Boekhouding & administratie
Bedrijf
September 12, 2025

Verschil Boekhouder Accountant: Wie Past Bij Jouw Onderneming?

Ontdek het verschil tussen een boekhouder en een accountant. Welke keuze past het beste bij jouw situatie? Lees het artikel voor meer inzicht.

Verschil Boekhouder Accountant: Wie Past Bij Jouw Onderneming?

Wat is het verschil tussen een boekhouder en een accountant? Het antwoord op die vraag is belangrijker dan veel ondernemers denken. Beide professionals werken met je financiële administratie, maar ze vervullen totaal verschillende rollen. Het grootste verschil tussen een boekhouder en een accountant zit in het opleidingsniveau, de verantwoordelijkheden en de bevoegdheden die zij hebben.

Een boekhouder houdt zich vooral bezig met het uitvoeren van administratieve werkzaamheden, zoals het opstellen van facturen, het bijhouden van de boekhouding en het doen van belastingaangiften. Niet iedereen mag zich zomaar accountant noemen; de titel accountant is beschermd en alleen professionals met de juiste opleiding en diploma mogen zich accountant noemen. Een accountant controleert die boekhouding, stelt de jaarrekening op en kan officiële verklaringen afgeven, bijvoorbeeld als je verplicht bent tot een accountantscontrole.

In dit artikel ontdek je precies:

  • Wat het verschil tussen boekhouden en accountancy is
  • Wanneer je een boekhouder nodig hebt en wanneer een accountant
  • En waar je op moet letten bij het maken van de juiste keuze

Belangrijkste punten

  1. Een boekhouder voert administratieve taken uit: facturen, boekhouding, btw-aangifte, inkomstenbelasting.
  2. Een accountant controleert je administratie, stelt officiële jaarrekeningen op en kan een accountantsverklaring afgeven.
  3. Alleen een accountant heeft een beschermde titel en is verplicht een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Deze verplichte aansprakelijkheidsverzekering geldt alleen voor het beroep accountant.
  4. Binnen de financiële administratie zijn er verschillende beroepen, zoals boekhouder en accountant, elk met hun eigen taken, verantwoordelijkheden en vereiste opleidingen.
  5. Een boekhouder is geschikt voor kleine ondernemers, een accountant is nodig bij middelgrote bedrijven of complexe financiële situaties.
  6. De opleiding tot accountant is veel zwaarder: minimaal hbo niveau (AA) of universitair niveau (RA).
  7. De kosten van een accountant liggen hoger dan die van een boekhouder, maar ze bieden ook meer expertise en bevoegdheden.
  8. Twijfel je? Laat je situatie beoordelen en kies de professional die past bij jouw bedrijfsgrootte, fiscale verplichtingen en ambities.

Wat is het verschil tussen een boekhouder en een accountant?

Het verschil tussen een boekhouder en een accountant zit in hun rol, bevoegdheden en verantwoordelijkheden binnen de financiële administratie. Het verschil tussen een accountant en een boekhouder komt vooral tot uiting in de opleiding, titelbescherming en de aard van de werkzaamheden.

Een boekhouder houdt zich bezig met de dagelijkse administratie:

  • Inkomsten en uitgaven bijhouden
  • Uitgaande facturen opstellen
  • Btw-aangifte doen
  • Inkomstenbelasting of winstbelasting voorbereiden

Iedereen mag zich boekhouder noemen, omdat het geen beschermde titel is en er geen verplichte diploma’s voor nodig zijn.

Een accountant heeft een controlerende rol:

  • Controleert de boekhouding die de boekhouder heeft opgesteld
  • Stelt de officiële jaarrekening op
  • Mag een accountantsverklaring afgeven
  • Adviseert over complexe financiële, fiscale of juridische vraagstukken

Er zijn verschillende soorten accountants, zoals de AA-accountant (Accountant-Administratieconsulent) en de RA-accountant (Registeraccountant), die elk hun eigen specialisaties en beroepsprofielen hebben.

