Ontdek of testamentkosten aftrekbaar zijn en wat dit voor jou betekent. Leer meer over de mogelijkheden en beperkingen. Lees snel verder!
Je overweegt een testament op te stellen, of je hebt er net een laten opmaken. Dan vraag je je misschien af: zijn de kosten van een testament fiscaal aftrekbaar? Het klinkt logisch — je regelt immers iets belangrijks voor de toekomst. Toch is het antwoord minder eenvoudig dan je zou hopen.
Veel mensen vragen zich af of testamentkosten aftrekbaar zijn bij de belastingaangifte.
In dit artikel leggen we precies uit wanneer testamentkosten aftrekbaar zijn, welke notariskosten wél onder de fiscale regels vallen, en hoe je fouten voorkomt in je belastingaangifte. Daarbij zijn er belangrijke aandachtspunten waar je rekening mee moet houden bij het regelen van testamentkosten en belastingaftrek. Zo weet je precies waar je aan toe bent, of je nu particulier bent of ondernemer.
De kosten testament kunnen behoorlijk uiteenlopen, afhankelijk van jouw wensen, het aantal personen waarvoor het testament wordt opgesteld en de complexiteit van de akte. In de basis geldt: hoe uitgebreider je wensen, hoe hoger de prijs. Een eenvoudig testament is al mogelijk vanaf zo’n €350 per persoon, maar bij uitgebreide regelingen — zoals uitsluitingsclausules, voogdijregelingen of legaten — kunnen de tarieven oplopen tot €1.250 of meer. Het uiteindelijke tarief hangt af van het type testament en het aantal erfgenamen. Tarieven verschillen per notaris, dus het is verstandig om offertes op te vragen en tarieven te vergelijken voordat je een keuze maakt.
Deze prijzen zijn inclusief btw en notariskosten, maar exclusief aanvullende aktes zoals een levenstestament of samenlevingscontract, die vaak tegelijk worden opgesteld.
Het is vaak voordeliger om meerdere aktes, zoals een testament en een levenstestament, in één keer te laten opstellen.
Tip: sommige notariskantoren bieden een pakketprijs aan als je meerdere aktes tegelijk laat opstellen.
Niet elk testament is hetzelfde — en dat merk je in de prijs. De inhoud van je testament bepaalt namelijk hoeveel tijd en maatwerk de notaris nodig heeft. Ook het aantal personen (alleen of met partner) speelt mee. De kosten testament verschillen namelijk of je het document voor één persoon of voor twee personen laat opstellen.
Je benoemt één of meerdere erfgenamen, zonder aanvullende bepalingen.
Hiermee zorg je dat je erfenis niet in een gemeenschap van goederen van je kinderen terechtkomt.
Je laat specifieke spullen of bedragen na aan bepaalde personen of goede doelen.
Je regelt wie de kinderen verzorgt als beide ouders overlijden.
Je stelt samen met je partner tegelijk een testament op, vaak gecombineerd met een samenlevingsovereenkomst of levenstestament. Een testament kan worden opgesteld voor één persoon of voor twee personen.
Het tarief van de notaris wordt mede bepaald door de complexiteit van het testament en het aantal bepalingen dat je wilt opnemen. Hierdoor kunnen de tarieven per notaris verschillen.
Als je testament meerdere doelen dient — zoals persoonlijke bescherming én fiscale structurering — wordt het vaak complexer én duurder.
In de meeste gevallen zijn de kosten van een testament niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. De Belastingdienst beschouwt een testament namelijk als een privévoorziening — vergelijkbaar met een samenlevingscontract of huwelijkse voorwaarden. Dit betekent dat een testament aftrekbaar doorgaans niet van toepassing is, behalve in uitzonderlijke situaties zoals bij zakelijke plannen of bedrijfsopvolging.
Hoe het aftrekproces werkt volgens de fiscale regels: alleen wanneer het testament direct verband houdt met het verwerven of behouden van inkomen, bijvoorbeeld bij professionele consultatie voor bedrijfsopvolging, kan er sprake zijn van aftrekbaarheid. In de praktijk komt dit zelden voor.
