Eigen bedrijf starten
September 4, 2025

Praktische tips voor het opstellen van een juridisch contract

Ontdek de essentiële elementen van een contract en leer hoe je deze effectief opstelt. Lees verder voor praktische tips en belangrijke aandachtspunten.

Inleiding tot contracten en overeenkomsten

Een contract is de basis van iedere zakelijke relatie. Of het nu gaat om een samenwerking met een leverancier, een arbeidsovereenkomst met een medewerker of een opdracht voor een klant: een contract legt vast wat er is afgesproken. In juridische termen is een contract niets anders dan een overeenkomst tussen twee of meer partijen, waarbij een overeenkomst ontstaat zodra een partij een aanbod aanvaardt. Vanaf dat moment is er sprake van een bindende afspraak.

Veel ondernemers vragen zich af wat precies het verschil is tussen een contract en een overeenkomst. De termen overeenkomst of contract worden vaak door elkaar gebruikt. In feite zijn alle contracten overeenkomsten, maar niet elke overeenkomst wordt op papier gezet. Een mondelinge afspraak kan ook rechtsgeldig zijn. Toch is een schriftelijke overeenkomst in bijna alle gevallen verstandig. Hiermee leg je de rechten en plichten van beide partijen vast en heb je bij een conflict altijd een bewijsstuk in handen.

Het hebben van duidelijke contracten voorkomt misverstanden en biedt zekerheid. Je weet wat je kunt verwachten van je handelspartner en waar je op mag rekenen. Bovendien geeft het vertrouwen richting klanten, leveranciers en werknemers dat afspraken serieus worden genomen.

Belangrijkste punten over de schriftelijke overeenkomst

  1. Een contract is een bindende afspraak tussen twee of meer partijen.
  2. Het verschil tussen een contract en een overeenkomst is klein; de term 'overeenkomst' wordt vaak als synoniem voor contract gebruikt, bijvoorbeeld bij een 'overeenkomst van opdracht'. Schriftelijk vastleggen biedt altijd meer zekerheid.
  3. Een schriftelijke overeenkomst is niet altijd verplicht, maar wel verstandig voor duidelijkheid en bewijsvoering.
  4. In dit artikel bespreken we hoe een contract opstellen werkt, welke soorten contracten er zijn, welke bepalingen zoals de prijs ervan essentieel zijn, en wanneer een contract ongeldig kan zijn.

Wat betekent een contract?

De betekenis van een contract is in de kern eenvoudig: het is een afspraak tussen twee of meer partijen die elkaar verplichtingen opleggen. Denk bijvoorbeeld aan een klant die jou betaalt voor een dienst, terwijl jij verplicht bent die dienst correct en op tijd uit te voeren. Bij het sluiten van een contract moeten partijen een bepaalde prestatie leveren of hebben zij recht op een bepaalde prestatie. Zodra er sprake is van een aanbod dat door de andere partij wordt aanvaard, is er juridisch gezien een overeenkomst ontstaan.

Wanneer sluit je een contract?

In de praktijk sluit je een contract zodra er belangrijke afspraken zijn waarbij financiële of juridische belangen spelen. Voorbeelden zijn het tekenen van een arbeidsovereenkomst, het afsluiten van een huurcontract, of het vastleggen van de samenwerking met een leverancier. Een contract biedt duidelijkheid over de afspraken en voorkomt dat er later discussie ontstaat over wat er precies bedoeld werd.

Het is daarbij belangrijk om te controleren wie het contract afsluit namens de betrokken partijen, zodat de overeenkomst juridisch correct en bindend is.

Contract of overeenkomst?

Het onderscheid tussen een contract en een overeenkomst is vooral taalkundig. Een overeenkomst kan zowel mondeling als schriftelijk zijn, terwijl een contract meestal verwijst naar een schriftelijk document waarin de afspraken formeel zijn vastgelegd. Daarom wordt in de praktijk vaak gezegd: een contract is een schriftelijk bewijs van een overeenkomst. Een contract is dus eigenlijk gewoon een ander woord voor overeenkomst.