Kortom: een boekhouder voert uit, een accountant controleert en verklaart.

Opleiding: boekhouder vs accountant

Het grootste formele verschil zit in de opleiding en de bescherming van de titel. De opleidingen voor accountants zijn doorgaans zwaarder en formeler dan voor boekhouders.

Boekhouder:

  • Geen beschermde titel
  • Werkt vaak op mbo- of hbo-niveau
  • Geen verplichte registratie of aansprakelijkheidsverzekering
  • In praktijk vaak werkzaam binnen een administratiekantoor

Boekhouder is een beroep waarvoor geen beschermde titel of verplichte opleiding geldt, waardoor het een toegankelijk beroep is voor mensen met verschillende achtergronden.

Accountant:

  • Beschermde titel: alleen toegestaan na erkende opleiding
  • AA-accountant (Accountant-Administratieconsulent): hbo opleiding
  • RA-accountant (Registeraccountant): universitair niveau
  • Verplicht lid van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA)
  • Verplicht verzekerd via een beroepsaansprakelijkheidsverzekering

Veel accountants zijn werkzaam bij een accountantskantoor, waar zij hun beroep uitoefenen en ondernemers ondersteunen met hun expertise.

Een accountant mag werkzaamheden uitvoeren die wettelijk zijn voorbehouden, zoals het afgeven van verklaringen bij middelgrote bedrijven of bij een verplichte controleplicht.

Werkzaamheden: wie doet wat?

Hoewel een boekhouder en een accountant allebei werken met de cijfers van jouw bedrijf, verschilt hun takenpakket aanzienlijk. Een accountant is verantwoordelijk voor het analyseren, interpreteren en rapporteren van financiële gegevens. Daarnaast stellen accountants vaak financiële rapportages op en beoordelen zij deze. Hieronder zetten we de belangrijkste werkzaamheden naast elkaar:

Wat doet een boekhouder?

  • Bijhouden van de dagelijkse administratie
  • Facturen opstellen en verwerken (inkomend en uitgaand)
  • Btw-aangiftes indienen
  • Indienen van belastingaangiftes voor het naleven van fiscale verplichtingen
  • Voorbereiden van de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting
  • Overzichten maken van kosten, omzet en marges

Een boekhouder is dus vooral uitvoerend, en richt zich op het praktische beheer van je administratie.

Wat doet een accountant?

  • Controle van de boekhouding opgesteld door de boekhouder of interne administratie
  • Opstellen en ondertekenen van de jaarrekening
  • Afgeven van een accountantsverklaring (verplicht bij controleplicht)
  • Accountants geven accountantsverklaringen af bij gecontroleerde financiële rapportages, wat voor bepaalde bedrijven zelfs wettelijk verplicht is.
  • Adviseren bij fiscale vraagstukken, financiering, overnames of reorganisaties
  • Ondersteunen bij complexe rapportages, bijvoorbeeld voor aandeelhouders of banken

Een accountant is dus analytischer en juridisch-financieel verantwoordelijker.

Aansprakelijkheid en verzekering

Een belangrijk verschil tussen een boekhouder en een accountant is de mate van aansprakelijkheid — en hoe die is afgedekt.

Boekhouder:

  • Niet wettelijk verplicht om verzekerd te zijn
  • In de praktijk zijn niet alle boekhouders verzekerd tegen fouten
  • Controleer dus altijd of jouw boekhouder een aansprakelijkheidsverzekering heeft, zeker bij complexe boekingen

Accountant:

  • Verplicht verzekerd via een beroepsaansprakelijkheidsverzekering
  • Lidmaatschap bij de NBA vereist deze verzekering
  • De accountant is formeel aansprakelijk voor zijn verklaringen (bijv. bij een foutieve jaarrekening)

Deze verplichte verzekering biedt jouw onderneming extra zekerheid — vooral als je bedrijf groeit, investeert, of met externe partijen werkt.

