Ondernemer
Box 1
May 8, 2025

De vennootschap onder firma: voordelen en nadelen duidelijk uitgelegd

Ontdek de voordelen van een vennootschap onder firma voor ondernemers en hoe het kan bijdragen aan je zakelijke succes. Lees verder voor meer informatie.

Wil je samen met anderen een bedrijf starten? Dan kan de vennootschap onder firma (vof) een interessante optie zijn. Een vof combineert samenwerking, flexibiliteit en relatief eenvoudige oprichting. Maar let op: de vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de onderneming. Dat betekent dat schuldeisers zowel het zakelijke als het privévermogen kunnen aanspreken.

In dit artikel leggen we stap voor stap uit wat een vof precies inhoudt, hoe je een vof opricht, wat de fiscale voordelen en juridische risico’s zijn, en wanneer het verstandiger is om te kiezen voor een bv. Zo kun je weloverwogen bepalen of een vof past bij jouw ondernemersplannen.

Belangrijkste punten bij een vennootschap onder firma:

  1. Een vennootschap onder firma (VOF) is een bedrijf waar minimaal twee ondernemers samenwerken onder één gemeenschappelijke naam, zonder rechtspersoonlijkheid. Vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de VOF, wat betekent dat hun privévermogen in gevaar kan komen.
  2. Het oprichten van een VOF is eenvoudig: je schrijft je in bij de Kamer van Koophandel voor een inschrijfvergoeding van €82,25, en er is geen verplicht minimumkapitaal.
  3. Vennoten betalen belasting over hun eigen deel van de winst en kunnen profiteren van belastingvoordelen zoals de zelfstandigenaftrek en MKB-vrijstelling.
  4. Vennoten moeten hun administratie bijhouden, maar hoeven geen jaarrekening te deponeren bij de Kamer van Koophandel. Wel moeten ze hun belastingaangifte tijdig indienen.
  5. Een vof-contract is niet verplicht, maar wordt sterk aangeraden om afspraken over winstverdeling, verantwoordelijkheden en andere belangrijke zaken vast te leggen en toekomstige conflicten te voorkomen.
  6. Als de risico’s van een VOF te groot worden of privévermogen beschermd moet worden, kan de VOF relatief eenvoudig worden omgezet naar een besloten vennootschap (BV).

Wat is een vof?

Een Vennootschap onder Firma (VOF) is een rechtsvorm waarin twee of meer personen samenwerken onder één gemeenschappelijke naam om een bedrijf te runnen. Dit type onderneming wordt vaak gekozen door ondernemers die samen willen werken, maar geen behoefte hebben aan de complexe oprichtings- en administratieve eisen die bijvoorbeeld bij een besloten vennootschap (BV) komen kijken.

In een VOF zijn de vennoten gezamenlijk verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering en de schulden van het bedrijf. Dit betekent dat elke vennoot hoofdelijk aansprakelijk is voor de schulden van de onderneming, ook voor schulden die door andere vennoten zijn aangegaan. Dit is een belangrijk aspect om in gedachten te houden bij het overwegen van deze rechtsvorm.

De VOF heeft geen rechtspersoonlijkheid, wat betekent dat het bedrijf geen aparte juridische entiteit is. De vennoten worden persoonlijk aansprakelijk gesteld voor alle verplichtingen en kunnen met hun privévermogen worden aangesproken door schuldeisers.

Oprichten van een vof

Het oprichten van een vennootschap onder firma (VOF) is relatief eenvoudig in vergelijking met andere rechtsvormen zoals een besloten vennootschap (BV). Om een VOF te starten, moeten de vennoten zich inschrijven bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KVK). Dit moet uiterlijk 1 week na de start van de onderneming gebeuren. De kosten voor de inschrijving bedragen €82,25 per onderneming, ongeacht de rechtsvorm.

Een groot voordeel van de VOF is dat er geen minimumkapitaal vereist is om de onderneming te starten. Dit maakt de drempel laag voor ondernemers die samen willen werken zonder direct grote investeringen te moeten doen.

De basisgegevens die bij de KVK moeten worden ingeschreven zijn onder andere:

  • Bedrijfsnaam: Dit moet een unieke naam zijn die niet verwarring oproept met andere ondernemingen.
  • Activiteiten: Een korte omschrijving van de bedrijfsactiviteiten.
  • Vennoten: De namen van de vennoten en hun contactgegevens worden geregistreerd.

Hoewel de oprichting van een VOF vrij eenvoudig is, is het sterk aan te raden om een notaris of juridisch adviseur in te schakelen voor advies, vooral als er specifieke wensen of afspraken zijn die moeten worden vastgelegd in een vof-contract. Dit contract regelt de afspraken tussen de vennoten over bijvoorbeeld de verdeling van winst, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en eventuele risico’s.

