October 17, 2025
Ontdek hoe je partneralimentatie berekent in 2025. Inzicht in draagkracht, behoefte en fiscale regels. Plan gratis jouw checkgesprek bij Belastingscan.nl.
Bij een scheiding komt niet alleen emotioneel, maar ook financieel veel kijken. Eén van de grootste vraagstukken is de partneralimentatie: hoeveel moet er worden betaald, en voor hoe lang? Sinds de wetswijziging van januari 2020 is de duur van partneralimentatie aanzienlijk verkort, maar de berekening blijft complex.
Partneralimentatie wordt vastgesteld aan de hand van alimentatienormen. Als partijen er samen niet uitkomen, bepaalt de rechter welk bedrag redelijk is.
In 2025 gelden nog steeds de kernprincipes van behoefte en draagkracht, maar ook nieuwe richtlijnen voor inkomens en indexering.
Partneralimentatie is bedoeld om de financiële ongelijkheid tussen ex-partners te verkleinen. De hoogte hangt af van het inkomen tijdens het huwelijk, de huidige inkomsten, en de mogelijkheden om zelf in het levensonderhoud te voorzien. Het is verstandig om een officiële berekening te laten maken, zodat de alimentatie correct wordt berekend. Een goede berekening voorkomt dat er te veel of te weinig wordt betaald, en kan juridische conflicten later voorkomen.
In dit artikel lees je stap voor stap hoe partneralimentatie in 2025 wordt berekend, wanneer herziening mogelijk is, en welke fiscale regels gelden voor zowel betalers als ontvangers. Het is belangrijk om alle afspraken leg vast te leggen, bijvoorbeeld via een convenant of ouderschapsplan, om juridische zekerheid te waarborgen.
Bij een echtscheiding of het beëindigen van een geregistreerd partnerschap komt er veel kijken op financieel gebied. Eén van de belangrijkste onderwerpen waar ex-partners afspraken over moeten maken, is de partneralimentatie. Deze financiële bijdrage zorgt ervoor dat de ontvangende partner na de scheiding of ontbinding van het geregistreerd partnerschap in zijn of haar levensonderhoud kan blijven voorzien. Het is daarom essentieel om een officiële berekening partneralimentatie te laten maken, zodat duidelijk is of er recht is op partneralimentatie en hoe hoog het bedrag moet zijn.
De berekening partneralimentatie is maatwerk en houdt rekening met verschillende factoren. Zo wordt gekeken naar het netto gezinsinkomen tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap, de behoefte aan partneralimentatie van de ontvangende partner en de draagkracht van de alimentatieplichtige. Een officiële berekening, uitgevoerd door een advocaat of mediator, zorgt ervoor dat de rechten van beide partijen worden beschermd en dat het alimentatiebedrag eerlijk wordt vastgesteld.
Verandert er iets in de situatie van één van de ex-partners, bijvoorbeeld door een nieuwe baan, gewijzigde woonlasten of als de ontvangende partner gaat samenwonen met een nieuwe partner? Dan kan het nodig zijn om een nieuwe berekening te laten maken. Ook onderling overleg tussen ex-partners kan leiden tot een herziening van de partneralimentatie, zodat de regeling blijft aansluiten bij de actuele omstandigheden.
In dit artikel lees je alles over de basisbeginselen van partneralimentatie, de stappen die nodig zijn om een correcte berekening te maken, en de gevolgen van veranderingen in inkomen of leefsituatie. Door samen duidelijke afspraken te maken en een officiële berekening te laten uitvoeren, kunnen ex-partners rekenen op een eerlijke en redelijke regeling voor de partneralimentatie.
Partneralimentatie is een financiële bijdrage die de ene ex-partner aan de andere betaalt na een scheiding of het beëindigen van een geregistreerd partnerschap. Het doel is simpel: de ex-partner die minder inkomen heeft, moet na de scheiding in staat blijven om in zijn of haar financiële behoefte te voorzien. Het uiteindelijke doel is om samen tot een redelijk bedrag te komen dat voor beide partijen acceptabel is.
De wet gaat ervan uit dat beide ex-partners tijdens het huwelijk of partnerschap een bepaald levensniveau hadden. Na de scheiding mag dat niveau niet ineens drastisch dalen voor één van de twee. Daarom wordt er gekeken naar het gezamenlijke gezinsinkomen tijdens het huwelijk en de behoefte van de minstverdienende partner.
Een familierechtadvocaat of mediator gebruikt de zogenaamde Tremanormen om de hoogte van de alimentatie te berekenen. Deze normen worden door rechters in heel Nederland gehanteerd en zorgen voor een eerlijke, uniforme berekening.
De persoon met het hoogste inkomen wordt de alimentatieplichtige genoemd: degene die betaalt. De ander, die niet of onvoldoende in zijn of haar levensonderhoud kan voorzien, is de alimentatiegerechtigde.
