October 16, 2025
In box 1 betaal je belasting over je inkomen uit werk en woning. Dat omvat loon, winst uit onderneming, inkomsten uit eigen woning en andere periodieke inkomsten. In 2025 blijven de tarieven grotendeels gelijk, maar aftrekposten en heffingskortingen veranderen jaarlijks. Met de juiste keuzes kun je flink besparen op je inkomstenbelasting.
De inkomstenbelasting in box 1 wordt berekend over je totale inkomen uit arbeid en woning, verminderd met aftrekposten zoals hypotheekrente, ondernemersaftrekken of giften. Hieronder vind je de vier belangrijkste onderdelen van box 1 belasting in 2025.
De inkomstenbelasting in box 1 wordt berekend via twee schijven. Over je inkomen tot €75.518 betaal je in 2025 een gecombineerd tarief van 36,97%. Alles daarboven wordt belast tegen 49,5%. Deze percentages zijn inclusief de premies voor de volksverzekeringen, zoals AOW en Wlz. Heb je de AOW-leeftijd al bereikt, dan betaal je in de eerste schijf minder, omdat je geen AOW-premie meer afdraagt.
De Belastingdienst berekent je box 1 belasting op basis van je totale inkomen, min alle aftrekposten. Vervolgens worden daar de heffingskortingen op toegepast. Die kortingen, zoals de algemene heffingskorting en arbeidskorting, zorgen ervoor dat je effectief minder belasting betaalt. Hierdoor is het tarief dat je uiteindelijk betaalt vaak lager dan het officiële percentage in de tabel.
Een van de grootste voordelen binnen box 1 is dat je bepaalde uitgaven mag aftrekken van je inkomen. Voor zowel particulieren als ondernemers zijn deze aftrekposten een belangrijk middel om belasting te besparen.
De meest gebruikte is de hypotheekrenteaftrek. Betaal je rente over de lening van je eigen woning, dan mag je dat bedrag onder voorwaarden aftrekken van je inkomen. Ook specifieke zorgkosten, zoals niet-vergoede medicijnen of hulpmiddelen, zijn aftrekbaar als ze boven een bepaalde drempel uitkomen. Daarnaast kun je giften aan erkende goede doelen (ANBI’s) aftrekken, net als alimentatiebetalingen aan een ex-partner.
Ondernemers hebben nog extra mogelijkheden, zoals de zelfstandigenaftrek en MKB-winstvrijstelling, maar ook werknemers en gepensioneerden profiteren via lijfrenteaftrek, studiekosten of partnerverdeling. Juist de combinatie van deze posten maakt box 1 een van de meest interessante plekken om belastingvoordeel te behalen.
Voor particulieren bestaat het inkomen in box 1 meestal uit loon, pensioen of een uitkering. Daarbovenop telt de Belastingdienst het eigenwoningforfait, een percentage van de WOZ-waarde van je huis. Dat bedrag wordt bij je inkomen opgeteld, maar de betaalde hypotheekrente mag je vervolgens weer aftrekken. Dit zorgt voor een natuurlijk evenwicht tussen lasten en voordeel.
Wie geen eigen woning heeft, kan alsnog profiteren van andere regelingen, zoals de giftenaftrek of specifieke zorgkosten. Bovendien passen veel mensen hun voorlopige aanslag niet goed aan, waardoor ze het hele jaar te veel belasting betalen. Door een voorlopige aanslag aan te vragen met actuele aftrekposten, houd je maandelijks meer netto over.
Een voorbeeld: iemand met een jaarinkomen van €50.000 en €5.000 hypotheekrente betaalt na verrekening van de aftrekpost gemiddeld ruim €800 minder belasting per jaar. Kleine optimalisaties leveren dus al snel een groot verschil op.
Voor ondernemers — denk aan eenmanszaken en VOF’s — vormt de winst uit onderneming de kern van box 1. Zij betalen belasting over hun nettowinst, maar mogen eerst verschillende aftrekken toepassen. Zo kunnen zij via de zelfstandigenaftrek, MKB-winstvrijstelling of investeringsaftrekken hun winst flink verlagen. Ook zakelijke kosten, zoals telefoonkosten, verzekeringen en kilometervergoeding, zijn aftrekbaar.
Een goed bijgehouden administratie is hier essentieel. Wie zijn uren, kosten en investeringen goed vastlegt, voorkomt niet alleen fouten maar benut ook alle voordelen. Ondernemers die het urencriterium van 1.225 uur per jaar halen, hebben toegang tot extra aftrekposten die duizenden euro’s per jaar kunnen schelen.
Ondanks de versobering van de zelfstandigenaftrek in de komende jaren blijft het verschil tussen bruto- en netto-belastingdruk voor ondernemers aanzienlijk. Door tijdig te plannen en bijvoorbeeld investeringen slim te spreiden, kun je voorkomen dat je in een hogere schijf terechtkomt.
Een directeur-grootaandeelhouder (DGA) betaalt belasting in box 1 over het salaris dat hij of zij ontvangt uit de eigen BV. De Belastingdienst stelt hiervoor het gebruikelijk loon vast, dat in 2025 minimaal €56.000 bedraagt. Dit bedrag geldt als uitgangspunt voor de loonheffing in box 1.
Daarnaast heeft een DGA vaak inkomen in box 2 (dividend uit de BV) en soms box 3 (privévermogen). Door de juiste balans te vinden tussen loon, dividend en pensioenopbouw kun je als DGA flink besparen. Betaal je te weinig loon, dan kan de Belastingdienst dit corrigeren, maar wie zijn salaris goed afstemt op de winst en werkzaamheden blijft binnen de regels en voorkomt naheffingen.
Een slimme strategie is om een deel van de winst uit te keren als dividend of te reserveren in de BV voor pensioenopbouw. Zo verdeel je de belastingdruk beter over de drie boxen en betaal je per saldo minder belasting.
Belasting besparen in box 1 begint met inzicht. Veel mensen laten aftrekposten onbenut, vergeten de voorlopige aanslag aan te passen of weten niet dat hun situatie fiscaal kan worden geoptimaliseerd.
Door bijvoorbeeld hypotheekrente, zorgkosten of giften slim te spreiden over jaren, kun je maximaal profiteren van het belastingvoordeel. Ook het verdelen van aftrekposten tussen fiscale partners levert vaak extra voordeel op. Daarnaast loont het om te investeren in pensioen of een lijfrenteproduct: de inleg is aftrekbaar in box 1, terwijl de uitkering pas later wordt belast — vaak tegen een lager tarief.
Wie als ondernemer werkt, kan nog verder optimaliseren door investeringen te plannen, gebruik te maken van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) en zijn winst slim te verdelen over jaren.
Het belangrijkste advies blijft: bekijk elk jaar opnieuw jouw inkomsten, aftrekposten en heffingskortingen. Zo benut je alle regelingen die in jouw situatie gelden en voorkom je dat je meer betaalt dan nodig is.
De box 1 belasting is de kern van de Nederlandse inkomstenbelasting. Of je nu in loondienst bent, een eigen onderneming hebt of DGA bent, het begrijpen van deze box is cruciaal om niet te veel te betalen.
Met actuele kennis van tarieven, aftrekposten en fiscale regelingen kun je jouw aangifte optimaliseren en je netto-inkomen verhogen. De meeste mensen laten onbewust geld liggen bij de Belastingdienst — vaak door kleine administratieve fouten of onbenutte aftrekposten.
Wil je weten waar jij kunt besparen of welke aftrekposten voor jou gelden?
Start dan gratis met de Belastingscan en ontdek binnen 5 minuten jouw persoonlijke belastingvoordeel voor 2025.
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
