June 23, 2025
Ontdek essentiële tips voor huwelijkse voorwaarden en financiële zekerheid. Zorg voor een sterke basis in uw relatie. Lees verder voor praktische adviezen.
Als je gaat trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaat, moet je nadenken over je huwelijkse voorwaarden. Daarmee leg je vast welke bezittingen en schulden van jullie samen zijn — en welke juist privé blijven. Huwelijkse voorwaarden worden meestal opgesteld voordat het huwelijk wordt aangegaan, maar kunnen ook tijdens het huwelijk worden aangegaan of later worden aangepast.
Veel mensen weten niet dat je automatisch trouwt in een beperkte gemeenschap van goederen, tenzij je iets anders afspreekt bij de notaris. In dit artikel leggen we precies uit wat huwelijkse voorwaarden zijn, welke varianten er zijn, wat je ermee regelt en waar je op moet letten.
Huwelijkse voorwaarden zijn afspraken die je vastlegt bij de notaris over hoe jullie omgaan met bezittingen, schulden en inkomen tijdens een huwelijk of geregistreerd partnerschap. Je bepaalt hiermee welke vermogens gescheiden blijven en welke delen juist gedeeld worden.
Zonder huwelijkse voorwaarden trouw je automatisch in een beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alles wat je vóór het huwelijk privé had (zoals spaargeld, schulden of een huis), ook daarna van jou blijft. Alles wat je samen opbouwt tijdens het huwelijk valt wél in de gemeenschap.
Met huwelijkse voorwaarden kun je daarvan afwijken. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat:
De notaris stelt de huwelijkse voorwaarden op en legt daarin de voorwaarden vast. In deze akte kunnen specifieke goederen genoemd worden om duidelijkheid te scheppen over de verdeling van het vermogen. Deze afspraken worden vastgelegd in een notariële akte en ingeschreven in het huwelijksgoederenregister.
In huwelijkse voorwaarden leg je vast welke onderdelen van je vermogen en inkomen privé blijven en welke als gemeenschappelijk vermogen worden gezien. Je kunt in huwelijkse voorwaarden afspraken maken over bepaalde zaken, zoals het privé gescheiden houden van persoonlijk eigendom. Dit voorkomt onduidelijkheid bij een eventuele scheiding of overlijden.
Met huwelijkse voorwaarden kun je een aantal rechten en plichten die normaal wettelijk geregeld zijn, naar eigen wens aanpassen.
Je kunt ook afspraken maken over het gebruik van bezittingen. Bijvoorbeeld: jij hebt een auto op jouw naam, maar je partner mag die onbeperkt gebruiken.
Wat je precies vastlegt, hangt af van je wensen, situatie en toekomstplannen. Bij stellen met een eigen bedrijf of een ongelijk vermogen bij de start van het huwelijk, is het belangrijk om dit goed te regelen.
Er bestaan drie veelvoorkomende varianten van huwelijkse voorwaarden, elk met hun eigen juridische en praktische kenmerken. De keuze hangt af van hoe jullie de financiële verantwoordelijkheid en vermogensverdeling willen regelen. Daarbij spelen de persoonlijke omstandigheden van de partners een belangrijke rol bij het bepalen welke variant het beste past.
Bij koude uitsluiting blijven alle bezittingen, schulden, inkomsten en vermogens volledig gescheiden. De gemeenschap van goederen is hierbij volledig uitgesloten. Er is géén gemeenschap van goederen en ook geen verrekening. Dit wordt vaak gekozen als één van beide partners veel vermogen heeft of een eigen bedrijf bezit. Let op: zonder goede afspraken kan dit in emotionele situaties als ‘oneerlijk’ worden ervaren.
In deze variant deel je alleen wat je samen opbouwt tijdens het huwelijk. Alleen het gemeenschappelijk deel van het vermogen wordt gedeeld; alles wat je voor het huwelijk had of wat je later erft of geschonken krijgt, blijft privévermogen en valt buiten de gemeenschap. Dit is sinds 2018 de standaardregeling in Nederland als je niets afspreekt.
Bij een verrekenbeding bouwt ieder privévermogen op, maar spreken jullie af dat bepaalde vermogens aan het eind van een periode of bij scheiding alsnog worden verrekend. Jullie kunnen hierbij afspreken dat de verrekening plaatsvindt na een bepaalde periode, bijvoorbeeld jaarlijks, zodat inkomsten of vermogen regelmatig worden verrekend. Dit biedt vrijheid tijdens het huwelijk én een evenwichtige verdeling achteraf.