Voorbeeld uit de praktijk

Stel dat je een nieuwe medewerker aanneemt. Mondeling spreken jullie af dat de medewerker per 1 oktober start voor een jaar. Juridisch gezien is dit een geldige overeenkomst, maar als er later discussie ontstaat over het salaris of de werktijden, heb je zonder schriftelijk document weinig bewijs. Door een schriftelijke overeenkomst op te stellen, voorkom je dit soort problemen en kun je altijd terugvallen op het papier.

Soorten contracten en overeenkomsten

Er bestaan veel verschillende soorten contracten en overeenkomsten, elk met hun eigen doel en juridische betekenis. Ondernemers sluiten regelmatig contracten af met klanten, leveranciers en andere partijen als vast onderdeel van hun zakelijke activiteiten. Welke vorm je gebruikt, hangt af van de relatie tussen de partijen en het soort afspraken dat je wilt vastleggen.

Arbeidsovereenkomst

Een van de bekendste contracten is de arbeidsovereenkomst. In deze overeenkomst maken de werkgever en de werknemer samen afspraken over de arbeidsvoorwaarden, zoals de functie, het salaris, de arbeidsduur en de opzegtermijn. In Nederland gelden hiervoor strikte regels. Zo mag je bijvoorbeeld niet eindeloos tijdelijke contracten aanbieden: na drie tijdelijke contracten of na drie jaar ontstaat automatisch een vast contract.

Overeenkomst van opdracht

Een ander veelvoorkomend type is de overeenkomst van opdracht, vaak gebruikt door zzp’ers en freelancers. In dit geval is de opdrachtgever de partij die de opdracht verstrekt. Hierin leg je afspraken vast over de werkzaamheden, de vergoeding en de duur van de samenwerking. Opdrachtgevers sluiten regelmatig contracten af met zzp’ers en freelancers om de rechten en plichten van beide partijen vast te leggen. Dit contract biedt beide partijen duidelijkheid, zonder dat er sprake is van een dienstverband.

Leverings- en koopcontracten

Bij zakelijke samenwerkingen zijn leveringscontracten en koopcontracten essentieel. Denk aan een leverancier die een vaste hoeveelheid grondstoffen levert of een bedrijf dat goederen afneemt tegen een afgesproken prijs. Door dit schriftelijk vast te leggen, voorkom je misverstanden over aantallen, levertijden of prijzen.

Huurcontract

Een huurcontract wordt gebruikt wanneer je een woning, kantoor of bedrijfspand huurt of verhuurt. Hierin staan afspraken over de huurprijs, de duur van de overeenkomst en de rechten en plichten van huurder en verhuurder.

Voorbeeld contract of overeenkomst

Voor veel situaties kun je een voorbeeldovereenkomst of voorbeeld contract gebruiken. Dit geeft houvast, maar het is belangrijk dat je de inhoud altijd aanpast aan je eigen situatie. Een standaarddocument zonder maatwerk kan namelijk leiden tot gaten of tegenstrijdigheden in je afspraken.

Hoe kan ik een contract opstellen?

Een contract opstellen klinkt ingewikkeld, maar met een gestructureerde aanpak is het goed te doen. Het is belangrijk om zorgvuldig te werk te gaan als je een contract opstelt, zodat alle afspraken duidelijk en juridisch correct worden vastgelegd. Het belangrijkste is dat je alle afspraken zo concreet mogelijk vastlegt, zodat beide partijen precies weten waar ze aan toe zijn.

Stappenplan voor een contract opstellen

Begin met de gegevens van beide partijen: namen, adressen, KvK- en btw-nummers indien van toepassing. Daarna beschrijf je de kern van de overeenkomst: wat is de prestatie die geleverd wordt en welke vergoeding wordt daar tegenover gezet. Vergeet niet om ook afspraken over de duur van het contract, de opzegtermijn en de wijze van betaling op te nemen.

Afspraken vastleggen in duidelijke taal

Een contract moet altijd helder en begrijpelijk zijn. Vermijd ingewikkeld juridisch jargon en zorg dat de rechten en plichten van beide partijen duidelijk zijn omschreven. Denk aan wie verantwoordelijk is voor levering, onderhoud of garantie, en wat er gebeurt bij een conflict of wanbetaling.

