May 9, 2025
Ontdek essentiële tips voor een veilig pensioen als zzp'er. Bouw aan je toekomst met praktische stappen en waardevolle inzichten. Lees het artikel nu!
Als zzp’er ben je volledig zelf verantwoordelijk voor je pensioen. Je bouwt geen pensioen op via een werkgever en bent niet automatisch aangesloten bij een pensioenfonds. Toch wil je straks voldoende inkomen hebben als je stopt met werken. Dus: hoe kun je als zelfstandig ondernemer slim en fiscaal aantrekkelijk je pensioen opbouwen?
In dit artikel leggen we uit hoe het pensioen voor zzp’ers werkt, welke opties je hebt — zoals banksparen, lijfrente, de fiscale oudedagsreserve (FOR) of een aanvullend pensioen via een verzekeraar of beleggingsinstelling — en hoe je je jaarruimte berekent. Zo bouw je stap voor stap een pensioenpot op die past bij jouw persoonlijke situatie én je financiële doelen.
Als je in loondienst werkt, bouw je vaak automatisch pensioen op via je werkgever. Maar als zzp’er is dat niet het geval. Je ontvangt straks alleen een AOW-uitkering, en dat is voor de meeste mensen niet genoeg om van te leven. Daarom is het cruciaal om zélf je pensioen te regelen.
Veel zzp’ers stellen hun pensioen uit, omdat ze het druk hebben met ondernemen of denken dat het pas later relevant is. Maar hoe eerder je begint met pensioen opbouwen, hoe minder je per maand hoeft te sparen en hoe meer rendement je kunt behalen.
Als je nu niets regelt, kan het zijn dat je later veel minder te besteden hebt — terwijl je dan juist wilt genieten van vrije tijd en minder werken. Daarom geldt: beter een klein pensioen opbouwen dan helemaal geen.
Er zijn meerdere manieren waarop je als zelfstandig ondernemer pensioen kunt opbouwen. De keuze hangt af van je inkomen, je spaardoelen, je risicoprofiel en of je al eerder pensioen hebt opgebouwd in loondienst.
Je stort geld op een speciale pensioenrekening bij een bank. Je inleg is aftrekbaar binnen je jaarruimte, het geld is geblokkeerd tot je pensioendatum, en je betaalt belasting bij uitkering.
Je sluit een lijfrenteproduct af dat je periodiek laat uitkeren vanaf je pensioendatum. Je kunt dit combineren met beleggen of sparen.
Je belegt zelf in bijvoorbeeld ETF’s, vastgoed of aandelen. Let op: dit biedt vrijheid, maar geen fiscale aftrek én je moet zelf discipline houden.
Tot 2023 kon je via de fiscale oudedagsreserve (FOR) belastinguitstel krijgen voor het reserveren van pensioen op je balans. Sinds de nieuwe pensioenwet is de FOR afgeschaft voor nieuwe opbouw, maar opgebouwde bedragen blijven staan.
Fiscale oudedagsreserve for 2025: je mag vanaf 2023 geen nieuwe bedragen meer toevoegen, maar je moet eerder opgebouwde FOR nog wél omzetten naar een lijfrente of banksparen bij bedrijfsbeëindiging.
Heb je al wat pensioen via een oude werkgever of ben je later begonnen met zelfstandig ondernemen? Dan kun je een aanvullend pensioen opbouwen om het gat tussen je AOW en gewenste pensioeninkomen te dichten.
Een aanvullend pensioen is vooral belangrijk als:
Overweeg ook om periodiek te jaarruimte te berekenen, zodat je weet hoeveel je fiscaal vriendelijk kunt inleggen. Via tools van verzekeraars of de Belastingdienst kun je dit eenvoudig zelf doen.
Hoewel er geen verplichte collectieve pensioenregeling is voor zelfstandigen, bestaan er wél sectorinitiatieven waarbij zzp’ers zich vrijwillig kunnen aansluiten. Denk aan:
Een collectieve regeling kan voordeel bieden in de vorm van lagere kosten en eenvoud, maar is niet verplicht.
De grote vraag voor elke ondernemer: hoeveel pensioen heb je straks eigenlijk nodig? Een goede vuistregel is: 70% van je huidige netto-inkomen. Maar dit hangt af van je woonlasten, gezinssituatie, wensen én gezondheid.
Controleer via Mijnpensioenoverzicht.nl wat je al hebt opgebouwd, bijvoorbeeld via eerdere loondienst. Bereken hoeveel extra je nodig hebt en stem daar je maandelijkse inleg op af.