Als het bedrijf zich in een bedrijfspand vestigt, is het belangrijk om een huurovereenkomst mee te nemen naar de KVK. Is er nog geen huurovereenkomst, dan kan een intentieverklaring van de makelaar of de eigenaar van het pand voldoende zijn.

Aansprakelijkheid

In een Vennootschap onder Firma (VOF) zijn de vennoten volledig hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de onderneming. Dit betekent dat als de VOF schulden maakt, de vennoten niet alleen met het zakelijke vermogen, maar ook met hun privévermogen kunnen worden aangesproken. De persoonlijke aansprakelijkheid is een van de belangrijkste nadelen van een VOF.

Als een vennoot een schuld aangaat voor de VOF, kunnen de andere vennoten ook aansprakelijk worden gesteld voor deze schuld, zelfs als zij geen betrokkenheid hadden bij de gemaakte verplichting. Dit zorgt voor een extra risico voor de vennoten, omdat zij persoonlijk verantwoordelijk zijn voor het volledige bedrag, ook als de schuld door een andere vennoot is gemaakt.

Er zijn echter mogelijkheden om de aansprakelijkheid enigszins te beperken. In het vof-contract kunnen afspraken worden gemaakt over de verdeling van de aansprakelijkheid tussen de vennoten. Bijvoorbeeld, als een vennoot niet verantwoordelijk is voor bepaalde schulden, kan dit in het contract worden opgenomen. Desondanks blijft de persoonlijke aansprakelijkheid een van de fundamentele risico’s bij het kiezen voor een VOF.

Bij onbeperkte aansprakelijkheid kunnen schuldeisers zowel het zakelijke vermogen als het privévermogen van de vennoten aanspreken om de schulden te dekken. Het is daarom van groot belang om goed na te denken over de risico’s die je neemt bij het oprichten van een VOF.

Oplossing voor risico’s: Het is mogelijk om de risico’s van persoonlijke aansprakelijkheid te beperken door bijvoorbeeld een afgescheiden vermogen te hebben voor de onderneming, goed risicomanagement toe te passen en duidelijke afspraken te maken in het vof-contract. Daarnaast kunnen de vennoten overwegen om zich te verzekeren tegen bepaalde zakelijke risico’s, hoewel dit niet alle vormen van aansprakelijkheid dekt.Administratieve verplichtingen

  • Bij de VOF heb je weinig administratieve verplichtingen.
  • Je bent verplicht om je boekhouding te overleggen aan de Belastingdienst.
  • Je hoeft geen jaarrekening te deponeren bij de Kamer van Koophandel.
  • Ondernemers zijn verplicht een administratie bij te houden.
  • De boekhouding is daar een belangrijk onderdeel van.

Fiscale voordelen van een VOF

Een vof biedt verschillende fiscale voordelen, vooral voor ondernemers die willen profiteren van belastingvoordelen zoals de zelfstandigenaftrek en de MKB-vrijstelling. Omdat de vennoten van een VOF fiscaal worden behandeld als zelfstandige ondernemers, kunnen zij genieten van belastingvoordelen die beschikbaar zijn voor ondernemers in Nederland.

  • Zelfstandigenaftrek: Dit is een belastingaftrek die zelfstandige ondernemers in staat stelt een deel van hun inkomen af te trekken, waardoor ze minder belasting hoeven te betalen.
  • MKB-vrijstelling: Dit is een belastingvoordeel dat een percentage van de winst belastingvrij stelt, waardoor de belastingdruk op de onderneming vermindert.
  • Inkomstenbelasting: Vennoten betalen geen vennootschapsbelasting, maar inkomstenbelasting over hun deel van de winst. Dit kan voordeliger zijn dan bij een BV, zeker wanneer de winsten onder de €100.000 liggen.

Met deze voordelen is een VOF fiscaal gezien aantrekkelijker dan een BV, zeker bij lagere winsten.

Commanditaire vennootschap

  • Een commanditaire vennootschap is een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid.
  • De commanditaire vennootschap is een rechtsvorm voor een onderneming met meerdere personen.