Schriftelijk vastleggen

Hoewel mondelinge afspraken ook rechtsgeldig kunnen zijn, is het verstandig om belangrijke contracten altijd schriftelijk vast te leggen. Een schriftelijk document fungeert als bewijsstuk en biedt zekerheid als er later een conflict ontstaat. Zorg er bovendien voor dat het contract door beide partijen wordt ondertekend, zodat duidelijk is dat iedereen met de inhoud instemt.

Het opstellen van een contract in de praktijk

Een contract opstellen is niet alleen een theoretische oefening, maar vraagt ook om praktische keuzes. Afhankelijk van het soort overeenkomst en de belangen die spelen, moet je rekening houden met wettelijke regels, verplichtingen en duidelijke formuleringen.

Wanneer is een schriftelijke overeenkomst verplicht?

In veel gevallen is een mondelinge afspraak voldoende, maar voor sommige situaties is een schriftelijke overeenkomst wettelijk verplicht. Denk bijvoorbeeld aan een arbeidsovereenkomst langer dan een maand of een huurcontract voor woonruimte. In bepaalde gevallen moeten contracten zelfs verplicht via een notariële akte worden vastgelegd, zoals bij de levering van aandelen in een bv. In deze gevallen eist de wet dat de afspraken op papier worden vastgelegd, zodat beide partijen hun rechten kunnen bewijzen.

Wettelijke regels en voorwaarden

Bij het opstellen van een contract moet je je houden aan de geldende wettelijke regels. Een contract dat in strijd is met de wet, de goede zeden of de openbare orde kan door de rechter ongeldig worden verklaard. Daarnaast zijn er vaak specifieke regels per type contract. Zo gelden er bijvoorbeeld strenge voorschriften bij arbeidscontracten over vakantiedagen, minimumloon en het aantal toegestane tijdelijke contracten.

Wat moet er in een contract staan?

Een geldig contract bevat altijd de basisgegevens van de partijen, een duidelijke omschrijving van de afspraken, de duur van de overeenkomst en de hoogte van de vergoeding of prijs. Vaak wordt er ook een opzegtermijn opgenomen en afspraken over wat er gebeurt bij tussentijdse beëindiging. Hoe meer details je toevoegt, hoe kleiner de kans op discussie.

Contract opzegtermijn en gevolgen

Een belangrijk onderdeel in de praktijk is de opzegtermijn. Hiermee leg je vast hoe en wanneer een partij de overeenkomst kan beëindigen. Zonder duidelijke afspraken hierover kan het voorkomen dat een partij zich onverwacht terugtrekt, wat financiële of operationele gevolgen heeft. Door de opzegtermijn goed te regelen, bescherm je jezelf en weet de andere partij waar hij aan toe is.

Rechten en plichten in een contract

Een goed contract gaat altijd over balans: beide partijen hebben rechten en plichten die duidelijk moeten worden vastgelegd. Dit voorkomt onduidelijkheid en zorgt ervoor dat beide kanten weten wat ze mogen verwachten en waar ze zich aan moeten houden. Daarnaast kan een contract ook afspraken bevatten over bepaalde handelingen die partijen moeten uitvoeren.

Verplichtingen en afspraken

In een contract leg je vast welke prestaties partijen moeten leveren. Dat kan gaan om het uitvoeren van werk, het leveren van goederen of het betalen van een vergoeding. Door dit concreet te beschrijven, wordt duidelijk wat ieders verantwoordelijkheid is. Zo kun je bijvoorbeeld opnemen wie zorgt voor onderhoud, garantie of levering, en binnen welke termijn dat moet gebeuren.

Betaling en termijnen

Een essentieel onderdeel van de afspraken zijn de betalingsvoorwaarden. Denk aan de hoogte van de vergoeding, de incassotermijn en de manier waarop betaald moet worden. Door dit helder in het contract te zetten, voorkom je discussies of achterstallige betalingen. Ook kun je vastleggen welke stappen worden genomen als de betaling uitblijft, zoals rente of incassokosten.

Algemene voorwaarden en aanvullende afspraken

Naast de specifieke afspraken in het contract, verwijs je vaak naar je algemene voorwaarden. Hierin leg je standaardregels vast die gelden voor al je overeenkomsten, zoals bepalingen over aansprakelijkheid, garantie en de afhandeling van geschillen. Door in het contract expliciet te verwijzen naar deze voorwaarden en ze mee te sturen, maak je ze onderdeel van de overeenkomst.