Wat kost een boekhouder of accountant?

De kosten zijn een belangrijk verschil tussen een boekhouder en een accountant. De tarieven lopen flink uiteen — en dat is logisch, gezien het verschil in opleiding, bevoegdheden en werkzaamheden. Accountants werken vaak voor meerdere klanten tegelijk, vooral bij grotere accountantskantoren, wat invloed kan hebben op hun tariefstructuur.

Boekhouder:

  • Gemiddeld uurtarief: €40 tot €80
  • Vaak beschikbaar via een vaste prijs per maand of boekingspakket
  • Geschikt voor kleine ondernemers, zzp’ers en eenvoudige administratie

Accountant:

  • Gemiddeld uurtarief: €90 tot €175
  • Jaarrekening laten opstellen kost al snel tussen de €800 en €3.000
  • Accountantsverklaring of controletrajecten lopen op tot €5.000 of meer

Toch is een accountant niet altijd ‘duurder’. Voor complexe vragen, fiscale structuren, overnames of een verplichte controle, biedt een accountant meerwaarde en juridische zekerheid.

Heb ik een boekhouder of accountant nodig?

Of je een boekhouder of accountant nodig hebt, hangt af van jouw rechtsvorm, omzet, complexiteit, of je een groter bedrijf hebt en je groeiambities. Bij een groter bedrijf, met name als je meer dan 50 medewerkers hebt of een hoge omzet draait, is een accountant vaak noodzakelijk vanwege de complexiteit en wettelijke verplichtingen.

Kies voor een boekhouder als:

  • Je een eenmanszaak, VOF of kleine bv hebt
  • Je geen controleplicht hebt
  • Je administratie overzichtelijk is en je alleen basisdiensten nodig hebt (btw-aangifte, inkomstenbelasting)

In deze gevallen kan een boekhouder administratieve taken uit handen nemen, zodat jij je kunt richten op je onderneming.

Kies voor een accountant als:

  • Je een middelgroot bedrijf hebt of snel groeit
  • Je een jaarrekening met accountantsverklaring nodig hebt (bijvoorbeeld voor financiers)
  • Je fiscale of juridische optimalisatie zoekt
  • Je te maken hebt met een verplichte accountantscontrole

Grote bedrijven zijn meestal verplicht om een accountant in te schakelen vanwege de complexiteit van hun organisatie en wettelijke verplichtingen.

Let op: Heb je een bv en kom je in de buurt van €12 miljoen omzet, €6 miljoen balanstotaal of 50 medewerkers? Dan kun je binnenkort controleplichtig worden — en heb je een accountant nodig.

Wat is het verschil tussen boekhouden en accountancy?

De termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar boekhouden en accountancy zijn echt verschillende disciplines. Het voeren van de boekhouding is een kerntaak van de boekhouder.

Boekhouden:

  • Richt zich op het registreren van alle financiële transacties
  • Zorgt voor een kloppende administratie
  • Houdt overzicht van inkomsten, uitgaven, btw, en balans
  • Wordt meestal uitgevoerd door een boekhouder of administratiekantoor

De boekhouder is verantwoordelijk voor het bijhouden van de bedrijfsadministratie, zodat alle financiële gegevens van het bedrijf correct en actueel zijn.

Accountancy:

  • Richt zich op het controleren, analyseren en verklaren van cijfers
  • Geeft zekerheid aan derden (zoals banken, aandeelhouders of de Belastingdienst)
  • Wordt uitgevoerd door een AA- of RA-accountant
  • Vereist gespecialiseerde opleiding en een beschermde titel
  • Maar wat doet een accountant nou eigenlijk? Een accountant is nauw betrokken bij de bedrijfsvoering en heeft diepgaand inzicht in de financiële situatie van een onderneming. Zij adviseren, controleren en signaleren risico’s, zodat de organisatie verantwoord kan sturen.

Kort samengevat: boekhouden is input, accountancy is controle en duiding. Beiden zijn onmisbaar — maar hebben een andere rol in de financiële keten.Hoe herken je een goede boekhouder of accountant?