Vof-contract

Hoewel het vof-contract niet verplicht is bij het oprichten van een VOF, wordt het sterk aanbevolen om een dergelijk contract op te stellen. Het vof-contract regelt belangrijke afspraken tussen de vennoten, zoals:

  • Winstverdeling: Hoe wordt de winst verdeeld? Dit kan in verhouding zijn tot de inbreng van de vennoten, maar ook op basis van andere criteria.
  • Verantwoordelijkheden en bevoegdheden: Wie is verantwoordelijk voor welke bedrijfsactiviteiten? En wie heeft de bevoegdheid om bepaalde beslissingen te nemen?
  • Verlies en risico’s: Hoe worden verliezen verdeeld, en hoe wordt omgegaan met risico’s zoals schulden of zakelijke problemen?
  • Overname- en verblijvensbeding: Wat gebeurt er als een vennoot uit de onderneming stapt of overlijdt? Een verblijvensbeding kan regelen dat de overblijvende vennoten de onderneming kunnen voortzetten.

Leg afspraken

Toch is het aan te raden om de afspraken tussen de vennoten schriftelijk vast te leggen in een vof-contract. Zo voorkom je problemen achteraf. Bij het opstellen van zo’n vennootschapsovereenkomst kun je een juridisch adviseur om hulp vragen. Het kan ook nuttig zijn om een notaris te raadplegen bij het opstellen van deze overeenkomsten. Duidelijke afspraken maken tussen de vennoten is erg belangrijk. Huwelijkse voorwaarden kunnen helpen om het privévermogen van een partner te beschermen tegen de aansprakelijkheid die voortkomt uit schulden van de onderneming.

Risicomanagement

Bij het oprichten van een vennootschap onder firma (vof) is het cruciaal om risicomanagement in acht te nemen. Een vof is een rechtsvorm waarin meerdere ondernemers samenwerken en hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schulden van de onderneming. Dit betekent dat iedere vennoot volledig aansprakelijk is voor de schulden van de vof, zelfs als een andere vennoot deze schulden heeft gemaakt.

Om risico’s te beperken, is het sterk aan te raden om een vof-contract op te stellen. In dit contract kunnen afspraken worden vastgelegd over de inbreng van de vennoten, de verdeling van winst en verlies, en de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de vennoten. Ook kan in het contract worden opgenomen hoe omgegaan wordt met eventuele schulden en hoe de vof wordt ontbonden als een van de vennoten stopt.

Daarnaast is het essentieel om de financiële situatie van de vof goed te bewaken. Dit kan door regelmatig de boekhouding te controleren en ervoor te zorgen dat de vof voldoet aan alle administratieve verplichtingen. Het inschakelen van een juridisch adviseur kan helpen om te waarborgen dat de vof aan alle wettelijke eisen voldoet.

In het geval dat de vof failliet gaat, kunnen de vennoten persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de schulden van de vof. Om dit risico te beperken, is het verstandig om een afgescheiden vermogen te hebben voor de vof en ervoor te zorgen dat de vof voldoet aan alle wettelijke eisen.

Samenvattend is het belangrijk om bij het oprichten van een vof risicomanagement in acht te nemen door een vof-contract op te stellen, de financiële situatie van de vof goed te bewaken, en te zorgen dat de vof voldoet aan alle wettelijke eisen. Het hebben van een afgescheiden vermogen kan ook helpen om de risico’s te beperken.

Vof omzetten

Een vennootschap onder firma (VOF) kan worden omgezet naar een besloten vennootschap (BV), maar dit brengt wel enkele belangrijke veranderingen met zich mee. Wanneer een VOF wordt omgezet naar een BV, neemt de BV de verantwoordelijkheid voor het bedrijf over, inclusief de financiën en eventuele schulden. Dit betekent dat de privé aansprakelijkheid van de vennoten, die typisch geldt in een VOF, wordt vervangen door de beperkte aansprakelijkheid die bij een BV hoort.

Wat gebeurt er bij het stoppen of overlijden van een vennoot?

Als een van de vennoten uit de VOF stopt of komt te overlijden, moet de VOF in principe worden ontbonden. Dit kan de continuïteit van de onderneming ernstig verstoren, tenzij er specifieke afspraken in het vof-contract zijn vastgelegd om dit te voorkomen.

Als je wilt dat de VOF blijft voortbestaan, zelfs na het vertrek van een vennoot, is het belangrijk om dit van tevoren vast te leggen in het vof-contract. Er kunnen clausules worden opgenomen zoals een verblijvensbeding of een overnamebeding. Deze clausules regelen dat de resterende vennoten de mogelijkheid hebben om het bedrijf voort te zetten, of dat een andere partij de aandeel van de vertrekkende vennoot kan overnemen.

Een verblijvensbeding zorgt ervoor dat het bedrijf door kan gaan zonder dat het hoeft te worden ontbonden als een vennoot weggaat. Een overnamebeding kan bepalen dat de vertrekkende vennoot zijn aandelen moet verkopen aan de overgebleven vennoten of een andere partij.

