June 23, 2025
Ontdek alles over btw-vrijstellingen voor stichtingen. Leer hoe je belastingvoordelen kunt benutten en welke regels van toepassing zijn. Lees meer!
Stichtingen en verenigingen spelen een belangrijke rol in de samenleving. Ze organiseren evenementen, bieden hulpdiensten aan en ondersteunen tal van maatschappelijke initiatieven. Maar hoe zit het met btw en stichtingen? Zijn zij btw plichtig of kunnen ze gebruikmaken van een btw vrijstelling?
Niet elke stichting hoeft btw te betalen of btw aangifte te doen. Of een stichting btw verplichtingen heeft, hangt af van de aard van haar activiteiten en de manier waarop inkomsten worden gegenereerd. In dit artikel leggen we uit wanneer een stichting btw plichtig is, wanneer vrijstellingen gelden, en wat de gevolgen zijn voor de btw administratie en facturering.
Een stichting is btw plichtig wanneer zij zelfstandig economische activiteiten verricht en hiervoor een vergoeding ontvangt. Het gaat hierbij niet om winststreven, maar om het leveren van goederen of diensten tegen betaling. Zodra een stichting actief deelneemt aan het economische verkeer, kan de Belastingdienst haar als ondernemer voor de btw beschouwen.
De aard van de activiteiten bepaalt of de stichting btw verplichtingen heeft. Denk bijvoorbeeld aan het verhuren van ruimtes, het verkopen van producten, of het aanbieden van betaalde cursussen. Ook fondsenwervende activiteiten kunnen leiden tot btw plicht, afhankelijk van de opzet en de tegenprestatie.
De Belastingdienst beoordeelt per situatie of een stichting of vereniging als btw plichtig wordt aangemerkt. Daarbij wordt gekeken naar de zelfstandigheid, de economische activiteit en de ontvangen vergoedingen.
Een stichting kan in aanmerking komen voor een btw vrijstelling als zij bepaalde vrijgestelde prestaties verricht. De btw vrijstelling geldt bijvoorbeeld voor diensten op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, sociaal-culturele activiteiten, sport en fondsenwervende activiteiten.
De sociaal-culturele vrijstelling is van toepassing als de stichting geen winstoogmerk heeft en activiteiten verricht die het algemeen belang dienen, zoals het organiseren van evenementen, workshops of ondersteuningsprogramma’s voor kwetsbare groepen.
Ook fondsenwervende activiteiten, zoals een eenmalige benefietavond of een verkoopactie, kunnen onder voorwaarden vrijgesteld zijn van btw. Hierbij mag de opbrengst uitsluitend worden gebruikt voor het realiseren van de doelstellingen van de stichting of vereniging.
Belangrijk is dat de stichting per activiteit beoordeelt of de vrijstelling van toepassing is. Niet alle activiteiten van een stichting zijn automatisch vrijgesteld van btw.
Als een stichting btw plichtig is, brengt dit verschillende btw verplichtingen met zich mee. De stichting moet zich inschrijven bij de Belastingdienst als btw ondernemer en periodiek btw aangifte doen. In de btw aangifte geeft de stichting de ontvangen btw over prestaties en de betaalde btw over kosten en investeringen op.
Daarnaast moet de stichting duidelijke facturen uitreiken wanneer zij goederen levert of diensten verricht waarop btw van toepassing is. Deze facturen moeten voldoen aan de wettelijke eisen, zoals het vermelden van het juiste btw tarief en het btw bedrag.
Het is ook belangrijk dat de stichting haar administratie goed op orde heeft. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen vrijgestelde prestaties en belaste prestaties, omdat dit invloed heeft op de mogelijkheid om btw op kosten (voorbelasting) af te trekken.
Let op: als een stichting alleen vrijgestelde activiteiten verricht, is zij in principe niet btw plichtig en hoeft zij geen btw aangifte te doen.
Fondsenwervende activiteiten zijn vaak een belangrijke bron van inkomsten voor stichtingen en verenigingen. Denk hierbij aan benefietdiners, sponsoracties, veilingen of verkoopacties. Maar hoe zit het met de btw heffing over deze activiteiten?
In veel gevallen kunnen fondsenwervende activiteiten onder een btw vrijstelling vallen, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Zo moet de opbrengst volledig ten goede komen aan het doel van de stichting of vereniging en mag er geen sprake zijn van structurele commerciële activiteiten.
Wordt aan deze voorwaarden voldaan, dan zijn de fondsenwervende activiteiten vrijgesteld van btw en hoeft de stichting geen btw af te dragen over de opbrengsten.
Wordt echter niet aan de voorwaarden voldaan, bijvoorbeeld omdat de activiteit een structureel karakter heeft of de opbrengsten gedeeltelijk commercieel worden aangewend, dan kan de stichting btw plichtig zijn voor deze inkomsten.
De beoordeling of fondsenwervende activiteiten vrijgesteld zijn, gebeurt altijd per situatie door de Belastingdienst.
