij jaarrekeningen van middelgrote en grote bedrijven, maar ook bij subsidieaanvragen zoals de TVL of NOW.
De situatie leidt tot knelpunten in het MKB: ondernemers die voor het eerst een verklaring nodig hebben, krijgen soms pas maanden later een afspraak — als ze überhaupt al geholpen kunnen worden. Dit kan directe gevolgen hebben, bijvoorbeeld als een verklaring vereist is voor een subsidie, financiering of fusie. Het is daarom aan te raden om ruim op tijd contact op te nemen met een accountant, en om goed voorbereid te zijn met een compleet dossier.
Via www.belastingscan.nl kun je eenvoudig controleren of jouw onderneming een accountantsverklaring nodig heeft én via een intakegesprek worden doorverwezen naar kantoren die nog wél ruimte hebben om jouw aanvraag op te pakken.
Een boekhouder mag administraties bijhouden en jaarrekeningen opstellen, maar mag geen accountantsverklaring afgeven. Alleen een gecertificeerd registeraccountant (RA) of accountant-administratieconsulent (AA) is bevoegd om verklaringen te verstrekken die juridisch en wettelijk erkend zijn.
Nee. Alleen grotere ondernemingen of specifieke situaties (zoals bij een subsidieaanvraag of fusie) vereisen wettelijk een accountantsverklaring. Voor kleine ondernemingen is een samenstellingsverklaring vaak voldoende en niet verplicht. Twijfel je? Laat het checken via onze tool.
Ja, dat mag. Een accountant heeft een wettelijke zorgplicht en mag alleen een verklaring afgeven als hij of zij overtuigd is van de juistheid van de cijfers en de onderliggende stukken. Bij twijfel, onduidelijkheden of gebrekkige administratie kan een accountant de verklaring weigeren of alleen onder voorwaarden afgeven.
Dan kun je in sommige gevallen kiezen voor een beoordelingsverklaring of samenstellingsverklaring — mits toegestaan in jouw situatie. Als je een verklaring nodig hebt voor wet- of subsidieverplichtingen, kan het uitblijven van een verklaring serieuze gevolgen hebben voor financiering, aansprakelijkheid of fiscale processen. Neem in dat geval altijd contact op voor gericht advies.
Een accountantsverklaring is in veel gevallen een verplicht en cruciaal document. Of het nu gaat om een verplichte controle van de jaarrekening, een subsidieaanvraag zoals de TVL, of een fusie of bedrijfsoverdracht — de verklaring is hét bewijs dat jouw cijfers kloppen. Er zijn verschillende vormen, zoals de controleverklaring, beoordelingsverklaring en samenstellingsverklaring, elk met hun eigen diepgang en toepassing.
De aanvraag van een verklaring vergt een goede voorbereiding, actuele cijfers en de juiste documenten. Tegelijkertijd is het in 2025 lastiger geworden om tijdig een verklaring te krijgen, doordat veel accountantskantoren geen nieuwe cliënten aannemen. Gelukkig kun je via Belastingscan.nl nog wél een aanvraag doen bij aangesloten kantoren die wél ruimte hebben voor nieuwe aanvragen.
Een accountantsverklaring is soms verplicht, vaak doorslaggevend voor subsidie, financiering of een transactie, en altijd zo sterk als je voorbereiding. Kies het juiste type verklaring, werk je dossier volledig bij en check tijdig of je accountant bevoegd is voor de gewenste verklaring.
Wil je in 15 minuten laten toetsen of je überhaupt een verklaring nodig hebt, welk type past en wat het realistische kosten- en tijdpad is? Plan dan een gratis checkgesprek via https://www.belastingscan.nl/gratis-checkgesprek.
In dit gesprek bespreken we jouw situatie, de vereisten van subsidie- of wetgevingstrajecten, en koppelen we je direct aan een kantoor dat ruimte heeft en bevoegd is om jouw verklaring af te geven. Zo voorkom je vertraging en weet je precies wat je te doen staat.
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