Omzetten van een VOF naar een  BV

Als je besluit de VOF om te zetten naar een BV, is het belangrijk om juridisch advies in te winnen om het proces correct en belastingtechnisch optimaal af te handelen. De omzetting kan belastingtechnisch aantrekkelijk zijn, omdat de BV bepaalde voordelen heeft ten opzichte van een VOF, zoals de beperkte aansprakelijkheid en de mogelijkheid om fiscale voordelen voor de onderneming te benutten.

Het proces van omzetting vereist een aantal administratieve stappen, waaronder het opstellen van een oprichtingsakte voor de BV, het overdragen van de activa en passiva van de VOF naar de BV, en de inschrijving van de BV bij de Kamer van Koophandel.

Continuïteit en bedrijfsopvolging

In een Vennootschap onder Firma (VOF) is het voortbestaan van de onderneming niet vanzelfsprekend als een van de vennoten overlijdt of uittreedt. Bij overlijden of vertrek van een vennoot eindigt de VOF volgens de standaardregeling, tenzij er specifieke afspraken zijn gemaakt. Om de continuïteit van de onderneming veilig te stellen, kunnen vennoten in het vof-contract regelingen opnemen die het mogelijk maken voor de overblijvende vennoot of vennoten om de VOF voort te zetten.

Dit kan bijvoorbeeld door het opnemen van een verblijvensbeding of overnamebeding. Deze bedingen regelen dat de overblijvende vennoten het aandeel van de vertrekkende vennoot kunnen overnemen of dat de onderneming voortgezet kan worden met een nieuwe vennoot. Dit zorgt ervoor dat de VOF niet hoeft te worden ontbonden bij het overlijden of vertrek van een vennoot en biedt stabiliteit voor de onderneming.

Het is belangrijk om dergelijke afspraken bij de oprichting van de VOF goed vast te leggen, zodat de continuïteit van de onderneming gewaarborgd blijft, zelfs bij onvoorziene omstandigheden.

Vof of BV?

De keuze tussen een VOF en een BV hangt af van verschillende factoren, waaronder de risico’s die je bereid bent te nemen, de aard van de onderneming, en de gewenste bedrijfsstructuur.

Wat is het verschil tussen een VOF en een BV?

In een VOF delen de vennoten zowel de winsten als de risico’s van het bedrijf. De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de onderneming, wat betekent dat ze ook met hun privévermogen kunnen worden aangesproken. Dit is een belangrijk nadeel van de VOF, vooral als de onderneming hoge schulden heeft of in financiële problemen verkeert.

Daarentegen biedt een BV een beperkte aansprakelijkheid. Dit betekent dat de aandeelhouders (de eigenaren van de BV) alleen aansprakelijk zijn voor de schulden van de onderneming tot het bedrag dat ze in de BV hebben geïnvesteerd. Dit beschermt het privévermogen van de eigenaren en maakt de BV een aantrekkelijkere optie voor ondernemers die risico’s willen beperken.

Wanneer kies je voor een VOF?

De VOF is vaak geschikt voor ondernemers die samen willen werken met één of meerdere partners, zonder dat de oprichting ingewikkeld of duur hoeft te zijn. Het is een flexibele rechtsvorm zonder een minimumkapitaalvereiste, waardoor de drempel laag is voor ondernemers die samen een bedrijf willen starten.

Wanneer kies je voor een BV ?

Een BV kan een betere keuze zijn als je de risico’s van de onderneming wilt beperken, omdat het je privévermogen beschermt. Een BV biedt ook meer mogelijkheden voor het aantrekken van investeerders, omdat het aandelen kan uitgeven. Daarnaast heeft de BV voordelen op het gebied van belastingplanning en financiële structuren, wat het een populaire keuze maakt voor grotere ondernemingen of ondernemingen die willen groeien.

Samenvatting

Als je de risico’s van persoonlijke aansprakelijkheid wilt vermijden, is de BV waarschijnlijk een betere keuze voor jouw onderneming. De VOF biedt meer flexibiliteit en is eenvoudiger op te zetten, maar de hoofdelijkheid van de aansprakelijkheid is een belangrijk nadeel. Het is cruciaal om de voor- en nadelen van beide rechtsvormen zorgvuldig af te wegen, afhankelijk van je situatie en de risico’s die je bereid bent te nemen.

Als je in twijfel bent over welke rechtsvorm het beste bij jouw onderneming past, kan het nuttig zijn om juridisch advies in te winnen bij een advocaat of notaris.

Wil jij weten of je belastingvoordeel misloopt? Doe binnen 5 minuten de Belastingscan en ontdek hoeveel jij kunt besparen.

Meer blogs