Volgens de regels van de inkomstenbelasting, en de specifieke regel die bepaalt wanneer kosten aftrekbaar zijn, mag je alleen kosten aftrekken die direct verband houden met het verkrijgen van inkomen in box 1. Omdat een testament doorgaans pas in werking treedt ná overlijden, is er geen directe link met inkomen. Daarom worden deze kosten in vrijwel alle gevallen als niet-aftrekbare uitgaven bestempeld.
Houd er rekening mee dat particulieren deze kosten niet aftrekbaar mogen maken.
Let op: als je de kosten toch invult in je aangifte, riskeer je een correctie of navordering van de Belastingdienst.
Hoewel testamentkosten voor particulieren meestal niet aftrekbaar zijn, ligt dat voor ondernemers in sommige gevallen anders. De kosten zijn alleen aftrekbaar als ze direct aan de zakelijke belangen zijn toe te rekenen, zoals het beschermen van bedrijfsactiva of het veiligstellen van bedrijfsopvolging.
Als het testament direct verband houdt met de bedrijfsvoering of bedrijfsopvolging, en de kosten specifiek aan deze zakelijke belangen kunnen worden toegerekend, komen ze in aanmerking voor aftrekbaarheid als zakelijke uitgave.
In zulke gevallen kunnen de kosten worden opgevoerd als bedrijfskosten in de aangifte vennootschapsbelasting of inkomstenbelasting — mits je dit goed onderbouwt.
Deze aftrek is alleen mogelijk bij direct zakelijk belang. Een testament ‘voor de zekerheid’ of ‘voor de erfgenamen’ valt hier dus niet onder.
Hoewel testamentkosten meestal niet aftrekbaar zijn, zijn er wél notariskosten die je onder bepaalde voorwaarden kunt opvoeren in je belastingaangifte. Zo kun je bij het afsluiten van een hypotheek de kosten en rente van de lening aftrekken, mits deze betrekking hebben op de eigen woning. Deze hebben dan niet te maken met je nalatenschap, maar met bijvoorbeeld je hypotheek of onderneming.
Als je een onderneming hebt en een notariële akte laat opstellen die zakelijk relevant is (zoals aandelenoverdracht, fusie, of pandakte), zijn deze kosten aftrekbaar als bedrijfskosten. Je kunt deze zakelijke kosten trekken als aftrekpost bij de belastingaangifte.
Let op: aktes zoals het levenstestament, een samenlevingscontract of huwelijkse voorwaarden zijn in principe niet fiscaal aftrekbaar — ook al stel je ze op met financiële zekerheid in gedachten.
Het onderscheid tussen aftrekbare en niet-aftrekbare notariskosten is voor veel mensen verwarrend. Daardoor worden er regelmatig fouten gemaakt in de belastingaangifte — fouten die kunnen leiden tot een correctie of zelfs een boete van de Belastingdienst.
Veel mensen laten bij het afsluiten van een hypotheek ook een testament opstellen, en rekenen alles mee als aftrekbare kosten. Maar: alleen de kosten voor de hypotheekakte zijn aftrekbaar, niet die van het testament — ook niet als ze op dezelfde factuur staan. Het maakt daarbij niet uit wie de kosten betaalt; de kosten voor het testament zijn nooit aftrekbaar.
Een levenstestament regelt je zaken bij wilsonbekwaamheid, maar heeft geen fiscaal voordeel. De kosten zijn dus niet aftrekbaar, ook al bevat een levenstestament vaak financiële aspecten en instructies.
Soms voeren beide partners dezelfde notariskosten op bij de eigen aangifte. Dat leidt tot een dubbele aftrek — iets wat de Belastingdienst corrigeert en waarover rente en boete kan volgen. De kosten mogen echter slechts door één persoon worden opgevoerd.
Controleer altijd goed wélk onderdeel van je notarisfactuur aftrekbaar is. Vaak kun je dit opvragen of laten uitsplitsen door je notaris.
Hoewel de kosten van een testament meestal niet aftrekbaar zijn, kun je wél slim omgaan met de uitgaven aan de notaris. Door notaristarieven te vergelijken, kun je eenvoudig besparen op de kosten en de beste keuze maken voor jouw situatie. Zeker als je meerdere zaken tegelijk regelt of gebruikmaakt van digitale oplossingen, kun je flink besparen zonder in te leveren op kwaliteit.