Ondertekening en bewijs

Tot slot moet een contract altijd door beide partijen worden ondertekend. Dit kan schriftelijk op papier, maar tegenwoordig ook digitaal met een rechtsgeldige elektronische handtekening. De ondertekening maakt het document bindend en zorgt ervoor dat je een sterk bewijsstuk hebt mocht er later een conflict ontstaan.

Wanneer is een contract ongeldig?

Niet ieder contract dat je opstelt of ondertekent is automatisch rechtsgeldig. Er zijn situaties waarin een overeenkomst door de rechter kan worden vernietigd of ongeldig wordt verklaard, bijvoorbeeld op grond hiervan, zoals dwaling of gebrek aan toestemming. De omstandigheden waaronder een overeenkomst aanging, zoals of beide partijen volledig geïnformeerd waren en vrijwillig instemden, kunnen de geldigheid van het contract beïnvloeden. Het is daarom belangrijk om te weten wanneer een contract ongeldig kan zijn en hoe je dit voorkomt.

Daarnaast kan een overeenkomst ongeldig zijn als deze onder verkeerde indruk is aangegaan, bijvoorbeeld wanneer een partij bij het sluiten van het contract is uitgegaan van onjuiste of misleidende informatie.

Strijd met de wet, goede zeden of openbare orde

Een contract mag nooit in strijd zijn met de wet, de goede zeden of de openbare orde. Stel dat twee partijen een overeenkomst sluiten om belasting te ontduiken, dan is dat contract per definitie ongeldig. Ook afspraken die ingaan tegen fundamentele waarden in de samenleving, kunnen ongeldig worden verklaard.

Dwang of misleiding

Een contract dat tot stand is gekomen door dwang, bedrog of misleiding is eveneens ongeldig. Als iemand onder druk wordt gezet om te tekenen of verkeerde informatie heeft gekregen, kan de rechter besluiten dat er geen sprake is van een vrije wil en dus geen geldige overeenkomst.

Minderjarigen en handelingsonbekwamen

Niet iedereen mag zomaar een bindend contract sluiten. Minderjarigen personen kunnen alleen een contract sluiten met ouder toestemming of met toestemming van hun wettelijk vertegenwoordiger, meestal een ouder of voogd. Personen die onder curatele staat verkeren, kunnen niet zelfstandig contracten sluiten; zij hebben hiervoor altijd toestemming van hun wettelijk vertegenwoordiger nodig. Ook mensen die om andere redenen handelingsonbekwaam zijn, kunnen niet zelfstandig een rechtsgeldig contract afsluiten.

Geen geldig contract aanwezig

Tot slot kan een contract ongeldig worden verklaard als er onvoldoende duidelijkheid is over de afspraken. Als de kern van de overeenkomst – bijvoorbeeld de prijs of de prestatie – niet goed is omschreven, is er feitelijk geen geldig contract tot stand gekomen.

Handelspartners en contracten tekenen

Bij het afsluiten van een contract is het niet alleen belangrijk wat er in de tekst staat, maar ook wie het contract namens een partij mag ondertekenen. Controleer altijd of je handelspartner tekenbevoegd is en of deze bevoegdheid beperkt is tot een bepaald bedrag tekenen. Niet iedere medewerker of bestuurder is automatisch tekenbevoegd, en als je dit niet goed controleert kan dat grote gevolgen hebben.

Controle van tekenbevoegdheid

Voordat je een contract ondertekent met een nieuwe zakenpartner, moet je nagaan of de persoon die tekent ook daadwerkelijk volledig tekenbevoegd is. Dit betekent dat hij of zij volgens de inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK) of de statuten van de onderneming gemachtigd is om de organisatie rechtsgeldig te vertegenwoordigen. Doe je deze controle niet, dan loop je het risico dat de overeenkomst later ongeldig wordt verklaard.

Wie mag een onderneming contracten tekenen?

In een eenmanszaak mag de ondernemer zelf altijd contracten tekenen. Bij een bv of nv ligt dat anders: daar is het bestuur verantwoordelijk. Soms mogen ook gevolmachtigden of procuratiehouders namens de onderneming tekenen, maar dat moet altijd zijn vastgelegd. Controleer dus altijd de KvK-uittreksels of volmachten om zeker te weten dat je met de juiste persoon zaken doet.