Deze vormen kun je ook combineren. Bijvoorbeeld: koude uitsluiting met een finaal verrekenbeding over spaargeld en woningwaarde.
Ga je een geregistreerd partnerschap aan in plaats van een huwelijk? Dan gelden in principe dezelfde juridische regels voor bezittingen, schulden en gemeenschap. Geregistreerde partners hebben vrijwel dezelfde rechten en plichten als gehuwden en kunnen, net als bij een huwelijk, partnerschapsvoorwaarden afsluiten volgens de wet. De overeenkomst die je dan opstelt, heet officieel partnerschapsvoorwaarden in plaats van huwelijkse voorwaarden — maar inhoudelijk komt het vrijwel op hetzelfde neer.
Of je nu kiest voor trouwen of een partnerschap: als je wilt afwijken van de standaardregels, moet je de afspraken vastleggen bij de notaris. Dat kan vóór of zelfs tijdens het huwelijk of partnerschap.
Vroeger trouwde men vaak in gemeenschap van goederen, maar tegenwoordig zijn verrekenbedingen in huwelijkse voorwaarden populairder geworden.
Een verrekenbeding is een afspraak in de huwelijkse voorwaarden waarbij je afspreekt bepaalde inkomsten of vermogens wél met elkaar te delen, maar pas op een later moment. Het wordt vaak gekozen door partners die tijdens het huwelijk hun vermogen privé houden, maar toch een eerlijke verdeling willen bij een scheiding of overlijden.
Bij een periodiek verrekenbeding spreken jullie af om elk jaar het spaargeld of opgebouwde vermogen te verdelen. In de praktijk wordt dit zelden jaarlijks uitgevoerd, waardoor bij scheiding alsnog een verrekening achteraf nodig is.
Voorbeeld: stel dat één partner spaart en de ander al het inkomen uitgeeft. Dan zou zonder verrekening de ene partner veel rijker het huwelijk uitgaan. Met een periodiek verrekenbeding corrigeer je dat.
Een finaal verrekenbeding betekent dat er pas bij scheiding of overlijden wordt verrekend — alsof je in gemeenschap van goederen was getrouwd. Dit is populair bij stellen die privé alles gescheiden willen houden, maar bij beëindiging van de relatie alsnog een eerlijke verdeling willen.
Je kunt hierbij zelf bepalen wat je wel of niet meeneemt in de verrekening: bijvoorbeeld alleen overwaarde van de woning of alleen spaargeld dat tijdens het huwelijk is opgebouwd.
Een verrekenbeding biedt flexibiliteit en zekerheid tegelijk — maar moet wel helder en juridisch correct zijn vastgelegd.
Bij het kopen van een woning binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap met huwelijkse voorwaarden, is het extra belangrijk om vooraf af te spreken van wie het huis is en wie welk deel betaalt. Het is daarbij essentieel om te weten onder welk stelsel van goederen getrouwd is, zoals gemeenschap van goederen of een andere regeling, omdat dit bepaalt wie eigenaar is van de woning. Zonder duidelijke afspraken kunnen er bij een scheiding of overlijden grote discussies ontstaan.
Hebben jullie koude uitsluiting afgesproken? Dan is degene die de woning betaalt of op naam heeft gezet, formeel de eigenaar. Heeft één van beiden de woning al vóór het huwelijk gekocht? Dan blijft die persoon in principe ook volledig eigenaar.
Bij een beperkte gemeenschap van goederen geldt: de woning valt alleen in de gemeenschap als deze tijdens het huwelijk samen is gekocht — en beiden daaraan hebben bijgedragen. In dat geval zijn de partner samen eigenaar van de woning, omdat zij samen investeren en gezamenlijk het eigendom opbouwen.
Als jullie samen een hypotheek aangaan, zijn jullie beiden hoofdelijk aansprakelijk voor de schuld — óók als het huis op naam van één persoon staat. Dat maakt het bij een breuk extra belangrijk om afspraken te maken over aflossing, eigendom en waardeontwikkeling.
Door dit vooraf goed vast te leggen in je huwelijkse voorwaarden, voorkom je onzekerheid en financiële verrassingen achteraf.