De keuze tussen een boekhouder en een accountant is belangrijk — maar hoe weet je of je met een professional te maken hebt?

Een goede boekhouder herken je aan:

  • Transparante werkwijze en tarieven
  • Werkervaring met vergelijkbare klanten (bijv. zzp’ers of horeca)
  • Gebruik van actuele boekhoudsoftware (zoals Exact of Moneybird)
  • Bereidheid om met je mee te denken over jouw onderneming

Een goede accountant herken je aan:

  • Ingeschreven bij de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA)
  • Beschermde titel: AA (hbo) of RA (universitair)
  • Duidelijke aansprakelijkheidsverzekering
  • Ervaring met middelgrote bedrijven, controleplicht en fiscaal advies

Vraag altijd om een kennismakingsgesprek, referenties of een intake. Zo weet je zeker dat de professional past bij jouw type onderneming én situatie.

Wat is het verschil boekhouder accountant?

Het verschil boekhouder accountant zit in opleiding, bevoegdheden en verantwoordelijkheid. Een boekhouder voert uit, terwijl een accountant controleert en verklaart. Daarnaast verschilt de mate van betrokkenheid: een accountant of boekhouder kan meer of minder betrokken zijn bij het bedrijf, afhankelijk van de werkzaamheden en de afspraken over de administratie. Bovendien is ‘accountant’ een beschermde titel, wat betekent dat alleen professionals met een erkende opleiding en registratie zich zo mogen noemen. Een boekhouder mag zich vrij noemen wie hij wil, zonder specifieke eis — en dat maakt het extra belangrijk om goed te controleren met wie je samenwerkt.

Welke rol speelt de accountant en een boekhouder bij kleine bedrijven?

Bij kleinere bedrijven en eenmanszaken is een boekhouder vaak voldoende. Die verwerkt je administratie, doet je btw-aangifte en helpt bij de aangifte inkomstenbelasting. Maar zodra je bedrijf groeit, medewerkers in dienst neemt of richting controleplicht beweegt, komt een accountant in beeld. Die kijkt niet alleen naar de cijfers, maar beoordeelt ook je processen, jaarrekening en fiscale risico’s.

Dus: voor de meeste kleine ondernemers is een boekhouder ideaal, maar een accountant biedt waarde bij groei en complexiteit.

Is een accountant of boekhouder de beste keuze voor jouw onderneming?

De beste keuze tussen een accountant of boekhouder hangt af van jouw fase als ondernemer. Boekhouders en accountants hebben verschillende rollen en verantwoordelijkheden binnen de financiële administratie. Stel jezelf de volgende vragen:

  • Heb ik alleen hulp nodig bij btw en aangiften? → boekhouder.
  • Word ik controleplichtig of heb ik financiering nodig? → accountant.
  • Wil ik mijn bedrijf verkopen of investeerders aantrekken? → accountant.
  • Ben ik een zzp’er met simpele boekhouding? → boekhouder.

Weet je het niet zeker? Dan is een intake met een onafhankelijk adviseur verstandig.Waarom een AA accountant soms beter past dan een RA?

Een AA accountant heeft een hbo-opleiding accountancy afgerond en is vaak beter afgestemd op het mkb. AA’s zijn gewend te werken met kleinere bedrijven, kennen het belastingklimaat en combineren praktijkervaring met wet- en regelgeving. Een RA accountant werkt vaker bij grote ondernemingen, internationale dossiers of beursgenoteerde organisaties.

Wanneer is een administratiekantoor voldoende?

Ben je een zzp’er, freelancer of heb je een kleine onderneming zonder personeel? Dan is een administratiekantoor vaak meer dan voldoende voor jouw financiële administratie.

Wat doet een administratiekantoor?