Risico’s van aannames

Een veelgemaakte fout is ervan uitgaan dat iemand die zich presenteert als manager of vertegenwoordiger ook tekenbevoegd is. Als dit niet het geval blijkt te zijn, kan de wederpartij zich beroepen op het ontbreken van een rechtsgeldige overeenkomst. Dit kan leiden tot tijdverlies, financiële schade en juridische procedures.

Voorbeelden en praktische tips

Het opstellen en ondertekenen van een contract hoeft niet ingewikkeld te zijn, zolang je maar weet waar je op moet letten. Het is bijvoorbeeld verstandig om vertrouwelijke informatie te beschermen met een geheimhoudingsclausule in het contract. Met een aantal praktische voorbeelden en tips kun je veel problemen voorkomen en je contracten sterker maken.

Voorbeeld contract als houvast

Een voorbeeld contract of voorbeeldovereenkomst kan een goed startpunt zijn. Je ziet hiermee welke onderdelen er meestal worden opgenomen, zoals partijen, prijs, werkzaamheden en opzegtermijn. Pas zo’n voorbeeld altijd aan je eigen situatie aan en voorkom dat je standaardteksten letterlijk overneemt. Elk contract moet maatwerk zijn, afgestemd op jouw onderneming en branche.

Juridisch advies inschakelen

Bij complexere contracten, zoals internationale samenwerkingen of langdurige leveringsafspraken, kan het verstandig zijn om een jurist in te schakelen. Die kan je helpen met het beoordelen van clausules en het signaleren van risico’s. Een investering in juridisch advies kan later veel kosten en discussies besparen.

Terugtrekken uit een contract

Het zomaar terugtrekken uit een getekend contract kan vervelende gevolgen hebben. Je loopt het risico op schadeclaims of juridische procedures. Controleer daarom altijd welke afspraken er zijn gemaakt over beëindiging, en wat de gevolgen zijn bij voortijdig opzeggen.

Intentieverklaring gebruiken

Voordat je een groot contract sluit, kun je werken met een intentieverklaring. Hierin leg je vast dat beide partijen de intentie hebben om samen te werken, maar dat de details later worden uitgewerkt. Dit geeft duidelijkheid over de richting van de onderhandelingen, zonder dat je direct juridisch volledig vastzit. Let er wel op dat ook een intentieverklaring soms bindende afspraken kan bevatten, afhankelijk van de formulering. Bij het ondertekenen van een intentieverklaring let je goed op de inhoud en mogelijke verplichtingen, zodat je niet onbedoeld ergens aan vastzit.

Belangrijke aandachtspunten bij contracten

Naast de basisregels van contracten zijn er nog een aantal praktische en juridische punten die vaak vergeten worden, maar essentieel zijn om je afspraken sterk en duidelijk te maken.

Een goed contract begint met de juiste titel

Een contract moet direct duidelijk maken waar het over gaat. Daarom begint een goed contract altijd met de juiste titel, zoals “Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd” of “Overeenkomst van opdracht”. Dit voorkomt verwarring en zorgt dat beide partijen meteen weten om welk soort afspraken het gaat.

Voorbeeld: de consignatieovereenkomst

Niet alle contracten zijn standaard arbeid, huur of koop. Een bijzonder voorbeeld is de consignatieovereenkomst. Hierbij sluit je een contract met de verkoper van jouw producten, maar blijf jij de eigenaar totdat de producten daadwerkelijk zijn verkocht; de eigenaar blijft dus tot aan de verkoop in het bezit van de goederen. Dit soort afspraken komt veel voor in de detailhandel en kunstwereld.

Juridische geldigheid zonder handtekening

Veel ondernemers denken dat een contract pas geldig is na ondertekening, maar dat klopt niet altijd. Een rechtsgeldig contract kan ook ontstaan zonder handtekening, zolang er maar uitvoering aan is gegeven. Als beide partijen handelen alsof er een overeenkomst bestaat, kan dit juridisch net zo bindend zijn.