Veel mensen denken aan huwelijkse voorwaarden in het kader van trouwen, maar vergeten hoe belangrijk ze zijn bij het beëindigen van het huwelijk — door scheiding of overlijden. Bij een echtscheiding bepalen de rechtspraak en de regels van de wettelijke gemeenschap van goederen hoe het vermogen wordt verdeeld als er geen huwelijkse voorwaarden zijn. In die situaties maken goede afspraken het verschil tussen rust en conflict.
Zijn er geen duidelijke voorwaarden vastgelegd? Dan kan bij een scheiding discussie ontstaan over wie recht heeft op welk deel van het vermogen, de woning, investeringen of opgebouwde waarde. Dit geldt vooral als er sprake is van:
Met heldere huwelijkse voorwaarden is vooraf duidelijk wat privé is, wat gedeeld wordt en wat er eventueel verrekend moet worden.
Bij overlijden bepaalt de inhoud van de huwelijkse voorwaarden mede wat er in de nalatenschap valt. Dit heeft invloed op de verdeling én de erfbelasting. In de huwelijkse voorwaarden kun je bovendien vastleggen dat een erfenis privé blijft en niet in de gemeenschap valt. Zo kan je partner fiscaal gunstiger erven als het vermogen juist binnen of buiten de gemeenschap valt.
Bij een finaal verrekenbeding wordt bijvoorbeeld gedaan alsof het vermogen gedeeld was, wat gunstig kan uitpakken voor de langstlevende.
Kortom: huwelijkse voorwaarden beschermen niet alleen bij ruzie of scheiding, maar ook bij liefde en zorg voor elkaar.
Het opstellen van huwelijkse voorwaarden gebeurt altijd via een notariële akte. Alleen een notaris kan de afspraken rechtsgeldig vastleggen en inschrijven in het huwelijksgoederenregister. Dit kan vóór het huwelijk, maar ook tijdens het huwelijk — al is dat laatste iets bewerkelijker.
Je kunt samen met een notaris bespreken welke voorwaarden je wilt vastleggen. Op basis van jullie situatie en wensen stelt de notaris een voorstel op, dat jullie vervolgens ondertekenen. Daarna wordt het document officieel geregistreerd.
Wil je alsnog huwelijkse voorwaarden opstellen of bestaande voorwaarden aanpassen? Dat kan, maar je hebt dan ook een verklaring van de rechtbank nodig. De notaris begeleidt je hierbij. Houd er rekening mee dat dit proces iets langer duurt en extra kosten met zich meebrengt.
De kosten lopen uiteen, afhankelijk van de complexiteit en het notariskantoor. Reken gemiddeld op:
Offertes vergelijken loont. Let daarbij op of het gesprek, de registratie en btw zijn inbegrepen.
Of je nu nieuwe voorwaarden opstelt of bestaande aanpast: zorg dat ze passen bij je actuele situatie — zeker bij een woning, bedrijf of veranderd vermogen.
Het opstellen van huwelijkse voorwaarden is maatwerk. Een standaardmodel van internet volstaat meestal niet — zeker niet als je een eigen woning, bedrijf of ongelijke vermogensinbreng hebt. Let daarom goed op de volgende aandachtspunten:
Geef helder aan wat privévermogen is, wat in de gemeenschap valt en hoe je omgaat met toekomstige bezittingen. Denk hierbij ook aan erfenissen en schenkingen — die kun je expliciet uitsluiten van de gemeenschap.
Wie is verantwoordelijk voor bestaande en toekomstige schulden? Leg vast of schulden samen worden gedragen of privé blijven. Dit is vooral belangrijk bij een eigen onderneming of bij leningen.
Een periodiek of finaal verrekenbeding kan fiscale voordelen opleveren, maar moet duidelijk zijn geformuleerd om misverstanden te voorkomen. Laat je hierin goed adviseren.
Verandert je situatie? Bijvoorbeeld door een woningkoop, kinderen of een bedrijf? Laat dan je voorwaarden tijdig herzien of aanpassen. Wat nu passend is, kan over vijf jaar verouderd zijn.
Kies voor een notaris of aanbieder die je goed informeert over de juridische en praktische gevolgen. Begrijp je de afspraken niet volledig? Dan kunnen ze alsnog verkeerd uitpakken. Het is daarbij belangrijk om je specifieke wensen vast te leggen in de huwelijkse voorwaarden, zodat duidelijk is wat privévermogen en gemeenschappelijk vermogen is.