De alimentatieplichtige moet genoeg overhouden om zelf te kunnen leven; het bedrag dat hij of zij écht kan missen heet de draagkracht.
Partneralimentatie is iets anders dan kinderalimentatie. Kinderalimentatie is wettelijk verplicht voor ouders met minderjarige kinderen, ongeacht hun relatievorm. Wanneer partners samen kinderen hebben, krijgt kinderalimentatie altijd voorrang op partneralimentatie. Partneralimentatie geldt alleen voor mensen die getrouwd waren of een geregistreerd partnerschap hadden.
Wie alleen heeft samengewoond zonder officieel partnerschap, heeft geen wettelijk recht op partneralimentatie, tenzij daar expliciete afspraken over zijn gemaakt in een samenlevingscontract.
Het berekenen van partneralimentatie is een proces waarin meerdere stappen samenkomen: het vaststellen van de behoefte, het bepalen van de draagkracht, en het verrekenen van eventuele eigen inkomsten. Deze berekening wordt vaak uitgevoerd met behulp van de Tremanormen, de landelijke richtlijn voor familierecht.
De eerste stap is het bepalen van de behoefte van de alimentatiegerechtigde. Dit is het bedrag dat iemand nodig heeft om na de scheiding op vergelijkbare voet te kunnen leven als tijdens het huwelijk.
Volgens de richtlijn wordt de behoefte berekend als 60% van het netto gezinsinkomen dat de partners hadden tijdens het huwelijk, verminderd met de kosten van de kinderen.
Voorbeeld:
Als het netto gezinsinkomen €5.000 per maand was, dan is de behoefte van de minstverdienende partner 60% daarvan: €3.000 per maand.
Heeft de ex-partner zelf inkomen, bijvoorbeeld uit werk, dan wordt dat bedrag van de behoefte afgetrokken. Zo blijft alleen het deel over dat als partneralimentatie nodig is. Als de ex-partner genoeg inkomsten heeft om volledig in het eigen levensonderhoud te voorzien, bestaat er mogelijk geen recht op partneralimentatie.
De draagkracht is het bedrag dat de betalende partner kan missen. Hierbij wordt rekening gehouden met het eigen levensonderhoud, vaste lasten en eventuele andere verplichtingen.
De Belastingdienst en rechters hanteren hiervoor een berekeningsmodel waarin een deel van het netto inkomen wordt vrijgesteld als draagkrachtloos inkomen — dit zijn de noodzakelijke kosten om van te leven, zoals huur, verzekeringen en levensonderhoud.
Wat overblijft na aftrek van deze lasten vormt de draagkracht, oftewel: het bedrag dat iemand kan gebruiken om alimentatie te betalen.
Als de alimentatiegerechtigde zelf inkomen heeft (uit werk of uitkering), dan wordt dit van de behoefte afgetrokken.
Verdient iemand bijvoorbeeld €1.800 per maand en is de behoefte vastgesteld op €3.000, dan resteert er €1.200 per maand aan partneralimentatie.
Stel: het netto gezinsinkomen tijdens het huwelijk is €5.000, de behoefte (60%) bedraagt €3.000, het eigen inkomen van de ex-partner is €1.800 en de draagkracht van de betalende partner is €1.500.
In dit voorbeeld is de maximale alimentatie €1.200 per maand, zolang dit past binnen de draagkracht van de betaler.
Een officiële berekening wordt altijd gemaakt met financiële gegevens, zoals loonstroken, jaaropgaven, hypotheeklasten en eventuele kinderkosten.
Het bedrag aan partneralimentatie staat niet voor altijd vast. Het kan in de loop der tijd worden aangepast als de omstandigheden van één van de partners veranderen. Denk aan een nieuw inkomen, samenwonen met een nieuwe partner of het verliezen van een baan.
Een herberekening van partneralimentatie is mogelijk zodra er sprake is van een wijziging van omstandigheden. Dat kan zowel positief als negatief zijn:
De wet schrijft voor dat er sprake moet zijn van een aanzienlijke wijziging voordat een nieuwe berekening kan worden aangevraagd. Kleine schommelingen in inkomen zijn niet voldoende.
Een herziening kan op twee manieren plaatsvinden:
In beide gevallen is het verstandig om een familierechtadvocaat in te schakelen. Deze kan de cijfers opnieuw laten berekenen volgens de Tremanormen, zodat duidelijk wordt wat een eerlijke aanpassing is.
Elk jaar wordt partneralimentatie automatisch aangepast via de wettelijke indexering. Dit percentage wordt vastgesteld door het CBS en houdt rekening met loon- en prijsstijgingen.
In 2025 ligt de indexering bijvoorbeeld rond de 6,2%. Dat betekent dat alle lopende alimentatiebedragen per 1 januari 2025 automatisch met 6,2% stijgen, tenzij er in het convenant of de rechterlijke uitspraak iets anders is afgesproken.