Algemene voorwaarden versterken contracten

Tot slot spelen de algemene voorwaarden een belangrijke rol. Deze hoef je niet bij elke verkoop opnieuw af te spreken: je kunt ze herhaaldelijk gebruiken. Ze bevatten standaardregels die steeds opnieuw gelden, bijvoorbeeld over aansprakelijkheid, levering en betaling. Door je algemene voorwaarden consequent mee te sturen, maak je je contracten sterker en beperk je je juridische risico’s.

Veelgestelde vragen over contracten

Wat zijn de 4 regels van een contract?

Een contract moet voldoen aan vier basisregels: er moet een aanbod zijn, dat aanbod moet worden aanvaard, beide partijen moeten handelingsbekwaam zijn en de inhoud mag niet in strijd zijn met de wet of openbare orde. Zijn deze voorwaarden aanwezig, dan is er sprake van een geldige overeenkomst.

Kan iedereen zomaar een contract opstellen?

Ja, in principe kan iedereen een contract opstellen. Er gelden geen formele eisen voor de vorm. Wel moet de inhoud duidelijk zijn en voldoen aan de wettelijke regels. Voor complexe afspraken is het verstandig om een jurist mee te laten kijken.

Is een zelfgemaakte overeenkomst rechtsgeldig?

Ja, een zelfgemaakte overeenkomst kan volledig rechtsgeldig zijn, zolang aan de wettelijke voorwaarden is voldaan. Belangrijk is dat beide partijen akkoord zijn en dat het contract duidelijke afspraken bevat. Het document wordt sterker als het schriftelijk is en door beide partijen is ondertekend.

Wat zijn contractanten?

Contractanten zijn de partijen die een overeenkomst met elkaar aangaan. Zij leggen in het contract vast wat hun rechten en plichten zijn.

Wat is een ander woord voor overeenkomst?

Een ander woord voor overeenkomst is contract. Ook termen als afspraak of regeling worden soms gebruikt, maar juridisch is een contract de meest gangbare term.

Hoe maak je een contract voorbeeld?

Je kunt een voorbeeld contract maken door een bestaand sjabloon te gebruiken en dat aan te passen aan je situatie. Zorg dat je altijd gegevens van de partijen, de inhoud van de afspraken, de vergoeding en de opzegtermijn vermeldt. Vergeet niet je algemene voorwaarden toe te voegen.

Wat is de betekenis van overeenkomst?

De betekenis van een overeenkomst is dat er een afspraak is tussen twee of meer partijen die rechten en verplichtingen schept. Een overeenkomst kan mondeling of schriftelijk worden gesloten, maar een schriftelijk document biedt altijd meer zekerheid.

Conclusie: een contract als basis voor zekerheid

Een contract is meer dan een formaliteit: het is het fundament van iedere zakelijke relatie. Door duidelijke afspraken vast te leggen in een schriftelijke overeenkomst, voorkom je misverstanden en bescherm je zowel jezelf als je handelspartner. Of het nu gaat om een arbeidsovereenkomst, een overeenkomst van opdracht of een huur- of koopcontract, elk contract schept helderheid over rechten, plichten en de manier waarop partijen met elkaar omgaan.

Belangrijk is dat je altijd rekening houdt met de wettelijke regels. Een contract dat in strijd is met de wet of onder dwang tot stand is gekomen, kan ongeldig zijn. Ook moet je nagaan of je handelspartner daadwerkelijk tekenbevoegd is. Door gebruik te maken van een goed opgesteld voorbeeld contract of juridisch advies in te winnen bij complexe situaties, verklein je de kans op problemen aanzienlijk.

Kortom: een geldig contract geeft zekerheid, vertrouwen en vormt een belangrijk bewijsstuk mocht er ooit een geschil ontstaan.

Start veilig met Belastingscan

Wil jij zeker weten dat jouw contracten niet alleen professioneel maar ook juridisch sluitend zijn? Doe de gratis ondernemerscheck bij Belastingscan en ontvang direct advies over je contracten, algemene voorwaarden en andere juridische documenten. Zo start je veilig en met de juiste bescherming.

👉 Doe de gratis ondernemerscheck en leg jouw afspraken vandaag nog goed vast.

Ontdek hoe jij slim kunt starten

Doe de gratis Ondernemerscheck
Al meer dan 1.000 starters gingen je voor.

Meer gerelateerde onderwerpen