De nieuwe pensioenwet die in 2023 is ingevoerd, geldt vooral voor werknemers en pensioenfondsen. Voor zzp’ers verandert er formeel niets — je blijft zelf verantwoordelijk. Maar de druk op pensioenbewustzijn neemt toe.
Verwacht wordt dat zzp’ers in de toekomst meer aanvullend pensioen zullen moeten regelen om op niveau te blijven. Ook komen er mogelijk initiatieven voor toegankelijke collectieve regelingen.
De jaarruimte is het bedrag dat je jaarlijks fiscaal voordelig mag inleggen in een pensioenproduct. Je berekent het op basis van je inkomen en eerder opgebouwd pensioen. Hoe lager je pensioen uit loondienst, hoe hoger je jaarruimte.
Je kunt jaarruimte berekenen via tools van banken, verzekeraars of de Belastingdienst. Let op: je kunt ook reserveringsruimte benutten als je eerdere jaren niet hebt ingelegd.
Als je ooit in loondienst hebt gewerkt, heb je mogelijk nog een oude pensioenregeling lopen bij een pensioenfonds. Het is verstandig om te onderzoeken of je die regeling kunt laten doorlopen, overdragen of aanvullen. In sommige gevallen kun je het opgebouwde bedrag meenemen naar een eigen pensioenproduct zoals banksparen of lijfrente.
Controleer via Mijnpensioenoverzicht.nl waar je pensioen staat en wat je opties zijn bij een overstap naar zelfstandig ondernemerschap.
Heb je in loondienst al pensioen hebt opgebouwd? Dan heb je mogelijk minder extra opbouw nodig als zzp’er. Toch loont het om goed te berekenen wat je straks netto overhoudt. In veel gevallen is het opgebouwde pensioen namelijk lager dan je denkt — zeker als je minder jaren hebt gewerkt of vaak van baan bent gewisseld.
Maak een berekening met je verwachte AOW en opgebouwd pensioen, en bepaal hoeveel je aanvullend wilt sparen.
Als zzp’er bouw je geen automatisch pensioen op. Je moet dit zelf regelen via banksparen, lijfrente, beleggen of het benutten van je jaarruimte. Ook een oude pensioenregeling uit loondienst kan bijdragen aan je totale pensioen.
Pensioen opbouwen is het totaal van wat je opzijzet voor later, inclusief AOW. Een aanvullend pensioen is wat je daarbovenop zelf regelt, bijvoorbeeld omdat je onvoldoende pensioen hebt opgebouwd of omdat je later bent begonnen.
De fiscale oudedagsreserve (FOR) was een regeling waarbij je jaarlijks een deel van je winst mocht reserveren als pensioen en tijdelijk geen belasting hoefde te betalen. Sinds 2023 is deze regeling stopgezet. Je mag nog wel eerder opgebouwde FOR afwikkelen.
Dat hangt af van je gewenste levensstijl en kosten. Een richtlijn is dat je ongeveer 70% van je huidige netto-inkomen nodig hebt als pensioen. Gebruik tools zoals Mijnpensioenoverzicht.nl om inzicht te krijgen in je verwachte inkomsten.
Hoewel er geen verplichte collectieve pensioenregeling is voor zzp’ers, kun je je in sommige sectoren vrijwillig aansluiten bij een pensioenfonds of een collectieve regeling via een platform. Dat kan voordelen bieden qua kosten en gemak.
Je kunt je jaarruimte berekenen met een tool van de Belastingdienst of via je financieel adviseur. Dit geeft aan hoeveel je fiscaal voordelig mag inleggen in een pensioenproduct. Hoe lager je eerder opgebouwde pensioen, hoe hoger je jaarruimte.
Als zzp’er ben jij degene die de regie heeft over je pensioen. Dat is een voordeel, maar ook een verantwoordelijkheid. Hoe eerder je begint met pensioen opbouwen, hoe lager je maandlasten en hoe groter het eindbedrag dat je opbouwt.
Of je nu kiest voor banksparen, lijfrente, beleggen, of het benutten van je jaarruimte — zorg dat je een plan hebt. Check wat je al aan oude pensioenregeling hebt, wat je aan pensioen hebt opgebouwd en hoeveel je aanvullend nodig hebt om comfortabel te leven zodra je stopt met werken.
Wil je overzicht en hulp bij het kiezen van een pensioenoplossing die past bij jouw situatie?
Coen is oprichter van Belastingscan en fiscalist met een passie voor technologie. Hij helpt particulieren, ondernemers en DGA’s om helder inzicht te krijgen in hun fiscale situatie.