Bij Belastingscan.nl ontvang je daarom altijd heldere uitleg en koppelen we je aan een notaris die past bij jouw situatie — voor voorwaarden die niet alleen juridisch kloppen, maar ook praktisch werken.
Het grootste nadeel is dat je zelf actief moet bijhouden wat privé en wat gemeenschappelijk is. Dat vraagt discipline en administratie. Ook kunnen huwelijkse voorwaarden emotioneel als afstandelijk worden ervaren, vooral bij koude uitsluiting.
Nee, sinds 2018 geldt automatisch een beperkte gemeenschap van goederen. Bezittingen en schulden van vóór het huwelijk, én erfenissen en schenkingen, blijven privé. Alles wat je samen opbouwt tijdens het huwelijk wordt wél gedeeld, tenzij je iets anders vastlegt.
Er bestaan wel sjablonen, maar die zijn vaak te algemeen en sluiten niet aan op persoonlijke situaties. Zeker bij een eigen bedrijf, woning of kinderen is maatwerk essentieel. Een notaris of platform als Belastingscan.nl helpt je bij het opstellen van voorwaarden die écht kloppen.
Bij een geregistreerd partnerschap kun je net als bij een huwelijk afspraken maken over vermogen, schulden en verdeling bij beëindiging. Die afspraken leg je vast in partnerschapsvoorwaarden, wat inhoudelijk vrijwel gelijk is aan huwelijkse voorwaarden.
Het verschil zit vooral in de naam en juridische procedure. Zo is voor het beëindigen van een geregistreerd partnerschap zonder kinderen geen rechter nodig — bij een huwelijk meestal wel. Wat je vastlegt, zoals uitsluiting van bepaalde schulden of het delen van inkomsten, werkt hetzelfde.
Laat je altijd goed informeren, want ook bij een geregistreerd partnerschap geldt: zonder voorwaarden geldt automatisch de beperkte gemeenschap van goederen.
In je voorwaarden bepaal je wat privé blijft en wat je samen deelt. Denk aan:
Door dit vooraf goed vast te leggen, voorkom je discussies bij scheiding of overlijden. Vooral bij ongelijke inbreng of privévermogen is dat essentieel.
Of je nu kiest voor een huwelijk of geregistreerd partnerschap, het principe is hetzelfde: je kunt samen afspraken maken over je financiële situatie. Doe je niets, dan geldt automatisch de beperkte gemeenschap van goederen. Wil je daarvan afwijken? Dan leg je dit vast via huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden.
Welke vorm je kiest (huwelijk of partnerschap) heeft invloed op de juridische afwikkeling bij scheiding of overlijden, maar niet op de inhoud van de voorwaarden zelf. Je bespreekt met de notaris dezelfde onderdelen: vermogen, inkomen, schulden en wat privé blijft.
Hoewel steeds minder mensen het doen, kun je ook bewust kiezen voor een algehele gemeenschap van goederen. In dat geval worden alle bezittingen én schulden — van vóór en tijdens het huwelijk — volledig gemeenschappelijk.
Dit kan eenvoud geven, maar ook risico’s. Bijvoorbeeld als één van jullie een bedrijf heeft of persoonlijke schulden meebrengt. Bij scheiding of overlijden worden alle vermogens gelijk verdeeld, ongeacht wie wat heeft ingebracht.
Als je kiest voor algehele gemeenschap, moet je dit expliciet opnemen in de notariële akte.
Huwelijkse voorwaarden zijn er niet alleen voor als het misgaat. Ze zorgen ook voor duidelijkheid, bescherming en een eerlijke verdeling bij groeiend vermogen, bedrijfseigendom of overlijden. Door vooraf goede afspraken te maken, voorkom je problemen later.
Of je nu gaat trouwen, al getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap aangaat — laat je goed adviseren over wat past bij jouw situatie. Met heldere voorwaarden creëer je rust, overzicht en zekerheid.
Benieuwd of huwelijkse voorwaarden verstandig zijn in jouw situatie?
Wil je weten welke vorm het beste past of wat het opstellen kost?
Met onze online tool:
Start hier met jouw voorwaarden-check en krijg direct inzicht én advies.
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