Een herberekening van partneralimentatie is dus niet alleen zinvol bij grote levensveranderingen, maar ook om te controleren of de jaarlijkse indexering correct is toegepast.
Partneralimentatie is niet alleen een financiële regeling, maar ook een juridische verplichting. De afspraken hierover worden vastgelegd in een scheidingsconvenant of, als er geen overeenstemming is, bepaald door de rechter. Ontvangt de ontvangende partner een bijstandsuitkering, dan kan de gemeente de betaalde partneralimentatie op de ex-partner verhalen.
Ex-partners die getrouwd waren of een geregistreerd partnerschap hadden, zijn wettelijk verplicht om na de scheiding financieel bij te dragen aan elkaars levensonderhoud. Deze onderhoudsplicht komt voort uit de wet (artikel 1:157 BW).
Rechters hanteren bij het bepalen van de hoogte van partneralimentatie de Tremanormen, die zorgen voor uniforme en eerlijke berekeningen.
De rechter beoordeelt:
Veel scheidingen worden tegenwoordig in goed overleg geregeld. Partners kunnen samen afspraken maken over de hoogte en duur van de partneralimentatie. Zij kunnen daarbij samen stellen wat zij een passend bedrag vinden. Deze afspraken worden vastgelegd in een echtscheidingsconvenant of een vaststellingsovereenkomst.
Wanneer partijen het niet eens worden, stelt de rechter de hoogte en duur van de alimentatie vast. De rechter kijkt daarbij naar de financiële situatie van beide partijen en eventuele zorgverdeling bij kinderen (co-ouderschap).
Een convenant of rechterlijke uitspraak heeft dezelfde juridische kracht: beide zijn bindend.
Het is dus essentieel om afspraken goed vast te leggen — het zogenaamde afspraken leg — niet alleen om misverstanden te voorkomen, maar ook om juridische zekerheid te bieden aan beide partijen.
Een scheiding heeft bijna altijd grote financiële gevolgen, zeker wanneer er sprake is van partneralimentatie. Na het gescheiden zijn verandert de financiële situatie vaak ingrijpend, wat invloed heeft op de maandelijkse bestedingsruimte en verplichtingen van beide ex-partners. De hoogte van de bijdrage heeft direct invloed op de maandelijkse bestedingsruimte van beide ex-partners. Daarom is het belangrijk om niet alleen de berekening, maar ook de fiscale en praktische kanten goed te begrijpen.
Partneralimentatie is fiscaal gezien een bijzondere post:
Dat betekent dat degene die alimentatie betaalt, minder belasting betaalt over zijn of haar inkomen, terwijl de ontvanger belasting moet afdragen over het ontvangen bedrag.
Voorbeeld:
Betaal je €1.200 partneralimentatie per maand, dan kun je dat bedrag aftrekken van je belastbaar inkomen. Verdien je bijvoorbeeld €70.000 per jaar, dan bespaar je hierdoor zo’n €5.000 tot €6.000 aan belasting per jaar.
Bij co-ouderschap worden de kosten van kinderen verdeeld, wat invloed kan hebben op de hoogte van de partneralimentatie. In dat geval ligt de nadruk vaker op kinderalimentatie, waardoor de partneralimentatie lager kan uitvallen of zelfs vervalt.
Bij een hoog inkomen ligt de situatie anders. De draagkracht van de betalende partner is dan groter, maar ook de behoefte van de ex-partner kan hoger zijn — zeker wanneer de levensstandaard tijdens het huwelijk boven gemiddeld was. In die gevallen wordt het alimentatiebedrag vaak vastgesteld op basis van maatwerk, rekening houdend met extra kosten zoals luxe woonlasten of particuliere zorg.
De financiële behoefte wordt niet alleen bepaald door het oude gezinsinkomen, maar ook door de huidige lasten en mogelijkheden van beide partijen. De rechter houdt rekening met:
Het doel blijft steeds om een redelijke balans te vinden tussen de draagkracht van de betaler en de behoefte van de ontvanger.
Een goede berekening van partneralimentatie geeft beide partijen duidelijkheid over hun financiële toekomst — en voorkomt dat er te veel of te weinig wordt betaald. De uitkomst van deze berekening is bepalend voor de financiële uitkomst en toekomst van beide partijen.
De duur van partneralimentatie is sinds 1 januari 2020 wettelijk verkort. Waar voorheen alimentatie tot wel twaalf jaar kon lopen, is de standaardtermijn nu maximaal vijf jaar. Toch zijn er belangrijke uitzonderingen waarbij de termijn langer kan zijn.
De basisregel is eenvoudig: de alimentatieplicht duurt de helft van de duur van het huwelijk, met een maximum van vijf jaar.