  • Het verwerken van de btw-aangifte per kwartaal
  • Opstellen van de inkomstenbelastingaangifte
  • Inboeken van uitgaven en inkomsten
  • Verzorgen van de balans en winst- en verliesrekening
  • Ondersteuning bij kleine fiscale vragen

Een administratiekantoor is meestal laagdrempelig, betaalbaar en gericht op de dagelijkse praktijk. Ze werken vaak met vaste maandpakketten en zijn goed bereikbaar.

Wanneer overstappen naar boekhouder of accountant?

  • Als je bedrijf groeit en je jaarrekening complexer wordt
  • Bij investering, personeel, of fiscale optimalisatie
  • Zodra je vragen krijgt van de Belastingdienst of een financier

Een administratiekantoor is dus ideaal voor ondernemers die vooral hulp nodig hebben met het verwerken van hun administratie en aangiften — zonder de behoefte aan controle of verklaringen.

Waarom een goede financiële administratie en btw-aangifte zo belangrijk zijn

Een foutloze en overzichtelijke financiële administratie vormt de basis van je bedrijf. Het zorgt ervoor dat je inzicht hebt in je inkomsten en uitgaven, en op tijd kunt bijsturen. Ook voorkomt het problemen met de Belastingdienst, zeker bij je btw-aangifte.

Veel ondernemers onderschatten hoeveel tijd en risico er schuilt in het zelf bijhouden van de administratie. Een vergeten factuur, een verkeerde btw-code of te laat indienen kan al leiden tot boetes of gemiste aftrek. Daarom kiezen veel zzp’ers en kleine bedrijven ervoor om hun administratie en btw-aangifte uit te besteden aan een boekhouder of administratiekantoor.

Zo houd jij tijd over voor je onderneming, en weet je zeker dat alles klopt.

Conclusie: boekhouder of accountant? Dit is de beste keuze voor jou

Het verschil tussen een boekhouder en een accountant is groter dan het op het eerste gezicht lijkt. Een boekhouder helpt je met de uitvoerende kant van je financiële administratie, zoals de btw-aangifte, facturen en het doen van aangiften. Een accountant controleert je cijfers, stelt de officiële jaarrekening op, en mag wettelijk verplichte verklaringen afgeven.

De beschermde titel ‘accountant’ is alleen weggelegd voor professionals met een hbo- of universitaire opleiding in accountancy, en mét beroepsaansprakelijkheidsverzekering. Er zijn twee soorten accountants: de AA-accountant (accountant-administratieconsulent) en de RA-accountant (Registeraccountant), elk met hun eigen opleidingsniveau en specialisatie. Dat is essentieel bij grotere bedrijven, investeringsrondes, controleplicht of complexere vraagstukken.

Ben je een kleinere ondernemer en heb je vooral hulp nodig met de btw en je IB-aangifte? Dan is een administratiekantoor of goede boekhouder vaak meer dan genoeg.

Twijfel je? Dan is er één ding dat altijd helpt: even sparren met een onafhankelijk adviseur.

Conclusie: kies de professional die past bij jouw situatie

Boekhouder en accountant vervullen een andere rol. Voor een overzichtelijke administratie en standaard aangiftes is een goede boekhouder vaak de beste en voordeligste keuze. Zodra je groeit, financiering zoekt, richting controleplicht beweegt of meer zekerheid en verklaringen nodig hebt, is een accountant logisch en soms verplicht. De kern is dat je niet te veel betaalt voor taken die eenvoudiger kunnen, en niet te weinig regelt waar zwaardere verplichtingen of risico’s spelen.

Wil je in 15 minuten laten toetsen wat in jouw geval verstandig is en welke professional daarbij past? Plan dan een gratis checkgesprek via https://www.belastingscan.nl/gratis-checkgesprek.

Je krijgt direct een korte beoordeling van je situatie, een heldere keuzehulp boekhouder versus accountant en een concreet actieplan voor de eerstvolgende stap.

Ontdek hoe jij slim kunt starten

Doe de gratis Ondernemerscheck
Al meer dan 1.000 starters gingen je voor.