Laat je testament opstellen in combinatie met:
Veel notarissen bieden hiervoor pakketten aan met aantrekkelijke kortingen.
Online notariële diensten zijn vaak goedkoper dan traditionele kantoren. Het tarief van een online notaris ligt meestal lager dan dat van een traditioneel kantoor. Je vult vooraf een vragenlijst in, en het gesprek vindt plaats via videobellen. Zo bespaar je op kantoorkosten en tijd — met dezelfde juridische geldigheid.
Hoe meer clausules, legaten of fiscale constructies, hoe duurder je testament wordt. Als je wensen relatief eenvoudig zijn, kies dan voor een basismodel met alleen de noodzakelijke bepalingen. Dat is meestal voldoende — en veel goedkoper. Houd er rekening mee dat premies voor verzekeringen, net als extra clausules in het testament, niet aftrekbaar zijn.
Door vooraf goed na te denken over je wensen en gebruik te maken van moderne oplossingen, kun je tot wel 40% besparen op notariskosten.
Nee, een testament is in principe niet aftrekbaar bij je belastingaangifte. De Belastingdienst beschouwt de kosten als privékosten, vergelijkbaar met huwelijkse voorwaarden of een levenstestament. Alleen in uitzonderlijke zakelijke situaties, bijvoorbeeld bij een zakelijke planning of bedrijfsoverdracht, kan een testament aftrekbaar zijn, mits dit goed wordt onderbouwd en aan specifieke voorwaarden wordt voldaan.
Kosten die te maken hebben met erfpacht of opstalrechten zijn niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Dit geldt ook voor kosten voor opstal, beklemming en premies voor een kapitaalverzekering; deze zijn eveneens niet aftrekbaar. Alleen als je deze rechten vestigt in het kader van zakelijk vastgoed, kunnen ze onderdeel zijn van je ondernemingsvermogen. Voor particuliere bezittingen, zoals je eigen woning of vakantiewoning, zijn deze kosten niet aftrekbaar.
Als je onterecht notariskosten (zoals testamentkosten) opvoert als aftrekpost, kan de Belastingdienst dit corrigeren tijdens een controle. Ook de kosten voor een verklaring van erfrecht zijn niet aftrekbaar. Je riskeert dan niet alleen terugbetaling, maar ook rente en mogelijk een boete. Wees daarom altijd terughoudend met het aftrekken van kosten die niet duidelijk in box 1 thuishoren.
Je mag bijvoorbeeld aftrekken:
Let op: periodieke betalingen voor erfpacht of opstal zijn niet aftrekbaar.
Deze kosten vallen onder de aftrekbare kosten eigen woning in box 1. Je moet ze kunnen onderbouwen met gespecificeerde facturen.
Nee. Dubbele aftrek bij fiscale partners is niet toegestaan. Je kunt de kosten verdelen tussen jou en je partner, maar het totaalbedrag mag niet twee keer worden opgevoerd. De kosten mogen slechts door één persoon volledig worden opgevoerd. De Belastingdienst controleert hier actief op via gekoppelde aangiften.
Twijfel je over aftrekposten? Gebruik dan de gratis tool van Belastingscan.nl of vraag advies voordat je aangifte doet.
Hoewel de kosten van een testament meestal niet fiscaal aftrekbaar zijn, is het opstellen van een testament wél essentieel om je wensen goed vast te leggen en je naasten te beschermen. Het is verstandig om bij het opstellen van een testament advies in te winnen bij een professional, zodat je zeker weet dat alles juridisch goed geregeld is. En gelukkig hoeft dat geen duur of ingewikkeld proces te zijn.
Wil je weten wat jij moet regelen in een testament? Of een inschatting krijgen van de kosten op basis van jouw situatie? Bij de afwikkeling van een nalatenschap is het belangrijk dat een executeur wordt aangewezen die de uitvoering van het testament verzorgt. Hierbij spelen de regels van het erfrecht een grote rol, zodat de verdeling van de erfenis volgens de wet en jouw wensen verloopt.
Gebruik dan de gratis testamenttool op www.belastingscan.nl/tools/testament
Ontdek in 2 minuten:
Zo ga je goed voorbereid het gesprek in — en voorkom je verrassingen.