Was je dus zes jaar getrouwd, dan geldt een termijn van drie jaar. Was je twaalf jaar of langer getrouwd, dan geldt de maximale duur van vijf jaar.
In sommige situaties loopt de alimentatieperiode langer door:
De partneralimentatie eindigt automatisch wanneer de alimentatiegerechtigde:
In die gevallen vervalt de onderhoudsplicht, ongeacht hoeveel tijd er nog over is van de oorspronkelijke termijn.
Het is belangrijk dat veranderingen in de persoonlijke situatie altijd worden gemeld aan de ex-partner of advocaat, om terugvorderingen of juridische conflicten te voorkomen.
De hoogte van partneralimentatie hangt af van twee factoren: de behoefte van de ontvanger en de draagkracht van de betaler. De behoefte wordt meestal vastgesteld op 60% van het netto gezinsinkomen tijdens het huwelijk, terwijl de draagkracht bepaalt hoeveel iemand daadwerkelijk kan missen. De exacte berekening wordt gedaan volgens de Tremanormen en de alimentatienormen, die als standaard worden gehanteerd bij het vaststellen van alimentatie.
Sinds januari 2020 is de wettelijke duur maximaal vijf jaar, tenzij er sprake is van uitzonderingen, zoals jonge kinderen of een lang huwelijk. Wanneer de alimentatiegerechtigde opnieuw gaat samenwonen, trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaat, vervalt de alimentatieverplichting automatisch.
Ja, voor de betaler is partneralimentatie aftrekbaar in box 1 van de inkomstenbelasting. Voor de ontvanger geldt het juist als belastbaar inkomen. De Belastingdienst ziet het dus als een inkomensoverdracht tussen ex-partners. Kinderalimentatie daarentegen is nooit aftrekbaar of belastbaar.
Wanneer de ontvanger een hoger inkomen krijgt of gaat samenwonen, kan de alimentatieplichtige om een herberekening vragen. De alimentatie kan dan worden verlaagd of zelfs komen te vervallen. In sommige gevallen kan het betekenen dat de alimentatieplichtige minder of juist meer moet gaan betalen, afhankelijk van de gewijzigde situatie. Hiervoor moet wel sprake zijn van een duidelijke wijziging van omstandigheden.
Ja, maar alleen via onderling overleg of met goedkeuring van de rechter. De alimentatie kan worden aangepast als het inkomen, de gezinssituatie of de draagkracht verandert. Een familierechtadvocaat kan de herziening formeel aanvragen.
Bij co-ouderschap delen beide ouders de zorg- en opvoedtaken en dragen ze allebei bij aan de kosten van de kinderen. Dit heeft invloed op de hoogte van de partneralimentatie, omdat de nadruk vaak meer op kinderalimentatie komt te liggen. In veel gevallen wordt de partneralimentatie dan lager of zelfs nihil vastgesteld.
De behoefte beschrijft wat de ex-partner nodig heeft om in levensonderhoud te voorzien, gebaseerd op het welvaartsniveau tijdens het huwelijk. De draagkracht gaat over wat de betalende partij daadwerkelijk kan missen, rekening houdend met eigen woonlasten en noodzakelijke uitgaven.
Ja, dat kan. Er bestaan online tools en gespecialiseerde fiscalisten die een nauwkeurige berekening maken op basis van jouw situatie. Een officiële berekening voorkomt dat er te veel of te weinig wordt betaald en kan later dienen als bewijs bij juridische procedures.
Het berekenen van partneralimentatie is meer dan een rekensom. Het gaat om het vinden van een eerlijke balans tussen behoefte en draagkracht, zodat beide ex-partners financieel zelfstandig verder kunnen. De hoogte van de alimentatie hangt af van je gezamenlijke inkomen tijdens het huwelijk, eventuele eigen inkomsten, en de veranderingen na de scheiding.
Sinds 2020 is de maximale duur verkort tot vijf jaar, maar uitzonderingen blijven gelden, bijvoorbeeld bij jonge kinderen of lange huwelijken. Daarnaast spelen de fiscale regels een grote rol: de betaler mag de alimentatie aftrekken, terwijl de ontvanger hierover belasting betaalt.
Een verkeerde berekening of onduidelijke afspraak kan duizenden euro’s verschil maken — en in het ergste geval leiden tot juridische discussies. Daarom is het verstandig om een officiële alimentatieberekening te laten maken, gebaseerd op jouw persoonlijke situatie.
Wil jij weten hoeveel partneralimentatie jij moet betalen of kunt ontvangen volgens de regels van 2025?
Plan gratis jouw checkgesprek via Belastingscan.nl
Ontvang binnen enkele minuten inzicht in jouw rechten, plichten en fiscale mogelijkheden, en ontdek hoe je partneralimentatie eerlijk én slim kunt regelen.
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