Stichtingen en verenigingen kunnen in aanmerking komen voor verschillende btw vrijstellingen, afhankelijk van de aard van hun activiteiten. De vrijstelling geldt met name voor prestaties op het gebied van gezondheidszorg, maatschappelijk werk, onderwijs, sportorganisaties en sociaal-culturele activiteiten.
Een belangrijke vrijstelling is de sociaal-culturele vrijstelling. Deze geldt wanneer een stichting of vereniging zonder winstoogmerk diensten verricht die gericht zijn op het maatschappelijk belang. Denk aan het organiseren van kunstexposities, sportwedstrijden, educatieve cursussen of welzijnsactiviteiten.
Daarnaast zijn er vrijstellingen voor fondsenwervende activiteiten en uitlenen van personeel aan andere vrijgestelde organisaties, zoals sportclubs of werknemersorganisaties.
Belangrijk is dat de stichting of vereniging bij het toepassen van een vrijstelling goed controleert of zij voldoet aan de voorwaarden die de Belastingdienst stelt.
Vrijgestelde activiteiten geven over het algemeen geen recht op aftrek van btw over kosten, tenzij er sprake is van gemengde activiteiten waarbij deels belaste prestaties worden verricht.
Als een stichting of vereniging btw plichtig is, moet zij periodiek btw aangifte doen bij de Belastingdienst. De stichting moet daarbij aangeven hoeveel btw zij in rekening heeft gebracht aan klanten en hoeveel btw zij zelf heeft betaald over kosten en investeringen (de voorbelasting).
De frequentie van de btw aangifte — per maand, kwartaal of jaar — wordt bepaald door de Belastingdienst. Het is belangrijk om tijdig en correct aangifte te doen om boetes en renteheffingen te voorkomen.
Voor stichtingen die zowel vrijgestelde als belaste activiteiten verrichten, kan het nodig zijn om de aftrek van voorbelasting te splitsen. Alleen voor de btw die samenhangt met belaste prestaties mag namelijk aftrek worden toegepast.
Heeft een stichting uitsluitend vrijgestelde prestaties? Dan hoeft zij in principe geen btw aangifte te doen, tenzij zij zich vrijwillig als btw ondernemer heeft laten registreren.
Een stichting is vrijgesteld van btw wanneer zij uitsluitend prestaties verricht die onder een wettelijke btw-vrijstelling vallen. Voorbeelden zijn activiteiten op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, sociaal-cultureel werk, sport en bepaalde fondsenwervende evenementen. Belangrijk is dat de stichting geen winstoogmerk heeft en dat de activiteiten het algemeen belang dienen. Elke vrijstelling heeft specifieke voorwaarden waaraan voldaan moet worden.
Ja, een stichting kan btw rekenen als zij btw-plichtig is. Dit is het geval wanneer de stichting zelfstandig economische activiteiten uitvoert tegen betaling. Denk aan het verhuren van ruimtes, verkopen van goederen of het aanbieden van betaalde cursussen. In die gevallen moet de stichting btw heffen over haar diensten of producten en dit correct verwerken in haar administratie en facturatie.
Btw is alleen aftrekbaar voor een stichting als zij btw-plichtig is en belaste prestaties verricht. Bij uitsluitend vrijgestelde activiteiten is er geen recht op aftrek van voorbelasting (btw op kosten en investeringen). Als een stichting gemengde prestaties verricht — deels belast en deels vrijgesteld — dan mag alleen de btw die betrekking heeft op de belaste activiteiten worden afgetrokken. Een goede administratie is hierbij cruciaal.
Factureren aan een stichting werkt hetzelfde als bij andere klanten. Je moet een correcte factuur opstellen met daarop het btw-tarief en het btw-bedrag, tenzij de prestatie btw-vrijgesteld is. Vermeld op de factuur of het een btw-belaste of vrijgestelde prestatie betreft. Lever je een vrijgestelde dienst? Vermeld dan de reden van vrijstelling (bijvoorbeeld: “vrijgesteld van btw op grond van artikel 11 Wet OB”).
Stichtingen en verenigingen hebben te maken met specifieke regels rondom btw. Niet elke stichting is automatisch btw plichtig; dit hangt af van de aard van de verrichte activiteiten en of daar een vergoeding tegenover staat. Wanneer een stichting zelfstandig economische activiteiten uitvoert, kan zij btw plichtig zijn en moet zij voldoen aan btw verplichtingen zoals facturering en btw aangifte.
Gelukkig zijn er ook uitgebreide vrijstellingen beschikbaar. Zo kan de sociaal-culturele vrijstelling of de vrijstelling voor fondsenwervende activiteiten ervoor zorgen dat een stichting of vereniging geen btw hoeft af te dragen over bepaalde inkomsten.
Het is daarbij essentieel om per activiteit goed te beoordelen of een vrijstelling geldt en om de administratie hierop in te richten.
Kortom: goed inzicht in de btw regels helpt stichtingen en verenigingen om correct te handelen en onaangename verrassingen te voorkomen.
Wil jij weten hoeveel btw je moet afdragen of terugkrijgt? Bereken het direct met onze BTW-tool en voorkom financiële tegenvallers.
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
